Τα νέα από τις τράπεζες δεν είναι καλά για τους αποταμιευτές, μιας και θέλουν να τους διώξουν. Τι συμβαίνει με το τραπεζικό σύστημα.
Εάν είστε και εσείς από τους αποτεμιευτές που ζητούν με αγωνία μία καλή απόδοση για το κεφάλαιό τους από επενδύσεις σταθερού εισοδήματος, δεν σας έχουμε καλά νέα.
Οι τράπεζες στέλνουν «σήμα» ότι ουσιαστικά τελειώνει η ανοδική κίνηση των επιτοκίων στις προθεσμιακές καταθέσεις και προσβλέπουν στην έναρξη μείωσης επιτοκίων από την ΕΚΤ. Η μείωση θα γίνει πιθανότατα τον Ιούνιο, ενώ στα αμοιβαία κεφάλαια ομολόγων, που αποτελούν μια εναλλακτική λύση, οι αποδόσεις μπορεί να είναι πολύ υψηλές, αλλά και αρνητικές.
Αναφορικά με τις προθεσμιακές καταθέσεις, οι τράπεζες στην ουσία λένε στους πελάτες… πάρτε τα και φύγετε. Όχι μόνο δεν ανταγωνίζονται για την προσέλκυση καταθετών, αλλά ουσιαστικά τους… απομακρύνουν. Ο λόγος είναι πως έχουν τεράστια αποθέματα ρευστότητας και τα ποσά των δανείων στους ισολογισμούς τους είναι πολύ χαμηλότερα από το επίπεδο των καταθέσεων.
Στόχος πλέον των τραπεζών είναι να περάσει όσο το δυνατόν μικρότερο μέρος από τα επιτόκια ρεκόρ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στους καταθέτες, ώστε να διατηρήσουν μεγάλα περιθώρια επιτοκίου και να ενισχύσουν την κερδοφορία τους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το μέσο επιτόκιο των προθεσμιακών καταθέσεων με διάρκεια ενός έτους φαίνεται ότι «έπιασε οροφή» τον Δεκέμβριο 2023 και τον Ιανουάριο 2024, οπότε και διαμορφώθηκε σε 1,83%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Τον Φεβρουάριο, όχι μόνο δεν υπήρξε νέα αύξηση, αλλά καταγράφηκε μικρή μείωση, στο 1,80%. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι τράπεζες θα κρατήσουν… αντίσταση στην άνοδο των επιτοκίων τους επόμενους μήνες, προσδοκώντας ότι η ΕΚΤ θα δώσει το καλοκαίρι το έναυσμα για μειώσεις.
Με αυτά τα δεδομένα, στο σημερινό τοπίο της τραπεζικής αγοράς είναι ελάχιστες οι ευκαιρίες για έναν αποταμιευτή με ένα σχετικά χαμηλό ποσό για να «κλειδώσει» μια απόδοση ίση ή μεγαλύτερη του 2% σε προθεσμιακή ετήσιας διάρκειας. Και, πάντως, δύσκολα θα βρει τέτοιες ευκαιρίες στις συστημικές τράπεζες, που έχουν τα μεγαλύτερα αποθέματα ρευστότητας και θα χρειασθεί να στραφεί στις μικρότερες εμπορικές και στις συνεταιριστικές.
Στις καταθέσεις ταμιευτηρίου, εξάλλου, διαμορφώνονται συνθήκες πρωτοφανείς για τους καταθέτες: μπορεί να τηρούν μια κατάθεση δεκάδων χιλιάδων ευρώ, αλλά να έχουν αρνητική απόδοση. Ανάλογα με την πολιτική κάθε τράπεζας, για να αρχίσει να «γράφει» ένα επιτόκιο έστω και οριακά πάνω από το μηδέν πρέπει να το υπόλοιπο της κατάθεσης να ξεπερνά κάποιο όριο, που δεν είναι χαμηλό -σε μία από τις συστημικές τράπεζες το οριακό επιτόκιο δίνεται πάνω από τα 60.000 ευρώ!
Για χαμηλότερα ποσά, η απόδοση είναι μηδενική. Ωστόσο, οι τράπεζες έχουν επιβάλει πλέον και χρεώσεις τήρησης λογαριασμού (π.χ. 2 ευρώ τον μήνα), που σημαίνει ότι η τελική απόδοση, αν συνυπολογισθεί αυτή η προμήθεια είναι αρνητική: ο καταθέτης πληρώνει την τράπεζα για να του κρατάει κάποιες δεκάδες χιλιάδες ευρώ!