Μετάλλαξη Έψιλον: Εμφανίστηκε και διαφεύγει των υπαρχόντων εμβολίων
Μετάλλαξη Έψιλον: Οι μεταλλάξεις του ιού SARS-COV-2, είναι πολύ πιθανό να διαφεύγουν από την προστασία των υπαρχόντων εμβολίων. Έρευνα από Αμερικάνους και Ελβετούς, που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2021, αποσαφηνίζει τον τρόπο με τον οποίο οι μεταλλάξεις αποφεύγουν την ανοσία των εμβολίων.
Ο Καθηγητής Οργανικής Χημείας-Φαρμακοχημείας του Τμήματος Χημείας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργος Κόκοτος, αναφέρει ότι αποκαλύπτεται ένας πρωτοφανής μηχανισμός σε μοριακό επίπεδο. Με τον συγκεκριμένο μηχανισμό, ο ιός μπορεί να διαφεύγει των υπαρχόντων εμβολίων. Αυτό συμβαίνει, διότι σχετίζεται με μεταλλάξεις αμινοξέων της πρωτεΐνης ακίδας (spike protein) του ιού. Οι μεταλλάξεις αυτές ανακαλύφθηκαν σε στέλεχος του ιού που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Καλιφόρνια, και ονομάζεται μετάλλαξη έψιλον.
Η πρωτεΐνη ακίδα παίζει σημαντικότατο ρόλο για την πρόσδεση του ιού στα ανθρώπινα κύτταρα και την έναρξη της λοίμωξης. Στη μετάλλαξη έψιλον τρία αμινοξέα της πρωτεΐνης ακίδας αντικαθίστανται από διαφορετικά αμινοξέα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, την αλλαγή της δομής της πρωτεΐνης στον χώρο. Το γεγονός εμποδίζει τα αντισώματα να αναγνωρίσουν την πρωτεΐνη. Τελική συνέπεια, είναι να μετριάζεται η εξουδετερωτική ισχύς των αντισωμάτων που έχουν προέλθει είτε από τον εμβολιασμό, είτε από προηγούμενη λοίμωξη του ιού.
Ανησυχία για τις επιπτώσεις της μετάλλαξης Έψιλον
Τέτοιες μεταλλάξεις έχουν τη δυνατότητα να αποφεύγουν και ειδικά μονοκλωνικά αντισώματα που χρησιμοποιούνται στην κλινική πράξη, ως θεραπευτικά μέσα. Η αλλαγή της δομής της πρωτεΐνης ακίδας στη μετάλλαξη έψιλον διαπιστώθηκε με ηλεκτρονική κρυομικροσκοπία. Μάλιστα, επιβεβαιώθηκε ο σχηματισμός ενός νέου δισουλφιδικού δεσμού με φασματομετρία μάζας.
Η μετάλλαξη έψιλον χαρακτηρίζεται ως μετάλλαξη ανησυχίας. Εντοπίστηκε πρώτη φορά στην Καλιφόρνια από τα τέλη του 2020 (σήμερα έχουν εντοπιστεί περίπου 46.000 κρούματα στις ΗΠΑ) και έχει εξαπλωθεί σε 34 άλλες χώρες (σε μικρό αριθμό κρουσμάτων μέχρι στιγμής).
Η κατανόηση του μηχανισμού με τον οποίο μεταλλάξεις έχουν τη δυνατότητα να μετριάζουν λίγο ή πολύ την προστατευτική δράση των αντισωμάτων, υπογραμμίζει την αναγκαιότητα, αφενός της συνεχούς εγρήγορσης για την νόσο COVID-19 και αφετέρου της ανάπτυξης φαρμάκου που θα αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τη νόσο. Σκοπός και στόχος είναι να θανατώνεται ο ιός στο αρχικό του στάδιο.