Βόλος: Το αληθινό περιστατικό με την παράνομη υιοθεσία
Η αστυνομικός τηλεφώνησε με απόκρυψη και προσποιήθηκε μια φανταστική γυναίκα. «Με λένε Μαρία», είπε. «Προσπαθούμε εδώ και χρόνια με τον σύζυγό μου να αποκτήσουμε παιδί». Ακουγόταν πολύ ταραγμένη, σχεδόν έκλαιγε. Στην άλλη άκρη της γραμμής ήταν μια γυναίκα από τα Τρίκαλα. Απάντησε ότι υπάρχουν νόμιμοι τρόποι για υιοθεσία κι επίσης είπε ότι θα μπορούσε η ίδια να γίνει παρένθετη μητέρα.
Σε ένα από τα επόμενα τηλεφωνήματα, η ίδια γυναίκα φέρεται να είπε στη μυστική αστυνομικό ότι υπάρχει ακόμη ένας τρόπος. Να αποκτήσει το νεογέννητο παιδί κάποιας μητέρας από τη Βουλγαρία που δεν μπορεί να το μεγαλώσει. Η υπόθεση κατέληξε σε μεγάλη αστυνομική επιχείρηση και συλλήψεις προσώπων, τα οποία περιγράφονται ως μέλη οργανωμένου δικτύου που έκανε εμπόριο βρεφών.
Οι κατηγορούμενοι λένε ότι παγιδεύτηκαν από την Αστυνομία (agent provocateur) και επίσης ότι η μοναδική υιοθεσία για την οποία φέρεται να δόθηκαν χρήματα, δεν ολοκληρώθηκε. Η υπόθεση εκκρεμεί στο Εφετείο της Λάρισας. Από τα πρακτικά της δίκης σε πρώτο βαθμό αποκαλύπτεται το αδιέξοδο των άτεκνων ζευγαριών στην Ελλάδα, η εξαθλίωση γυναικών Ρομά στη Βουλγαρία και το μεγάλο περιθώριο κέρδους που αφήνουν στο οργανωμένο έγκλημα τα κενά της νομοθεσίας.
Το 2011 αποκαλύφθηκε στη Βάρνα της Βουλγαρίας το πιο γνωστό κύκλωμα εμπορίας παιδιών στη γειτονική χώρα, πιο ειδικά στη Μακσούντα, τον καταυλισμό Ρομά. AFP
Η κατάθεση της αστυνομικού είναι αποκαλυπτική. Ο δικηγόρος που θα ετοίμαζε τα «χαρτιά» θα έπαιρνε 2.000 ευρώ, ο συμβολαιογράφος 500 ευρώ και τα υπόλοιπα θα κατέληγαν στα χέρια του διαμεσολαβητή, κάποιου Βούλγαρου με το όνομα «Αλέκος» ή «Ali» που κατοικούσε στον Βόλο. Η γυναίκα, την εμπιστοσύνη της οποίας κέρδιζε η αστυνομικός σε κάθε επόμενο τηλεφώνημα, είπε ότι δεν θα εισέπραττε χρήματα για την ίδια και ότι ήθελε μόνο να βοηθήσει, όπως είχε κάνει για τον αδερφό της και άλλα άτεκνα ζευγάρια.
Ακολούθησαν τουλάχιστον δύο συναντήσεις, στις οποίες η μυστική αστυνομικός εμφανίστηκε με συνάδερφό της, που συστήθηκε ως σύζυγος. Σε μία από αυτές παρουσιάστηκε και ο περιβόητος Ali. Οι υποψήφιοι ανάδοχοι γονείς πληροφορήθηκαν ότι η απόκτηση παιδιού μέσω Βουλγαρίας κοστίζει αρκετά περισσότερα χρήματα από τα έξοδα για τα «χαρτιά» και ότι ο μεσολαβητής θα έπαιρνε τη μερίδα του λέοντος. «Το αγόρι έχει 12.000 ευρώ και το κορίτσι 18.000 ευρώ», ήταν η προσφορά.
