Συγκλονιστικές εικόνες και αφηγήσεις από εκτελέσεις στην Ελλάδα
Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί περνώντας από το σημερινό “Γουδί”, πως κάποτε ήταν ο τόπος που πολλοί άνθρωποι είχαν χάσει την ζωή τους, με διάφορες θανατικές ποινές και κυρίως κρεμάλες.
Πηγαίνοντας αρκετά χρόνια πίσω, σε ένα πρωινό του 1925, εργάτες και υπάλληλοι του δήμου αποσυναρμολογούσαν μια εξέδρα με τρεις κρεμάλες, που είχε στηθεί στο χώρο εκτελέσεων στου Γουδί. Ένα 24ωρο πριν, όλοι οι δρόμοι οδηγούσαν εκεί. Ήταν 27 Νοεμβρίου του 1925, οι πρόσφυγες από τη Μικρασία ακόμα δεν είχαν τόπο να σταθούν και η Ελλάδα «απολάμβανε» δικτατορία Παγκάλου με φούστες συγκεκριμένου ύψους και άλλες φαιδρότητες, αλλά και σοβαρά γεγονότα.
Ένα τέτοιο σοβαρό γεγονός και πιο συγκεκριμένα μια δημόσια εκτέλεση έσπευσαν να παρακολουθήσουν οι Αθηναίοι. Το ικρίωμα είχε στηθεί, ο δήμιος, ονόματι Κοτρωνάρος είχε προσληφθεί από αγγελία, τρεις κρεμάλες είχαν δεθεί και περίμεναν τους θανατοποινίτες.
Θανατοποινίτες, που δεν ήταν ούτε φονιάδες, ούτε ληστές· ήταν «καταχραστές δημοσίου χρήματος»: Ο Αντισυνταγματάρχης Διαχειρίσεως Υλικού, Διονύσιος Δρακάτος και ο Διευθυντή της Αστυνομίας Θεσσαλονίκης, Γεώργιος Ζαριφόπουλος είχαν καταδικαστεί «εις θάνατον δι’ απαγχονισμού» από το Α’ Διαρκές Στρατοδικείο Αθηνών. Κατηγορία; Το ότι «…δια πλαστογραφιών και απατών και άλλων αθεμίτων μέσων αφήρεσαν κατά διαφόρους εποχάς χρήματα του δημοσίου».
Η κρεμάλα για όσους καταχράστηκαν δημόσιο χρήμα
Στο εδώλιο είχαν καθίσει τρεις στρατιωτικοί, ένας αστυνομικός, ένας πρώην στρατιωτικός και 16 πολίτες. Το αφαιρεθέν ποσό – σύμφωνα με το παραπεμπτικό βούλευμα – ανερχόταν σε 25 εκατομμύρια δραχμές. Πώς είχε διαπραχτεί η απάτη; Μέλη της ομάδας των επιτηδείων παρουσιάζονταν στις Αρχές και διεκδικούσαν χρηματικά ποσά για δήθεν επιτάξεις περιουσιακών τους στοιχείων κατά τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Με βάση τις δηλώσεις τους και με τη βοήθεια των αξιωματικών που ήταν μυημένοι στην απάτη εκδίδονταν υπέρ τους εντάλματα πληρωμών.
Τρεις εις θάνατον, ο ένας έλαβε χάρη
Τρεις από τους κατηγορουμένους καταδικάσθηκαν στην εσχάτη των ποινών, ο αντισυνταγματάρχης Υλικού Πολέμου Διονύσιος Δρακάτος, ο αντισυνταγματάρχης της Χωροφυλακής Ιωάννης Ζαριφόπουλος και ο έμπορος Αριστείδης Αϊδινλής, δύο σε ισόβια δεσμά, επτά σε διάφορες ποινές φυλάκισης, ενώ οι υπόλοιποι εννέα κατηγορούμενοι αθωώθηκαν.
Άμεσα ο πρόεδρος και τα μέλη του Στρατοδικείου όπως και ο κυβερνητικός επίτροπος παρουσιάστηκαν στον πρωθυπουργό Θεόδωρο Πάγκαλο και διετύπωσαν την ευχή του Δικαστηρίου όπως μη εκτελεστεί η απόφαση των εις θάνατον καταδικασθέντων δεδομένου ότι: «…είς άπαντα τα πεπολιτισμένα κράτη δεν εφαρμόζεται η εσχάτη των ποινών δια παρόμοια αδικήματα». Οι ίδιοι επισκέφτηκαν και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Παύλο Κουντουριώτη και διετύπωσαν το ίδιο αίτημα. Ο Κουντουριώτης κάλεσε τον Πάγκαλο στο σπίτι του, του είπε για το αίτημα με το οποίο συμφωνούσε και ο ίδιος. Ο Πάγκαλος κάλεσε με τη σειρά του τα μέλη του δικαστηρίου και τους ανακοίνωσε ότι αποφάσισε να μην εκτελεστεί η ποινή για τον (πολίτη) Αϊδινλή. Στην Ελλάδα ο δι΄ αγχόνης θάνατος είχε εισαχθεί από τις 20 Ιούλιου του 1925 με διάταγμα της Κυβέρνησης Παγκάλου προς παραδειγματισμό επί καταχρήσεων του δημοσίου. Το σχετικό εκείνο διάταγμα καταργήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1926.
