Οι πρώτοι Έλληνες ηθοποιοί που έπαιξαν στο Χόλιγουντ
Οι περισσότεροι ηθοποιοί ονειρεύονται μια καριέρα στο Χόλιγουντ. Λίγοι Έλληνες ηθοποιοί έχουν καταφέρει στο παρελθόν να συμμετέχουν σε ταινίες του Χόλιγουντ και αν έπαιξαν, οι περισσότεροι είχαν δεύτερους και τρίτους ρόλους. Πολλές φορές δεν αναφερόταν καν, το όνομα τους και αν θα έμπαινε το όνομα, θα ήταν σε μια αμερικάνικη εκδοχή.
Ο Γεώργιος Ρήγας
Οι περισσότεροι έχουν ξεχαστεί, όπως έχουν ξεχαστεί και οι ταινίες τους – χαμένες στην πλειοψηφία. Αυτό που επιχειρώ να κάνω είναι να καταγράψω τα ονόματα κάποιων έστω από τους πρώτους Έλληνες ηθοποιούς του Χόλιγουντ προσθέτοντας ακόμη και εικόνες, όπου ήταν δυνατό να βρεθούν, των κινηματογραφικών τους συμμετοχών. Ο πιο γνωστός, αλλά και ο πρώτος Έλληνας ηθοποιός του Χόλιγουντ ήταν ο Γεώργιος Ρήγας (ή Ρηγάκος), γνωστός ως George Regas. Γεννήθηκε στους Γοράνους Λακωνίας στις 19 Νοεμβρίου 1890 και πέθανε στο Χόλιγουντ 13 Δεκεμβρίου 1940 σε ηλικία μόλις 50 ετών. Κάποιοι από τους τίτλους των πρώτων ταινιών του: “The Woman”, “The Don Orogu’s Moment”, “Through The Big Door”, “Omar, The Tentmaker, “Sea Fury” κλπ.
Η συνέντευξη στον Εθνικό Κήρυκα
Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Εθνικός Κήρυκας τον Οκτώβριο του 1923, ο Ρήγας θυμόταν πώς η ελληνική του καταγωγή είχε δυσκολέψει το ξεκίνημα του στην αμερικανική κινηματογραφική βιομηχανία τρία χρόνια νωρίτερα. Όταν εμφανίστηκε στον αμερικανό διευθυντή μιας κινηματογραφικής εταιρίας, εκείνος αρχικά έδειχνε ενθουσιασμένος από το παράστημα του Ρήγα, μέχρι που άκουσε ότι ήταν Έλληνας: “Έλληνας; Και ζητάς εργασία ως ηθοποιός κινηματογράφου; Μα πού ακούσθηκε πως οι Έλληνες, εκτός από το να εργάζονται ή να επιδίδονται σε ζαχαροπλαστεία και εστιατόρια, μπορούν να κάνουν τίποτε άλλο; Σύγχρονος Έλληνας και καλλιτέχνης είναι δύο πράγματα, που δεν στέκονται μαζί… Ο Γάλλος, ο Ιταλός, ο Ισπανός… μάλιστα! Αυτοί είναι καλλιτέχνες! Ο Έλληνας όμως δεν μπορεί να είναι καλλιτέχνης και μάλιστα καλός…”!
Κι άλλες αναφορές στον Εθνικό Κήρυκα
Και ο Έλληνας ηθοποιός θυμόταν: “Φαντάζεσθε βέβαια, πόσον άγρια μάτωσαν την ψυχή μου, το κορμί μου έτρεμε σαν ένα δενδρί, που δέχεται την τρελλή ορμή ενός δυνατού αέρα. Μέσα μου ο θυμός πάλεβε με την απογοήτευσι. Και η απογοήτευσις εδέρνετο με την φωνή της φυλής μου, την διαμαρτυρομένη και την επαναστατήσασαν. Κι όταν, αφίνοντας το Γραφείο του Αμερικανού, τον είπα άγρια, αλλά σταθερά, πως δεν ήξευρε τι έλεγε, όταν μου είπε τα όσα είπε για την καλλιτεχνική υπόστασι του Έλληνος, αυτήν την φωνή της φυλής μου, την φωνή της αληθείας και της πραγματικότητος ικανοποίησα και απεκρυστάλλωσα“.
Στη συνέχεια, επιθυμώντας διακαώς να εργαστεί στο Χόλιγουντ, ο Ρήγας κατέφυγε σ’ ένα τέχνασμα. Αντί για Έλληνας, παρουσιάσθηκε ως Γάλλος με δήθεν όνομα Hercules Rodin. Πράγματι, βρήκε δουλειά, γύρισε την πρώτη του ταινία και όταν όλα είχαν προχωρήσει πολύ, έγινε η αποκάλυψη από τον ίδιο: “Δεν είμαι Γάλλος. Είμαι Έλληνας. Ονομάζομαι Γεώργιος Ρήγας. Και ως Γεώργιος Ρήγας επιθυμώ να εμφανισθώ στο κοινό”. Έτσι κι έγινε.
