Hashimoto Θυρεοειδίτιδα: Ένα πολύπλοκο παιχνίδι ανάμεσα σε γενετικούς, ανοσολογικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Η Hashimoto Θυρεοειδίτιδα είναι μια αυτοάνοση νόσος, αυτό σημαίνει ότι ο οργανισμός στρέφεται ενάντια στο ίδιο το σώμα. Στην προκειμένη περίπτωση ο οργανισμό στρέφεται κατά του θυρεοειδούς αδένα, με επιδράσεις σε όλο το σώμα.
Συχνά ωστόσο τα άτομα που νοσούν από αυτήν την νόσο αναρωτιούνται: «Μήπως έκανα κάτι και προκάλεσα την ασθένεια;», «Γιατί αρρώστησα εγώ;».
Οι γνώσεις για τα αίτια της Hashimoto Θυρεοειδίτιδας είναι ελλιπείς. Κάποια άτομα έχουν ακούσει ως απάντηση στην ερώτηση «Γιατί αρρώστησα» ότι φταίει το στρες. Είναι αλήθεια ότι το στρες ασκεί μεγάλη επιρροή στο να πυροδοτηθεί ένα αυτοάνοσο νόσημα. Ωστόσο το στρες μπορεί να χαρακτηριστεί η αφορμή, μα όχι η αιτία.
Οι άνθρωποι έχουμε όλοι μια έμφυτη ανάγκη για απαντήσεις, ιδιαίτερα για τα αίτια κάποιον πραγμάτων. Έτσι και στην προκειμένη περίπτωση είναι απολύτως ανθρώπινο ένα άτομο να αναρωτιέται γιατί νόσησε από αυτή ασθένεια με το παράξενο όνομα.
Ως αίτιο για την Hashimoto Θυρεοειδίτιδα φαίνεται να υπάρχει ένα πολύπλοκο παιχνίδι ανάμεσα σε γενετικούς, ανοσολογικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Τα βασικά αίτια για να νοσήσει κάποιος από Hashimoto Θυρεοειδίτιδα
Γενετικοί παράγοντες
Ανάμεσα στους βασικούς παράγοντες κατατάσσονται οι γενετικοί παράγοντες, δηλαδή εκ γενετής κληρονομημένες προϋποθέσεις. Το πώς επιδρούν τα γονίδια στις διαδικασίες του ανοσοποιητικού συστήματος δεν έχει ακόμα ερευνηθεί στο πλήρες.
Τι μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η γενετικοί παράγοντες παίζουν ρόλο στο να νοσήσει κάποιος από Hashimoto Θυρεοειδίτιδα; Το συχνό φαινόμενο της κληρονομικότητας π.χ. όταν ο ένας γονέας νοσήσει από Hashimoto Θυρεοειδίτιδα, mutter kind αυξάνονται οι πιθανότητες να νοσήσει και το παιδί.
Η εμπειρία στην πράξη έχει δείξει ότι αυτή η πιθανότητα βρίσκεται στο 50%. Για να νοσήσει βέβαια ένα άτομο, θα πρέπει να υπάρξει βέβαια και η πυροδότηση από κάποιον παράγοντα όπως π.χ. μια λοίμωξη, υπεριωδίωση, ορμονικές διαταραχές ή έντονο στρες.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι κάποια γενετικά χαρακτηριστικά που ανευρίσκονται συχνότερα στο αίμα ατόμων με αυτοάνοσα νοσήματα και με Hashimoto
Θυρεοειδίτιδα, τα αντιγόνα τύπου HLA. Αυτό δείχνει ότι τα αντιγόνα που κληρονομούνται μέσα στο συγγενικό περιβάλλον ενδεχομένως να είναι ένα από τα αίτια που κάποιος νόσησε από Hashimoto Θυρεοειδίτιδα.
Μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί τρόπος πρόληψης της μετάδοσης σε κληρονομικό επίπεδο αυτών των γενετικών παραγόντων.
Υπάρχουν σοβαρές υποψίες ότι βακτήρια και ιοί μπορούν ενδεχομένως να συμβάλουν στην έναρξη της νόσου. Το ανοσοποιητικό σύστημα καταπολεμάει τους παθογόνους μικροοργανισμούς, που όλως τυχαίως μοιάζουν με τον ιστό του θυρεοειδούς αδένα.
Οι παθογόνοι μικροοργανισμοί αποβάλλονται, ωστόσο «λανθασμένα» το ανοσοποιητικό σύστημα «βλέπει» τον ιστό του θυρεοειδούς ως εισβολέα και συνεχίζει να τον καταπολεμά, αναπτύσσοντας έτσι αντισώματα κατά του ιστού.
Ποιοι ιοί θα μπορούσαν ενδεχόμενος να προκαλέσουν μια Hashimoto Θυρεοειδίτιδα; Κάποιες ιώσεις που έχουν συσχετιστεί είναι ο ιός HTLV1, εντεροϊός, ο ιός της ερυθράς, HSV, ιός της παρωτίτιδας, EBV (αδενοπάθεια), παρβοϊός. Ωστόσο δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο από επιστημονικής απόψεως αν αυτοί οι ιοί λειτουργούν ως αίτια για την προσβολή από την νόσο ή αν ήταν τυχαία ευρήματα, καθώς αυτοί οι ιοί μπορεί να ανιχνευτούν και σε πολλούς άλλους ανθρώπους.