Το “εθιμοτυπικό” και οι τελευταίες στιγμές πριν την εκτέλεση τους
Οι μελλοθάνατοι πήραν το δρόμο για τον τόπο της εκτέλεσης. Σύμφωνα με τον Τύπο της εποχής, το τελευταίο γεύμα τους ήταν κοκορέτσι, μαρίδες σταφύλια και ρετσίνα!
«Πλήθος κόσμου πάσης ηλικίας, πάσης τάξεως και φύλου κατέκλυσε τον ευρύ χώρον, όπου θα εγένετο η εκτέλεσις πολύ προ της καθορισθείσης ώρας. Υπήρχον πολλοί οίτινες και διενυκτέρευσαν εκεί. Από της 7ης δε ώρας μια ατελεύτητος σειρά αυτοκινήτων εκόμιζε διαρκώς νέα κύματα κόσμου», έγραφαν οι εφημερίδες
Και οι κρεμάλες υποδέχτηκαν τα θύματά τους. Στη μέση ενός αποψιλωμένου χώρου τριγυρισμένου από ψηλούς ευκάλυπτους είχε στηθεί το ικρίωμα. Από τον οριζόντιο στύλο κρέμονταν τρία σχοινιά που κατέληγαν σε βρόχο. Γύρω από το ικρίωμα ήταν παρατεταγμένα τάγματα πεζικού και μία ίλη ιππικού. Το γενικό πρόσταγμα το είχε ο αντισυνταγματάρχης Βασίλειος Ντερτιλής (από τους στενούς συνεργάτες του Πάγκαλου κι εμπνευστής αργότερα, επί Κατοχής των Ταγμάτων Ασφαλείας και πρώτος διοικητής της Ανώτατης Διοίκησης Ευζωνικών Ταγμάτων. Γιός του ήταν ο Νικόλαος Ντερτιλής που καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη για τη δολοφονία που διέπραξε στην διάρκεια των γεγονότων του Πολυτεχνείου το 1973).
Στις 09:15 π.μ. αφού καθαιρέθηκαν των βαθμών τους, οι δύο μελλοθάνατοι αφέθηκαν στα χέρια του δημίου Κοτρωνάρου, ο οποίος αφού πρώτα τους έδεσε τα χέρια, στη συνέχεια τους κάλυψε το πρόσωπο με λευκές κουκούλες και τους πέρασε τον βρόχο στο λαιμό.
Στις 09:21 ο επικεφαλής αξιωματικός του εκτελεστικού αποσπάσματος ανθυπασπιστής Κυριακού πρόσταξε: «Σύρατε!». Τα ανάβαθρα σύρθηκαν και τα δύο σώματα αιωρήθηκαν στο κενό. Στη συνέχεια, τα στρατιωτικά τμήματα παρέλασαν μπροστά από το ικρίωμα και η μακάβρια τελετή έλαβε τέλος.
Η αιτία θανάτου σύμφωνα με τον ιατροδικαστή της εποχής
Ο ιατροδικαστής διαπίστωσε ότι: ο μεν θάνατος του Δρακάτου «επήλθε ακαριαίως», ο δε του Ζαριφόπουλου λόγω κακής εφαρμογής του βρόγχου «μετά τινά λεπτά εξ εγκεφαλικής υπεραιμίας».
Να κλείσουμε την ιστορία με το μέλλον που κρυφοκοίταζε τότε τον σκληρό δικτάτορα Πάγκαλο: Μετά την ανατροπή του, η κυβέρνηση Κονδύλη τον κατηγόρησε για σκάνδαλα που συνέβησαν επί εξουσίας του, όπως εκείνο με το καζίνο Ελευσίνας, για την προμήθεια 512 γερμανικών αυτοκινήτων κ.ά., κατηγορίες τις οποίες ο ίδιος ο Πάγκαλος αρνήθηκε ενώπιον του Ανώτατου Ανακριτικού Συμβουλίου. Ο Πάγκαλος δεν προσήχθη σε δίκη και τελικά αποφυλακίστηκε. Ο άνθρωπος που είχε στείλει δυο αξιωματικούς στο θάνατο για οικονομικά σκάνδαλα κατηγορήθηκε για ανάλογα αδικήματα! Ειρωνία…