Γιάννης Τοπαλούδης: «Κράτησα τρίχες από τις βούρτσες της Ελένης»
Σήμερα ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, εγκαινιάστηκε η έκθεση «She’s gone» (Για ένα αδειανό πουκάμισο), στο Ίδρυμα Κακογιάννης. Η οικογένεια της άγρια δολοφονημένης και βιασμένης Ελένης Τοπαλούδη παραχώρησε τα ρούχα που φορούσε η κόρη τους πριν τη δολοφονία της.
Ένα μαύρο παντελόνι, ένα επίσης μαύρο μπλουζάκι κι ένα νεανικό πουκαμισάκι. Τα φορούσε η Ελένη Τοπαλούδη, πριν τις 28 Νοεμβρίου του 2018, ημέρα που βιάστηκε ομαδικώς στη Ρόδο, χτυπήθηκε λυσσαλέα με σιδερένιο αντικείμενο από τους βιαστές δολοφόνους της, κι ενώ ήταν ακόμα ζωντανή, πετάχτηκε στα βράχια, όπου, λόγω του σοβαρότατου τραύματος στο κεφάλι, έχασε τις αισθήσεις της και πνίγηκε στη θάλασσα.
Από σήμερα, 25 Νοεμβρίου, ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, εκτίθενται κρεμασμένα στην ανατριχιαστική, συνταρακτική έκθεση εγκατάσταση «She’s gone» (Για ένα αδειανό πουκάμισο), στις αίθουσες του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης.
Μια κραυγή και ένα κερί για τα θύματα, με εκθέματα κυριολεκτικώς «ζωντανά», «βιωμένα», κάποια εξ αυτών σκισμένα ή ματωμένα από την πάλη πριν το τέλος: τα ρούχα 20 συνολικά γυναικών θυμάτων γυναικοκτονίας από όλο τον κόσμο.
Μια πρωτοβουλία που έχει ταξιδέψει από το Ισραήλ (όπου γεννήθηκε και την επισκέφτηκαν πάνω από 300.000 άνθρωποι), στη Γενεύη, την Ουάσινγκτον, τη Βιέννη, το Βερολίνο, σήμερα την Αθήνα, προσθέτοντας καθ’ οδόν το ρούχο μιας ακόμη γυναίκας, που φονεύθηκε πλέον στη χώρα που φθάνει.
Κάποια από τα ρούχα που βλέπουμε στο Ίδρυμα Κακογιάννης, ενώ ακούμε νανουρίσματα από τις χώρες προέλευσής τους (εβραϊκά, αραβικά, αμχαρικά, ρωσικά, περσικά, ρουμανικά, μαροκινά αραβικά, γερμανικά και ελληνικά) τα φορούσαν οι γυναίκες και την ώρα της δολοφονίας. Όχι όμως αυτά της Ελένης Τοπαλούδη.
Δεν θα μπορούσε να είναι πιο επιτακτικά επίκαιρη, αν όχι επείγουσα η πρωτοβουλία της Πρεσβείας του Ισραήλ στην Ελλάδα και του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης, που τίθεται υπό την Αιγίδα της A.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, σε μία χώρα, που θρηνεί κάθε μήνα ένα θύμα γυναικοκτονίας.
«Είναι τα ρούχα τα νεανικά που φορά μια κοπέλα. Τα ρούχα που φορούσε στην καθημερινότητάς» μας λέει ο πατέρας της Γιάννης Τοπαλούδης, που δεν θα καταφέρει να βρίσκεται σήμερα στα εγκαίνια. Ούτε η σύζυγός του.
Παρόλα αυτά «η μέρα σήμερα είναι συγκινητική και θα συγκινήσει όλους τους επισκέπτες της έκθεσης», τονίζει μιλώντας στο Sputnik.
«Μέσα απ΄ τη συγκίνηση που θα νιώσει κάποιος, βλέποντας τα ρούχα των δολοφονημένων γυναικών, πιστεύω θα ταχθεί αλληλέγγυος και θα δράσει μαζί με όλους εμάς του χαροκαμένους γονείς για να κάνουμε κάτι καλύτερο για τα παιδιά μας ως κοινωνία».
Ο πατέρας δεν φύλαξε μόνο τα ρούχα της δολοφονημένης κόρης του, όπως αυτά που παραχώρησε και στην έκθεση και στο εξής θα ταξιδεύουν στους επόμενους σταθμούς της διεθνώς, για να καταλήξουν Αμερική. Με τελικό σταθμό το Κτήριο του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, στις 25 Νοεμβρίου του 2022, πάλι ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών.