Βόλος: «ΑΝ ΔΕΝ ΣΑΣ ΚΑΝΕΙ “ΚΛΙΚ”»
Το «ζευγάρι» απάντησε πως ήθελε αγόρι και η τιμή συμφωνήθηκε στις 10.000 ευρώ. «Σε κάποια στιγμή της κουβέντας, ο Ali περηφανεύτηκε ότι τα τελευταία χρόνια είχε δώσει 100 “κομμάτια” στον Βόλο», κατέθεσε η μυστική αστυνομικός. «Ανέφερε ότι ένας φίλος του φέρνει εδώ τις μητέρες και γεννάνε». Ο μεσολαβητής φέρεται, επίσης, να είπε στο ζευγάρι ότι «αν το μωρό δεν σας “κλικ» σε μικρό χρονικό διάστημα, θα μπορούσε να βρεθεί άλλο».
Σύμφωνα με τα διωκτικά έγγραφα, στον Ali καταβλήθηκαν 300 ευρώ σε προσημειωμένα χαρτονομίσματα, για τα πρώτα έξοδα. Τα υπόλοιπα χρήματα θα δίνονταν σε δύο δόσεις, όπως περιγράφεται. Το ζευγάρι θα παραλάμβανε το παιδί, ένα αγοράκι 20 ημερών, αφού πρώτα εξεταζόταν από παιδίατρο. Στο γραφείο του γιατρού εμφανίστηκε η βιολογική μητέρα με έναν ακόμη Βούλγαρο, ο οποίος παρουσιάστηκε ως σύζυγός της.
Μετά την εξέταση, θα πήγαιναν όλοι στον συμβολαιογράφο για την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Το ζευγάρι των αστυνομικών είπε ότι δεν μπορούσε καθυστερήσει περισσότερο την επιχείρηση, για να μη τεθεί σε κίνδυνο το νεογέννητο βρέφος. «Είχα κερδίσει την εμπιστοσύνη τους», κατέθεσε η αστυνομικός. «Στον παιδίατρο, όταν έγιναν οι συλλήψεις, η γυναίκα μού είπε: “Δεν μπόρεσα να σε καταλάβω”».
Ο συνάδερφός της που παρίστανε τον ανάδοχο πατέρα επιβεβαίωσε ότι η γυναίκα στα Τρίκαλα δεν είχε πάρει χρήματα, όμως δεν μπόρεσε να εξηγήσει με πειστικό τρόπο την κεντρική εμπλοκή της όπως περιγράφεται στα έγγραφα. «Ο Ali μάς είχε πει ότι βρήκε ένα κορίτσι και ένα αγόρι», κατέθεσε σε άλλο σημείο ο ίδιος αστυνομικός. «Το κορίτσι το απορρίψαμε, γιατί ήταν ακριβό. Μέσα σε λίγες μέρες ο Ali ανέφερε τέσσερα παιδιά. Και τελικά, αυτό που μας έφεραν ήταν ένα άλλο από τη Λαμία και ήταν αγόρι».
ΛΑΜΙΑ ΚΑΙ ΒΟΛΟΣ
Η Λαμία δεν είναι μία τυχαία πόλη στην υπόθεση. Το 2011 αποκαλύφθηκε στη Βάρνα της Βουλγαρίας το πιο γνωστό κύκλωμα εμπορίας παιδιών στη γειτονική χώρα, πιο ειδικά στη Μακσούντα, τον καταυλισμό Ρομά. Μία 30χρονη τότε γυναίκα μετάνιωσε για την πώληση του παιδιού της και θέλησε να το πάρει πίσω, καταγγέλλοντας τη δράση του δικτύου. Συνελήφθησαν επτά άτομα στην Ελλάδα και πέντε στη Βουλγαρία. Στο σπίτι του αρχηγού του κυκλώματος στη Λαμία, είχε βρεθεί ένα βρέφος 25 ημερών.
Σε εσωτερικό έγγραφο της Eurojust, που τέθηκε υπόψη του Magazine, γίνεται αναφορά σε «τουλάχιστον οκτώ γυναίκες υπηκόους Βουλγαρίας, που δήλωσαν τα βρέφη τους σε διάφορα Ληξιαρχεία της χώρας, τρεις στον Βόλο και πέντε στη Λαμία». Από τη έρευνα των ελληνικών Αρχών αποκαλύφθηκε ότι στο Νοσοκομείο της Λαμίας, την περίοδο 2007-2012, είχαν γεννήσει 270 γυναίκες από τη Βουλγαρία. Από αυτά τα παιδιά, τα 107 δόθηκαν για ιδιωτική υιοθεσία.