(Viruses and Thyreoditis, Desailloud et al. 2009) Κάποια άτομα εφόσον περάσουν μια από τις παραπάνω ιώσεις μπορεί να αναπτύξουν Hashimoto Θυρεοειδίτιδα. Θα χρειαστούν πολλές περαιτέρω έρευνες για να αποδείξουν αν πραγματικά σχετίζονται οι παραπάνω ιώσεις με την νόσο.
Κάποια βακτήρια του πεπτικού συστήματος έχουν επίσης συσχετιστεί με την αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα, ωστόσο δεν υπάρχουν ακόμα επαρκεί στοιχεία και έρευνες.
Ενδιαφέρον είναι ότι στο αρχικό στάδιο της νόσου παρατηρείται να νοσούν παράλληλα π.χ. και οι δυο σύζυγοι ή και κάποιο κατοικίδιο (γάτα, σκύλος).
Αυτό υποστηρίζει την υπόθεση ότι ιοί και βακτήρια ενδεχόμενος να συμβάλουν στην προσβολή από την νόσο.
Εφόσον δεν υπάρχουν ακόμα επαρκή στοιχεία και οι παθογόνοι οργανισμοί είναι τόσο πολυποίκιλοι, προς το παρών δεν υπάρχει ακόμα τρόπος προστασίας από αυτούς.
Περιβαλλοντικοί παράγοντες
Κάποιοι από τους περιβαλλοντικούς παράγοντες που μπορεί να σταθούν ως αίτιο για την προσβολή από την ασθένεια είναι μια υπεριωδίωση π.χ. σε περίπτωση μια αξονικής τομογραφίας με χρήση ιωδιούχου διαλύματος ή και φαρμακευτική αγωγή με ιωδιούχα φάρμακα, διαλύματα ή ιωδιούχα βάμματα.
Και φάρμακα μπορεί επίσης να πυροδοτήσουν την εμφάνιση της νόσου.
Κάποια από τα φάρμακα που συνδέονται συχνά με την εμφάνιση μιας Hashimoto Θυρεοειδίτιδας είναι π.χ. φάρμακα που χρησιμοποιούνται στην θεραπεία της Ηπατίτιδας C ή της Σκλήρυνσης κατά πλάκας και στην φαρμακευτική αγωγή του HIV. Ακόμα, και κάποια αντικαταθλιπτικά όπως το λίθιο.
Πώς εξηγείται αυτό επιστημονικά; Όλοι οι εξωτερικοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν την εμφάνιση μιας Θυρεοειδίτιδας Hashimoto ιδιαίτερα όταν υπάρχει η γενετική προδιάθεση, όπως προαναφέρθηκε.
Ψυχολογία
Το έντονο ψυχολογικό άγχος, μία έντονη περίοδος στρες ή η χρόνια ψυχολογική επιβάρυνση μπορεί να επηρεάσουν βαθιά τον οργανισμό μέχρι και το ανοσοποιητικό σύστημα. Έτσι σε συνδυασμό με μια γενετική προδιάθεση ή μια λοίμωξη μπορεί να πυροδοτηθεί η νόσος.
Αυτό γίνεται επειδή το νευρικό σύστημα είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το ανοσοποιητικό σύστημα. Έτσι ενώ το νευρικό σύστημα καταβάλλεται από το έντονο άγχος π.χ. θάνατο ενός συγγενή, αλλαγή εργασίας, ανεργία, οικονομικές δυσχέρειες, το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να επηρεαστεί τόσο έντονα ώστε να αναπτύξει λανθασμένα αντισώματα.
Ακόμα, το έντονο στρες μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα ορμονών στο αίμα επηρεάζοντας έτσι και την λειτουργία του ορμονικού συστήματος, το οποίο με την σειρά του μπορεί να πυροδοτήσει μια δυσλειτουργία του ορμονικού συστήματος και κατά επέκταση μια Θυρεοειδίτιδα Hashimoto.
Ορμόνες
Ένα από τα αίτια που μπορεί να οδηγήσει στην νόσο, υποθέτουν οι επιστήμονες πως είναι οι ορμόνες. Αυτό επιβεβαιώνεται από το ότι οι γυναίκες νοσούν κατά πολύ συχνότερα από αυτή τη νόσο σε σύγκριση με τους άντρες.
Αυτό οφείλεται στο ότι οι γυναίκες έχουν περισσότερες περιόδους – στάδια στη ζωή τους, όπου οι ορμόνες αναπροσαρμόζονται σε νέα δεδομένα π.χ. εφηβεία, εγκυμοσύνη, αποβολή, εμμηνόπαυση. Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο να εμφανίζεται μια Hashimoto Θυρεοειδίτιδα μετά από τέτοιες περιόδους στην ζωή μιας γυναίκας.
Οι βασικές ορμόνες που επηρεάζουν το ορμονικό σύστημα σε συνδυασμό με αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα είναι η οιστραδιόλη, η προγεστερόνη, η τεστοστερόνη.
Οι ορμόνες αυτές μπορεί να διεγείρουν ή και να καταπιέσουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Και στις δυο περιπτώσεις προκαλείται μια ορμονική δυσλειτουργία που καταβαρύνει το ανοσοποιητικό σύστημα και κατά επέκταση να προκληθεί μια Hashimoto Θυρεοειδίτιδα.
Τα αίτια μπορεί να είναι πολλά και πολυποίκιλα. Οι επιστημονικές έρευνες δεν επαρκούν ακόμα στο να καταλήξει η επιστήμη ομόφωνα στην απάντηση της ερώτησης «Γιατί προσβάλλεται ένας άνθρωπος από την αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα Hashimoto.»