Ρόλους που υποδήθηκε, ο Ρήγας
Γενικά, πάντως, ο Ρήγας υποδύθηκε ρόλους πολυεθνικούς: έναν Τσιγγάνο στο “Hearts and Hoofs”, έναν Ιταλό εγκληματία στο “Underworld”, έναν άραβα σεΐχη στο “Scarem-Harem”, ενώ αντίστοιχο ρόλο υποδύθηκε και στην ταινία “Beau Ideal”, όπου μάλιστα ο Ρήγας μίλησε και στα… ελληνικά (αντί αραβικών, όπως έπρεπε σύμφωνα με το ρόλο του)! Ο ρόλος του Ρήγα στη συγκεκριμένη ταινία φαίνεται ότι είχε αρκετά κοινά μ’ έναν αντίστοιχο ρόλο του Ροδόλφο Βαλεντίνο (στο “Γιο του Σεΐχη), ενώ οι δύο ηθοποιοί ίππευσαν το ίδιο άλογο, αραβικής ράτσας, ιδιοκτησίας του επιχειρηματία Κέλλογκ. Η πιο σημαντική, ωστόσο, συμμετοχή του ήταν στην ταινία “Ζορρό”. Η παρακάτω φωτογραφία του Ρήγα είναι από το “Beau Ideal”.
Πληροφορίες για τον Παναγιώτη Ρήγα
Ο Παναγιώτης Ρήγας (ή Ρηγάκος), μικρότερος αδερφός του Γεώργιου, έκανε καριέρα ως Pedro Regas εμφανίστηκε σε δεκάδες κινηματογραφικές ταινίες (αλλά και τηλεοπτικές σειρές) συνήθως χωρίς ν’ αναφέρεται το όνομά του στους τίτλους. Η πρώτη του επίσημη εμφάνιση (και δεύτερη συνολικά) ήταν στο γουέστερν “The Ridin’ Renegade” παραγωγής 1928, όπου υποδύθηκε κάποιον Ινδιάνο με το όνομα Μικρός Λύκος. Ο Παναγιώτης Ρήγας γεννήθηκε στους Γοράνους Λακωνίας στις 15 Απριλίου 1897 και πέθανε στο Χόλιγουντ στις 10 Αυγούστου 1977.
Οι πρώτοι Έλληνες ηθοποιοί στο Χόλιγουντ που δεν τους θυμάται κανείς σήμερα
Δημήτριος Αλεξάκης και Ιωάννης Τσαντίνης
Ο Δημήτριος Αλεξάκης, γεννημένος στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου στις 1 Δεκεμβρίου 1899, χρησιμοποιούσε το ψευδώνυμο Demetrius Alexis (αν και σε δημοσίευμα του Εθνικού Κήρυκα το 1928 αναφέρεται και το James Alexis). Πρώτος σημαντικός του ρόλος ήταν ο Ρασπούτιν στην ταινία “Red Dancer of Moscow”, παραγωγής 1928. Η πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση φέρεται να ήταν το 1925 στο “Don Dare Devil”, ενώ σύμφωνα με την ιστοσελίδα imdb.com εμφανίστηκε σε τουλάχιστον 28 κινηματογραφικές ταινίες μέχρι το 1952 (χωρίς ν’ αναφερόταν πάντοτε το όνομά τους στους τίτλους), μεταξύ των οποίων και σε μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών του παγκόσμιου κινηματογράφου, τον “Πολίτη Κέιν”. Πέθανε στις 12 Μαρτίου 1973 στο Λος Άντζελες. Ο Ιωάννης Τσαντίνης ήταν γνωστός με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Τζον Μπελάσκο. Η πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση ήταν στην ταινία “Monsieur Beaucaire”(παραγωγής 1924) δίπλα στον Ροδόλφο Βαλεντίνο. Άλλες συμμετοχές στις ταινίες: “Σιβηρία”, “Παράδεισος”, “Μαύρος Αετός” (με πρωταγωνιστή και πάλι τον Βαλεντίνο), “Αργεντινός χορός”. Με την έλευση του ομιλούντος κινηματογράφου, ο Τσαντίνης (ή Μπελάσκο) επιχείρησε να κάνει στροφή στην καριέρα του ως σκηνοθέτης, αλλά και τραγουδιστής σε μουσικά φιλμ, καθώς είχε μουσική παιδεία έχοντας μαθητεύσει κοντά στη Δόρα Στράτου. Όπως παραδεχόταν σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Η Βραδυνή τον Ιούλιο του 1931 ύστερα από επίσκεψή του στην Ελλάδα, ο ομιλών κινηματογράφος “τσάκισε” τους Έλληνες ηθοποιούς του Χόλιγουντ λόγω “ξενικής προφοράς”.
