Αγία Ζώνη: Η ιστορία και τα θαύματά της
Η Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου αποτελεί το μοναδικό ιερό κειμήλιο που σχετίζεται με τον επίγειο βίο της Θεοτόκου και διασώζεται μέχρι σήμερα στην Ιερά Μονή του Βατοπαιδίου στο Άγιο Όρος, στο Περιβόλι της Παναγίας. Η ίδια η Θεοτόκος την ύφανε από τρίχες καμήλας.
Οι πληροφορίες για τον επίγειο βίο της Θεοτόκου είναι λιγοστές και προέρχονται από την Καινή Διαθήκη και από την παράδοση που διασώθηκε από τους αποστολικούς ακόμη χρόνους.
Η ιστορία της Αγίας Ζώνης
Η Θεοτόκος μέχρι την Κοίμησή της παρέμεινε στα Ιεροσόλυμα και ήταν μέλος της πρώτης Εκκλησίας. Τη φροντίδα της είχε αναλάβει ο αγαπημένος μαθητής του Κυρίου, ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Οι τελευταίες στιγμές της επίγειας ζωής της είναι θαυμαστές και συγκινητικές. Κοντά της βρέθηκαν οι Απόστολοι οι οποίοι έφτασαν από τα πέρατα της οικουμένης στα Ιεροσόλυμα με τρόπο θαυμαστό, «επί νεφελών». Και τότε, ο ίδιος ο Κύριος εμφανίστηκε θριαμβευτικά «επί νεφελών», με τη συνοδεία πλήθους αγγέλων.
Η Θεοτόκος προσευχήθηκε στον Υιό της, παρηγόρησε τους Αποστόλους και υποσχέθηκε ότι θα είναι πάντα κοντά στην Εκκλησία για να μεσιτεύει στον Υιό της. Ύστερα παρέδωσε την πανάμωμη ψυχή της στον Κύριο. Οι Απόστολοι εναπόθεσαν την Αγία Σορό της Θεοτόκου σε «καινόν μνημείον» στη Γεσθημανή. Εκεί η Αγία Ελένη αργότερα έκτισε το ναό της Κοιμήσεως. Τρεις μέρες μετά την κοίμηση της θεοτόκου κατέβηκε ο Κύριος με τη συνοδεία των Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ και πλήθους αγγέλων.
Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ με εντολή του Κυρίου παρέλαβε την Αγία Σορό της Θεοτόκου και όλοι μαζί ανήλθαν στους ουρανούς. Η θαυμαστή Μετάσταση της Θεομήτορος είχε συντελεστεί. Το ιερό Σώμα της ενώθηκε πάλι με την αγνή ψυχή της. Ο Απόστολος Θωμάς ήταν ο μόνος από τους Αποστόλους που είδε τη θαυμαστή Μετάσταση της Θεοτόκου.
Δεν είχε μπορέσει να παρευρεθεί στην κηδεία της ευρισκόμενος στις Ινδίες. Εκεί, μετά από τρεις ημέρες, και ενώ τελούσε τη Θεία Λειτουργία, βρέθηκε στη Γεσθημανή με θαυμαστό τρόπο και είδε όλα όσα συνέβησαν. Τότε παρακάλεσε την Παναγία να του δώσει για ευλογία τη Ζώνη της. Και εκείνη, καθώς ανέβαινε στους ουρανούς, του έριξε το Ιερό κειμήλιο.
Η Ανακομιδή της Τίμιας Ζώνης
Η ανακομιδή της Τίμιας Ζώνης της Θεοτόκου, άλλοι λένε ότι έγινε από το βασιλιά Αρκάδιο και άλλοι από το γιο του Θεοδόσιο τον Β’. Η μεταφορά έγινε από την Ιερουσαλήμ στην Κωνσταντινούπολη. Την τοποθέτησαν σε μια χρυσή θήκη, που ονομάσθηκε αγία Σωρός. Όταν πέρασαν 410 χρόνια, ο βασιλιάς Λέων ο Σοφός άνοιξε την αγία αυτή Σωρό για τη βασίλισσα σύζυγο του Ζωή, που την διακατείχε πνεύμα ακάθαρτο. Όταν λοιπόν άνοιξε την Αγία Σωρό, βρήκε την τίμια Ζώνη της Θεοτόκου να ακτινοβολεί υπερφυσικά. Και είχε μια χρυσή βούλα, που φανέρωνε το χρόνο και την ήμερα που μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη.