Εκεί, μάλιστα, κάτω από αυτά, θα διαβάζουν οι Αμερικάνοι επισκέπτες το όνομα της δολοφονημένης Ελληνίδας Ελένης Τοπαλούδη, την ημερομηνία του φόνου της, τον τρόπο που δολοφονήθηκε, και την ποινή του δικαστηρίου, σε μια πρωτοβουλία που μετά το διεθνές ταξίδι της φιλοδοξεί να αποκτήσει τη μορφή μιας «παγκόσμιας κραυγής» όπως μας λέει ο μορφωτικός ακόλουθος της Ισραηλινής πρεσβείας κ.Ίων Βασιλειάδης.
Δηλώσεις Γιάννη Τοπαλούδη: «Θυμόμαστε τα πάντα από την Ελένη»
«Κράτησα τις τρίχες από τις βούρτσες της, τα τελευταία αποτσίγαρά της και τις μισοφαγωμένες τσίχλες της» αποκαλύπτει ο Γιάννης Τοπαλούδης.
«Τα κράτησα όλα, είναι αναμνηστικά και αναμνήσεις και μέσα από όλα αυτά είναι μαζί μας», προσθέτει.
Στο ερώτημά μας «Τι θυμάστε από το αδικοχαμένο κορίτσι σας;», απαντά φορτισμένα: «Θυμάμαι και θυμόμαστε τα πάντα! Έχουμε κρατήσει τα πάντα. Κάθε τι μας θυμίζει κάτι από το κορίτσι μας. Μέσα από τα αντικείμενα αισθανόμαστε ότι είναι δίπλα μας κοντά μας. Έστω και στιγμιαία».
«Και μέσα από την έκθεση στο Ίδρυμα Κακογιάννης τα ρούχα της Ελένης, δεν είναι, όπως έχω ξαναπεί, μόνο της Ελένης» τονίζει.
«Είναι κάθε κοριτσιού που έχασε αποτρόπαια τη ζωή του, όπως η Κάρολαιν, η Γαρυφαλλιά. Και μέσα από αυτά τα άψυχα ρούχα εύχομαι να βγει μια βροντερή φωνή που πρέπει κάποιοι που μας κυβερνάνε να ακούσουν και να δράσουν. Πιο επιτακτικά και άμεσα! Να μην χαθούνε άλλα κορίτσια».
Γιάννης Τοπαλούδης: «Τα έρμα τα ισόβια να γίνουν ισόβια»
«Απαντώντας στο ερώτημά σας, «”τι πρέπει να γίνει” για να μην θρηνήσουμε άλλες γυναικείες ζωές», συνεχίζει ο κ.Τοπαλούδης με έμφαση «έχω να πω δυο πράγματα: το πρώτιστο μέλημα της κοινωνίας μας και κάθε κοινωνίας παγκόσμια πρέπει να είναι να αυστηροποιήσουμε τις ποινές μας σε ό,τι αφορά σε αυτά τα ειδεχθή εγκλήματα, όχι μόνο τις γυναικοκτονίες, με θύματα γενικά παιδιά και συνανθρώπους μας. Πρέπει να μάθουμε να σεβόμαστε την ανθρώπινη ζωή. Πρωτίστως, λοιπόν, να αυστηροποιηθούν οι ποινές και τα έρμα τα ισόβια, που κακώς τα λένε ισόβια, κι όχι 10 χρόνια για αυτά τα ειδεχθή εγκλήματα να γίνονται στο ακέραιο ισόβια».
«Το πρώτο και άμεσο βήμα είναι αυτό» τονίζει, «χωρίς δικαίωμα για ψευτοελαφρυντικά και εξόδου με βραχιολάκια μετά από χρόνια για να κάνουν τις διακοπούλες τους και να κάνουν τα ίδια και χειρότερα. Για αυτά τα άτομα-τέρατα το σύστημα δεν πρέπει να λέγεται σωφρονιστικό, αλλά τιμωρητικό» επισημαίνει.
«Γιατί αυτά τα τέρατα αποκλείεται να σωφρονιστούν! Θα κάνουν τα ίδια και χειρότερα. Κάτι που έχουμε δει το τελευταίο διάστημα με άτομα που βγήκαν για μικρό διάστημα έξω ή απελευθερώθηκαν. Αυτό είναι, κατά τη γνώμη μου, το πιο άμεσο, που πρέπει να γίνει επιτακτικά και πιο γρήγορα για άμεσα αποτελέσματα».
Το δεύτερο, που «θέλει περισσότερο διάστημα για να δούμε οφέλη στην κοινωνία», επισημαίνει ο κ.Τοπαλούδης, για να γιατρευτεί η κοινωνία από την «πανδημία» των γυναικοκτονιών «είναι να σκύψουμε πάνω στους γονείς. Γονιός –εξηγεί– δεν είναι αυτός που σπέρνει μόνο ένα παιδί ή του δίνει όσα χρήματα θέλει για να κάνει ό,τι θέλει, αλλά αυτός που αγαπά τα παιδιά του και στέκεται δίπλα τους σε κάθε δυσκολία και επισημαίνει οτιδήποτε επικίνδυνο ή παραβατικό κι απευθύνεται στους αρμόδιους φορείς που σε κάθε περιφέρεια υπάρχουν αρκετοί».