Στο μεταξύ, η εξέλιξη της έρευνας στα Τρίκαλα έδιξε ότι ο Ali δεν ήταν άγνωστος στις Αρχές. Είχε καταδικαστεί αμετάκλητα για μεσολάβηση σε παράνομη υιοθεσία και εκκρεμούσε σε βάρος του μία ακόμη δικογραφία. Τέσσερα πληροφοριακά δελτία της Ίντερπολ Βουλγαρίας ανέφεραν επίσης ότι ήταν το κεντρικό πρόσωπο προκαταρκτικής εξέτασης για παρόμοιες υποθέσεις από την περιφερειακή Εισαγγελία του Πλέβεν.
Ο δεύτερος Βούλγαρος κατέθεσε ότι γνώρισε τη γυναίκα που γέννησε το μωρό την εποχή που εργάζονταν μαζί στις φράουλες στην Κατερίνη. Αργότερα, δούλεψαν σε φυτείες καπνού στις Σέρρες, ενώ το μωρό γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. «Χάρηκα όταν μου είπε ότι ήταν έγκυος, όμως εκείνη δεν ήταν χαρούμενη και είπε ότι θα έπρεπε να το αφήσει στο νοσοκομείο», είπε. «Η γυναίκα μίλησε με τον Ali. Ρώτησε αν το ζευγάρι ήταν καλό και αν θα το πρόσεχαν». Τη συνόδευσε ως τον γιατρό στα Τρίκαλα και περίμενε με τον Ali στον δρόμο. «Μας συνέλαβαν και δεν ήξερα γιατί. Μας χτυπούσαν και εγώ ρωτούσα τον Ali γιατί μας χτυπάνε, κι εκείνος έλεγε ότι έκαναν έλεγχο», ανέφερε.
Το κενό της νομοθεσίας στην υπόθεση του Βόλου και σε άλλες παρόμοιες υποθέσεις
Ο συμβολαιογράφος στα Τρίκαλα παρέδωσε στην Αστυνομία τα αρχεία για επτά ακόμη υιοθεσίες με εμπλεκόμενα τα ίδια πρόσωπα. Οι θετοί γονείς κλήθηκαν ως μάρτυρες κατηγορίας στο δικαστήριο, όπου ξεδιπλώθηκε μια αλληλουχία πανομοιότυπων δραματικών ιστοριών. Είπαν ότι πείστηκαν να υιοθετήσουν μωρά από τη Βουλγαρία είτε από γνωστούς είτε από επισκέψεις σε μαιευτήρια και ιδρύματα. Όλοι υποστήριξαν ότι η Ελληνίδα από την οποία ξεκίνησε η αστυνομική έρευνα, δεν τούς είχε ζητήσει χρήματα.
Η τελευταία καταδικάστηκε σε ποινή κάθειρξης εννέα ετών, με ανασταλτικό αποτέλεσμα στην έφεση. Εκπροσωπείται από τον δικηγόρο Μανώλη Αναστασάκη που είπε στο Magazine ότι πέραν από την αστυνομική διείσδυση, τα όρια της οποίας ξεπεράστηκαν στη συγκεκριμένη περίπτωση, κανείς δεν καταθέτει ότι παρέδωσε χρήματα στην εντολέα του.
Η ιδιωτική υιοθεσία, δηλαδή χωρίς την περέμβαση κρατικού ιδρύματος, προβλέπεται στην αναθεωρημένη Νομοθεσία του 2018, το ίδιο και η διακρατική υιοθεσία. Φυσικά, απαγορεύεται η καταβολή χρημάτων στη βιολογική μητέρα και σε μεσάζοντες, κάτι που όμως δεν μπορεί να ελεγχθεί. Ο κ. Αναστασάκης επισήμανε ότι η μεγάλη γραφειοκρατία στην Ελλάδα και η αγωνία χιλιάδων άτεκνων ζευγαριών, σε συνδυασμό με τις συνθήκες διαβίωσης εξαθλιωμένων γυναικών στη Βουλγαρία, είναι το ιδανικό έδαφος για τη δράση κυκλωμάτων που θησαυρίζουν.
Ο Ali της υπόθεσης των Τρικάλων καταδικάστηκε σε 12 χρόνια κάθειρξη και ο Βούλγαρος που παρουσιάστηκε ως βιολογικός πατέρας σε 3,5 χρόνια φυλάκιση. Ο Ali ήταν ο μόνος που οδηγήθηκε στη φυλακή. Στο Μικτό Ορκωτό Εφετείο της Λάρισας εκκρεμεί η δίκη της υπόθεσης σε δεύτερο βαθμό, που πρόκειται να προσδιοριστεί το επόμενο διάστημα.