Αφού λοιπόν την προσκύνησαν, ο Πατριάρχης άπλωσε την Τιμία Ζώνη επάνω στη βασίλισσα, και αμέσως αυτή ελευθερώθηκε από το δαιμόνιο. Οπότε όλοι δόξασαν το Σωτήρα Χριστό και ευχαρίστησαν την πανάχραντη Μητέρα Του Παναγία, η οποία είναι για τους πιστούς:
Φρουρός
Φύλακας
Προστάτης
Καταφυγή
Βοηθός
Σκέπη
Στη συνέχεια η Αγία Ζώνη τεμαχίστηκε και τεμάχιά της μεταφέρθηκαν σε διάφορους ναούς της Κωνσταντινούπολης. Μετά την άλωση της Πόλης από τούς Σταυροφόρους το 1204 μ.Χ., κάποια τεμάχια αρπάχτηκαν από τους βάρβαρους και απολίτιστους κατακτητές και μεταφέρθηκαν στη Δύση.
Ένα μέρος όμως διασώθηκε και παρέμεινε στην Κωνσταντινούπολη και μετά την απελευθέρωση της Πόλης από τον Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγο. Φυλασσόταν στον ιερό ναό της Θεοτόκου των Βλαχερνών. Η τελευταία αναφορά για το άγιο λείψανο είναι ενός ανώνυμου Ρώσου προσκυνητή στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ του 1424 και 1453 μ.Χ.
Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τούς Τούρκους το 1453 μ.Χ., είναι άγνωστο τι απέγινε το υπόλοιπο μέρος της Αγίας Ζώνης. Έτσι το μοναδικό σωζόμενο τμήμα είναι αυτό που φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου. Η Τίμια Ζώνη της Θεοτόκου έφτασε εκεί με εξαιρετικά περιπετειώδη τρόπο.
Που βρίσκεται η Τίμια Ζώνη της Θεοτόκου σήμερα;
Ο Άγιος Κωνσταντίνος είχε κατασκευάσει έναν χρυσό σταυρό για να τον προστατεύει στις εκστρατείες. Στη μέση του σταυρού είχε τοποθετηθεί τεμάχιο Τιμίου Ξύλου. Ο σταυρός έφερε επίσης θήκες με άγια λείψανα Μαρτύρων, και ένα τεμάχιο της Τιμίας Ζώνης. Όλοι οι βυζαντινοί αυτοκράτορες έπαιρναν αυτόν τον σταυρό στις εκστρατείες.
Το ίδιο έπραξε και ο αυτοκράτορας Ισαάκιος Β Άγγελος (1185-1195) σε μία εκστρατεία εναντίον του ηγεμόνα των Βουλγάρων Ασάν. Νικήθηκε όμως και μέσα στον πανικό ένας ιερέας τον πέταξε στο ποτάμι για να μην τον βεβηλώσουν οι εχθροί. Μετά από μερικές μέρες όμως οι Βούλγαροι τον βρήκαν. Έτσι πέρασε στα χέρια του Ασάν.
Οι Βούλγαροι ηγεμόνες μιμούμενοι τούς Βυζαντινούς αυτοκράτορες έπαιρναν μαζί τους στις εκστρατείες το σταυρό. Σε μία μάχη όμως εναντίον των Σέρβων ο βουλγαρικός στρατός νικήθηκε από τον Σέρβο ηγεμόνα Λάζαρο (1371-1389). Ο Λάζαρος αργότερα δώρισε το σταυρό του Αγίου Κωνσταντίνου στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου μαζί με το τεμάχιο της Τιμίας Ζώνης.
Οι Άγιοι Πατέρες της Ιεράς Μονής διασώζουν και μία παράδοση σύμφωνα με την οποία η Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου αφιερώθηκε στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου από τον αυτοκράτορα Ιωάννη ΣΤ Καντακουζηνό (1341-1354), ο οποίος στη συνέχεια παραιτήθηκε από το αξίωμα, εκάρη μοναχός με το όνομα Ιωάσαφ και μόνασε στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου.
Θαύματα της Αγίας Τιμίας Ζώνης
Τα θαύματα που πραγματοποίησε και πραγματοποιεί η Τιμία Ζώνη είναι πολλά. Βοηθά ειδικά τις στείρες γυναίκες να αποκτήσουν παιδί. Αν ζητήσουν με ευλάβεια τη βοήθειά της Παναγίας, τούς δίδεται τεμάχιο κορδέλας που έχει ευλογηθεί στην λειψανοθήκη της Αγίας Ζώνης. Αν έχουν πίστη, καθίστανται έγκυες.