Ξεμένει ο πλανήτης από ελαιόλαδο – Νέα άνοδος των τιμών
Oι αναλυτές τηρούν στάση αναμονής και θεωρούν ότι ένα απότομα άλμα τους επόμενους μήνες δεν θα αποτελούσε έκπληξη
Ο Όμηρος το αποκάλεσε «υγρό χρυσό». Τον τελευταίο χρόνο η αναφορά του ποιητή στο ελαιόλαδο επαληθεύεται… πλήρως, εκπλήσσοντας ακόμα και τους βετεράνους του κλάδου και φυσικά τους καταναλωτές οι οποίοι παρακολουθούν ένα πρωτόγνωρο ράλι στην τιμή του, το οποίο πυροδοτήθηκε από την έλλειψη στις κύριες χώρες παραγωγής.
Η κατάσταση εκτραχύνθηκε σε τέτοιο σημείο ώστε να αναπτυχθεί ένα χωρίς προηγούμενο κύμα εγκληματικότητας με κλοπές από τους ελαιώνες μέχρι τα ράφια των σούπερ μάρκετ, με τους παραγωγούς να βάζουν μικροτσίπ στις ελαιόδεντρα και τα καταστήματα να τοποθετούν λουκέτα στις συσκευασίες.
Ο Kyle Holland, αναλυτής στη Mintec, δήλωσε στο CNBC ότι οι ακραίες καιρικές συνθήκες που προκαλεί η κλιματική αλλαγή έχουν «επηρεάσει σημαντικά» την παραγωγή ελαιολάδου στη Νότια Ευρώπη, ιδίως σε Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα.
Οι αναλυτές τηρούν στάση αναμονής και θεωρούν ότι ένα απότομα άλμα τους επόμενους μήνες δεν θα αποτελούσε έκπληξη
Η Ισπανία, η οποία προμηθεύει περισσότερο από το 40% της παγκόσμιας παραγωγής, υπό κανονικές συνθήκες παράγει 1,3 – 1,5 εκατ. τόνους ελαιολάδου. Όμως, στην καμπάνια του 2022/2023 δεν είχε περισσότερους από 666.000 τόνους, ενώ παράγοντες της αγοράς που συμμετείχαν στην έρευνα της Mintec δεν αναμένουν οι παραγωγή του 2023/2024 να ξεπεράσει τους 850.000 τόνους.
Τι λένε οι αναλυτές
Οι βροχοπτώσεις του Μαρτίου και του Απριλίου που δημιούργησαν μια αχτίδα αισιοδοξίας για την ελαιοκαλλιέργεια βάζουν ένα φρένο στις τιμές των τελευταίων εβδομάδων. Ωστόσο, οι αναλυτές τηρούν στάση αναμονής και θεωρούν ότι ένα απότομα άλμα τους επόμενους μήνες δεν θα αποτελούσε έκπληξη.
Όπως εξήγησε ο Kyle Holland, οι τιμές συνδέονται ευθέως με την προσφορά και τη ζήτηση. Και οι περισσότεροι από τους εμπλεκόμενους στο ελαιόλαδο αναμένουν ότι η αγορά θα «στραγγίξει» από προϊόν, με αποτέλεσμα να δημιουργείται πρόσφορο έδαφος για νέες ανατιμήσεις το επόμενο διάστημα.
«Αυτό [που συμβαίνει] δεν είναι φυσιολογικό», δήλωσε στο CNBC ο Vito Martielli, ανώτερος αναλυτής δημητριακών και ελαιούχων σπόρων στη Rabobank, προσθέτοντας χαρακτηριστικά πως δεν έχει δει τίποτα παρόμοιο στα τελευταία 20 χρόνια που παρακολουθεί τον συγκεκριμένο χώρο.
«Υπερβολικά» ευάλωτα στην κλιματική αλλαγή
Η Helena Bennett, επικεφαλής της κλιματικής πολιτικής στην ανεξάρτητη δεξαμενή σκέψης Green Alliance UK, είναι κατηγορηματική: για όλη αυτή την κατάσταση «φταίει» η κλιματική αλλαγή. Όπως είπε συγκεκριμένα, «ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ελαιολάδου στον κόσμο, η Ισπανία, είχε μειωμένη στο μισό παραγωγή λόγω ξηρασίας και υπερβολικής ζέστης, αυξάνοντας την τιμή παραγωγού κατά 112% από το 2022».
Σε μια περιφερειακή ανάλυση των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος επεσήμανε τον Μάρτιο ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να προετοιμαστούν για «καταστροφικές» συνέπειες, καθώς η βαθύτερη κλιματική κρίση πλήττει κάθε τμήμα των οικονομιών τους αυτόν τον αιώνα.
Η έκθεση αναφέρει ότι οι κλιματικές επιπτώσεις στην παραγωγή τροφίμων θα μπορούσαν να πλήξουν σκληρά την περιοχή και ιδιαίτερα στη Νότια Ευρώπη, καθώς η ακραία ζέστη γίνεται πιο συχνή και τα πρότυπα βροχοπτώσεων αλλάζουν.
Ερωτηθείς πόσο ευάλωτα ήταν τα ελαιόδεντρα στην κλιματική αλλαγή, ο Holland απάντησε: «Η λέξη που θα χρησιμοποιούσα είναι “υπερβολικά”».
Ο ίδιος τόνισε: «οι παίκτες με τους οποίους μιλάμε είναι εξαιρετικά ανήσυχοι. Πολλά από αυτά τα ζητήματα επιδεινώνονται, φυσικά, με την περισσότερη ζέστη, λιγότερη βροχή, τα πιο ξηρά εδάφη, τη λιγότερη υγρασία και τον δάκο».
Και κατέληξε: «Εμπειροι εκπρόσωποι του κλάδου με τους οποίους μιλάμε αναρωτιούνται πώς θα συνεχίσουν, γιατί αν χάσεις το 40%, το 50%, το 60% της σοδειάς σου και εξακολουθείς να έχεις όλο το κόστος εισροών και το κόστος του λιπάσματος, τη φροντίδα της καλλιέργειας, το πότισμα… το θέμα είναι πολύ κρίσιμο».