Αυτοί που έπρεπε «να αλλάξουν στάση είναι αυτοί που τα αγόρια τους τα μεγαλώνουν με τρόπο του νταή, ότι “εσύ θα κάνεις ό,τι σου γουστάρει, κι εγώ είμαι εδώ”» διαπιστώνει ο κύριος Τοπαλούδης, καθώς τέτοιες νοοτροπίες τις βλέπει δυστυχώς ακόμη, μετά από τόσες γυναικοκτονίες, να συνεχίζουν να επιβιώνουν.
«Υπάρχουν ακόμα από γονείς που πρέπει να αλλάξουν, γιατί αυτοί οι γονείς οδηγούν τα παιδιά τους σε ένα άσχημο δρόμο» προσθέτει.
Ένα κύμα συμπαράστασης αγκάλιασε την τραγική πάντως οικογένεια από το πρώτο λεπτό. Το αναγνωρίζει: «Υπάρχει από πολλά μέρη της Ελλάδας και του εξωτερικού, από απλούς αλλά κι επώνυμους, όπως η κυρία Σακελλαροπούλου, που μας επισκέφτηκε. Αλλά το θέμα δεν είναι μόνο οι επισκέψεις» αναφέρει ο χαροκαμένος πατέρας «ή η συμπαράσταση, αλλά όλοι εμείς πρέπει να δράσουμε και κυρίως αυτοί που έχουν τις θέσεις εξουσίας».
Όπως είχε πει και στην κ. Σακελλαροπούλου «είστε ένας από τους δυο πόλους εξουσίας στην Ελλάδα. Επιτέλους “δράστε άμεσα”». Είχε έρθει σπίτι μας 2-3 μέρες μετά τη δολοφονία της Κάρολαιν και δυστυχώς συνέβησαν στη συνέχεια πολλές ακόμη γυναικοκτονίες. Της είχα πει της Προέδρου επί λέξη “όσο πιο γρήγορα δράστε για να γλιτώσουμε πολλές ψυχές και ζωές”».
Δηλώσεις Γιάννη Τοπαλούδη: «Τραβάμε ένα Γολγοθά»
Πώς νιώθει σήμερα, τρία χρόνια μετά τον φόνο η οικογένεια; «Εμείς νιώθουμε σήμερα, όπως νιώθαμε κάθε μέρα, όπως νιώθουμε κάθε μέρα τα τελευταία τρία χρόνια: είμαστε σε μια ψυχολογική κατάσταση πάρα πολύ δύσκολη. Τραβάμε ένα Γολγοθά, όπως φυσικά κάθε οικογένεια που χάνει το παιδί της, ακόμη και με τροχαίο. Αλλά είναι ακόμα πιο δύσκολα όταν χάνεις το παιδί σου με τέτοιο αποτρόπαιο, κτηνώδη τρόπο».
«Με τη σύζυγό μου τελικά τι να κάναμε;», ρωτά ο πατέρας. «Πρέπει να πούμε στο άλλο μας παιδί που μας έχει απομείνει να απομονωθεί; Δεν είναι λύση αυτή. Εμείς πάντα βλέπουμε το ποτήρι μισογεμάτο».
Πώς μπορεί να συνεχιστεί λοιπόν η ζωή, όταν έχεις χάσει το παιδί σου; «Να απαντήσω ωμά;» μας ρωτά ο κ.Τοπαλούδης. «Δεν υπάρχει ζωή για εμάς. Και αυτό έχει τεράστιο αντίκτυπο και στο παιδί που είναι μικρότερο. Βιώνει κάποιες καταστάσεις άθελά του, ενώ εμείς δεν μπορούμε να συνεχίσουμε τη ζωή μας. Ίσως το ίδιο αισθάνονται όλοι οι γονείς που έχουν χάσει τα παιδιά τους. Για αυτό πρέπει να ενεργήσει η Πολιτεία να τελειώσουν αυτά τα εγκλήματα».
Στο πλαίσιο της έκθεσης, που εμπνεύσθηκαν η Keren Goldstein, σκηνοθέτης και ακτιβίστρια κατά της έμφυλης βίας, και ο σχεδιαστής, Adi Levy, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, διοργανώνονται δύο ακόμα δράσεις: Σήμερα, η Ημερίδα: Έμφυλη βία και γυναικοκτονία (σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας Φύλων) και αύριο ένα Εργαστήριο Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης (που διοργανώνει η ΧΕΝ Ελλάδος). Το εργαστήρι θα πραγματοποιηθεί δια ζώσης στις 15:00-17:00.