Η αστική θερμική νησίδα αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα με σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία και την ποιότητα ζωής.
Η Αθήνα, όπως και πολλά άλλα μεγάλα αστικά κέντρα, πλήττεται από το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας, με αποτέλεσμα το καλοκαίρι να γίνεται αφόρητο.
Τι είναι η αστική θερμική νησίδα
Πρόκειται για την διαφορά θερμοκρασίας που παρατηρείται ανάμεσα στο κέντρο μίας πόλης και τις γειτονικές αγροτικές ή μη αστικές περιοχές.
Αίτια
– Αντικατάσταση φυσικών επιφανειών με δομικά υλικά
Η αντικατάσταση πρασίνου (δέντρα, φυτά, γκαζόν) με τσιμέντο, άσφαλτο και μπετόν, υλικά που απορροφούν και αποθηκεύουν θερμότητα, φέρει μεγάλη ευθύνη.
– Έλλειψη πρασίνου
Η έλλειψη πρασίνου στις πόλεις, όπως η Αθήνα, στερεί την φυσική δροσιστική δράση των δέντρων και φυτών.
– Ατμοσφαιρική ρύπανση
Η συσσώρευση ρύπων στην ατμόσφαιρα παγιδεύει θερμότητα, εντείνοντας το φαινόμενο.
Επιπτώσεις
– Θερμική καταπόνηση
Η υψηλή θερμοκρασία, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με την υγρασία, προκαλεί θερμική καταπόνηση, η οποία μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, ιδίως σε ευάλωτα άτομα.
– Αύξηση θνησιμότητας
Μελέτες έχουν δείξει ότι η θερμική καταπόνηση σχετίζεται με αύξηση της θνησιμότητας, ιδιαίτερα κατά τους καύσωνες.
– Επιδείνωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης
Η ζέστη ευνοεί την παραγωγή και συσσώρευση ρύπων, επιδεινώνοντας την ποιότητα του αέρα.
– Δυσφορία
Η αίσθηση καύσωνα και η δυσκολία στην αναπνοή επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα ζωής στην πόλη.
Λύσεις
– Αύξηση του πρασίνου
Η φύτευση περισσότερων δέντρων και η δημιουργία πράσινων χώρων στις πόλεις μπορεί να συμβάλλει στην δροσιά και στην μείωση της θερμοκρασίας.
– Επιλογή δροσερών υλικών
Η χρήση δροσερών υλικών, όπως η πέτρα και το ξύλο, στις κατασκευές μπορεί να μειώσει την απορρόφηση θερμότητας.
– Προσαρμογή στις κλιματικές αλλαγές
Η υιοθέτηση πολιτικών και πρακτικών που λαμβάνουν υπόψη τις κλιματικές αλλαγές και τις επιπτώσεις τους στις πόλεις είναι απαραίτητη.
Η θερμοκρασία στις πόλεις ανεβαίνει
Σύμφωνα με μελέτες, η θερμοκρασία στις πόλεις του πλανήτη αυξάνεται με ρυθμό 0,5 βαθμού Κελσίου ανά δεκαετία, όντας 29% ταχύτερη σε σχέση με την άνοδο στις αγροτικές περιοχές.
Η αστική θερμική νησίδα αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα με σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία και την ποιότητα ζωής. Η αντιμετώπισή του απαιτεί συλλογική προσπάθεια και υιοθέτηση πολιτικών που προωθούν την βιώσιμη ανάπτυξη των πόλεων.
Η «αστική θερμική νησίδα» απειλεί την καθημερινότητά μας – Γιατί η θερμοκρασία ανεβαίνει τα βράδια
H υψηλή θερμοκρασία το καλοκαίρι προκαλεί θερμική καταπόνηση που έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τη θνησιμότητα ιδιαίτερα στα ευάλωτα άτομα. Για την «αστική θερμική νησίδα», δηλαδή τη διαφορά θερμοκρασίας από περιοχή σε περιοχή στα μεγάλα αστικά κέντρα που επιτείνει το αίσθημα της δυσφορίας μίλησε στην εκπομπή «Νewsroom» η Δάφνη Παρλιάρη, ερευνήτρια στο εργαστήριο Φυσικής της Ατμόσφαιρας στο ΑΠΘ λέγοντας ότι οφείλεται στον τρόπο συμπεριφοράς των δομικών υλικών.
«Τα μεγάλα αστικά κέντρα επηρεάζονται από το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας, το οποίο περιγράφει τη θερμοκρασιακή διαφορά ανάμεσα στο κέντρο μιας πόλης και τις γειτονικές μη αστικές ή αγροτικές περιοχές. Είναι φαινόμενο που το καταλαβαίνουμε διαισθητικά, πολύ εύκολα».
«Η αστική θερμική νησίδα, η οποία είναι ξεκάθαρα ανθρωπογενές φαινόμενο, έχει σαν κύριο αίτιο την αντικατάσταση των φυσικών επιφανειών, όπως είναι το πράσινο (γκαζόν, φυτά, δέντρα) με δομικά υλικά, όπως είναι το τσιμέντο, το μπετόν ή άσφαλτος, τα οποία έχουν τελείως διαφορετικές θερμικές ιδιότητες από τις φυσικές επιφάνειες».
«Οι ελληνικές πόλεις είναι πόλεις που δεν έχουν μεγάλες εκτάσεις πρασίνου. Επομένως, όλα αυτά τα οικοδομικά υλικά το βράδυ δίνουν πίσω τη θερμότητα που κέρδισαν τη μέρα».
