Γλυπτά Παρθενώνα: Ιστορική στιγμή για τα έργα τέχνης που εκλάπησαν από τον Λόρδο Έλγιν
Μια πολύ σημαντική ανακοίνωση, για μια πληγή που παραμένει ανοικτή για την Ελλάδα, τα Γλυπτά του Παρθενώνα, έγινε από την Unesco.
Σύμφωνα με την Unesco, Ελλάδα και Βρετανία ανταποκρίθηκαν στο αίτημα του οργανισμού να εντείνουν τις προσπάθειές τους έτσι ώστε να βρεθούν στο ίδιο τραπέζι και να συνομιλήσουν με θέμα την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα εκεί που ανήκουν, δηλαδή στην Αθήνα.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο η UNESCO ζήτησε από το Ηνωμένο Βασίλειο να επανεξετάσει την στάση του και να προσέλθει σε διάλογο με την Ελλάδα. Το 2021 η Unesco κάλεσε την Βρετανία να επανεξετάσει την στάση της και να γίνει επικοδομητικός διάλογος με την Ελλάδα. Υπενθυμίζεται ότι το θέμα είχε θέσει στον Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον ο Κυριάκος Μητσοτάκης το Νοέμβριο του 2021 με τον Τζόνσον να παραπέμπει στο Μουσείο και τον Έλληνα πρωθυπουργό να επιμένει ότι το θέμα είναι πλέον θέμα ανάμεσα στις δυο κυβερνήσεις.
Στις 29 Απριλίου, ο υπουργός Πολιτισμού της Βρετανίας Στίβεν Πάρκινσον απέστειλε αίτημα στην Unesco να διοργανώσει συνάντηση με την Ελληνίδα υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη. Η κυρία Μενδώνη το αποδέχθηκε αμέσως και σύμφωνα πάντα με την UNESCO σύντομα θα ανακοινωθεί η ημερομηνία.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με την Unesco, την πιθανή επανένωση των μαρμάρων του Παρθενώνα ανακοίνωσε η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Προώθηση της Επιστροφής Πολιτιστικής Περιουσίας στις Χώρες Προέλευσης ή της Αποκατάστασής της σε περίπτωση Παράνομης Οικειοποίησης ή ICPRCP, η οποία άνοιξε την 23η σύνοδό της στο Παρίσι αυτή την εβδομάδα. Σύμφωνα με την UNESCO, η συνάντηση, που προσφέρθηκε στις 29 Απριλίου από το Ηνωμένο Βασίλειο, έγινε αποδεκτή από την Ελλάδα και θα διευθετηθεί «εν ευθέτω χρόνω».
Η ανακοίνωση της UNESCO για τα Γλυπτά του Παρθενώνα
Τα γλυπτά, κατασκευασμένα μεταξύ 447 π.Χ. και το 432 π.Χ, αποτελούνται από μια ζωφόρο που απεικονίζει την πομπή της γιορτής των Παναθηναίων για τη μνήμη των γενεθλίων της θεάς Αθηνάς, μαζί με μια σειρά από μετόπες και μορφές από τα αετώματα του ναού.
Συνολικά, το Βρετανικό Μουσείο διαθέτει 15 μετόπες, 17 αετωματικές φιγούρες και ένα τμήμα 247 ποδιών της αρχικής ζωφόρου, τα οποία το ίδρυμα υποστηρίζει ότι αποκτήθηκαν νόμιμα σε μια περίοδο κατά την οποία η Ελλάδα βρισκόταν υπό Οθωμανική κυριαρχία.
Η ιστορία του Παρθενώνα και τω Γλυπτών
Το γλυπτά του Παρθενώνα δεν είναι αυθύπαρκτα έργα τέχνης. Δημιουργήθηκαν ως αρχιτεκτονικά και συμβολικά μέρη του ναού της Αθηνάς, που χτίστηκε τον 5ο αι. π.Χ., στο απόγειο του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Η σύλληψη της αρχικής ιδέας, υλοποιούμενη με την κατασκευή του κτίσματος, μετουσιώνεται στην ισορροπία διαμέσου της συμμετρίας και μορφοποιείται με το τρίγωνο που σχηματίζουν οι μετόπες, η ζωφόρος και τα αετώματα. Το μνημείο γίνεται πλήρως κατανοητό μόνο με τα γλυπτά του και τα γλυπτά αυτά αποκτούν την πραγματική τους εννοιολογική υπόσταση μόνο πλησίον του ναού, στο φυσικό και ιστορικό τους περιβάλλον. Ο Παρθενώνας στέκεται ως κορυφαίο μνημείο, εδώ και 2.500 χρόνια και αποτελεί το ύψιστο σύμβολο της δημοκρατίας, της φιλοσοφίας και της αρμονίας. Πρόκειται για το αξεπέραστο μνημείο-σύμβολο του Δυτικού πολιτισμού. Η UNESCO επέλεξε τον Παρθενώνα ως έμβλημα της και συμπεριέλαβε τον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης στον κατάλογο με τα μνημεία της παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Ο Παρθενώνας, επίσης, αποτελεί την πρώτη τη τάξει εγγραφή στον Ευρωπαϊκό Κατάλογο Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Από τους 97 σωζόμενους λίθους από τη ζωφόρο του Παρθενώνα, οι 56 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 40 στην Αθήνα. Από τις 64 σωζόμενες μετόπες, οι 48 βρίσκονται στην Αθήνα και οι 15 στο Λονδίνο. Από τις 28 σωζόμενες μορφές των αετωμάτων, οι 19 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 9 στην Αθήνα. Η ζωφόρος του Παρθενώνα θεωρείται ότι απεικονίζει την Πομπή των Παναθηναίων. Οι μετόπες εικονίζουν: στην ανατολική πλευρά τη Γιγαντομαχία, στην δυτική πλευρά την Αμαζονομαχία, στην βόρεια τον Τρωικό Πόλεμο και στην νότια πλευρά τη μάχη μεταξύ Κενταύρων και Λαπίθων. Στο ανατολικό αέτωμα αναπαριστάται η γέννηση της Αθηνάς, ενώ στο δυτικό αέτωμα η διαμάχη της Αθηνάς και του Ποσειδώνα για την κηδεμονία της Αθήνας.