Ο Χαρίλαος Συμεωνίδης
Χαρίλαος Συμεωνίδης, γνωστός και ως Harry Symon. Καταγόταν από τη Βέροια. Το Φεβρουάριο του 1923 αριθμούσε “βίον τριάκοντα επτά ετών εις τα Αμερικανικά θέατρα”, όπως ανέφερε σχετικό αφιέρωμα της ελληνοαμερικανικής εφημερίδας Εθνικός Κήρυκας, χωρίς να μας βοηθά ιδιαίτερα στον προσδιορισμό της ηλικίας του ηθοποιού, που φερόταν να είχε εγκαταλείψει τα θέατρα λίγα χρόνια πριν, προκειμένου να παίξει σε κινηματογραφικά έργα. Στη φωτογραφία, ο Συμεωνίδης εμφανίζεται να υποδύεται τον Αβράαμ Λίνκολν (αριστερά) υπό τις οδηγίες του “φωτογράφου κινηματοδραμάτων”, όπως αναφερόταν στη λεζάντα, Κωτσονάρου. Άραγε πρόκειται για τον George Kotsonaros, ο οποίος τα επόμενα χρόνια θα συμμετείχε σε ταινίες και ως ηθοποιός;
Εν τω μεταξύ, η συγκεκριμένη ταινία με θέμα τον Λίνκολν δεν εμφανίζεται καταγεγραμμένη σε κάποια ηλεκτρονική βάση δεδομένων (π.χ. imdb.com κλπ.) ή μάλλον, όσες καταγράφονται τη διετία 1923-1924 έχουν άλλους πρωταγωνιστές, οι οποίοι ούτε κατά διάνοια δεν παραπέμπουν στο Συμεωνίδη ή έστω σε κάποιον ηθοποιό ελληνικής καταγωγής. Άραγε πρόκειται για κάποια ταινία που γυρίστηκε και δεν ολοκληρώθηκε ή δεν προβλήθηκε ποτέ; Ή μήπως υπάρχει κάποια άλλη εξήγηση και ποια θα μπορούσε να είναι αυτή;
Οι πρώτοι Έλληνες ηθοποιοί που βρέθηκαν στο Χόλιγουντ
Γεώργιος Καραμανάκος, Μαρίνη Δήμου, Ελένη Αρίστη
Ο Γεώργιος Καραμανάκος εμφανίστηκε σε διάφορα κινηματοδράματα με τίτλους όπως “Enemies of Women”, “Zaza”, “Under the Red Robe” (παραγωγής 1923), Yolanda”, Chronicle of America” κλπ. Στην παρακάτω φωτογραφία εικονίζεται σε σκηνή της ταινίας “Virtuous Liars”, παραγωγής 1924. Τώρα, ποιος από τους δύο άνδρες ηθοποιούς είναι ο Καραμανάκος, παραμένει απροσδιόριστο.
Η Μαρίνη Δήμου (αγνώστου τυχόν εξαμερικανισμένου ψευδωνύμου) έπαιξε σε μια – μη καταγεγραμμένη ωστόσο σε κάποια βάση δεδομένων – ταινία με τίτλο “The Tale of a Bay”, στην οποία έλαβε μέρος και η μικρή κόρη της, που άκουγε στο ψευδώνυμο Dolly Dolls. Δεν γνωρίζουμε λεπτομέρειες για την ταινία, παρά μόνο ότι αυτή είχε γυριστεί – άραγε και προβληθεί; – πριν τον Ιανουάριο του 1923. Οι φωτογραφίες της μάνας και της κόρης δεν προέρχονται από σκηνές της ταινίας. Παραμένει άγνωστο αν υπήρξαν και άλλες κινηματογραφικές εμφανίσεις.
Η Ελένη Αρίστη σπούδασε στη δραματική σχολή του Χόλιγουντ, έγινε πρόεδρος της ένωσης Ελλήνων ηθοποιών, που είχε τον τίτλο “Ελληνικός Δραματικός Σύλλογος”, κατάφερε να προσληφθεί από την εταιρία Universal, όμως γνωστή είναι η συμμετοχή της σε μια μόνο ταινία, κινηματογραφική διασκευή του διάσημου μυθιστορήματος “Η καλύβα του Μπαρμπά-Θωμά” της Μπίτσερ Στόου.
Ο Πολ Ράλλης
Ο Πολ Ράλλης (ή Paul Ralli) με καταγωγή από την Κύπρο, έπαιξε σε ταινίες, όπως: “Life’s Like That” (παρ. 1928), “The Water Hole” (παρ. 1928), Show People” (παρ. 1928), “Montmarte Rose” (παρ. 1929) και “Married in Hollywood” (παρ. 1929). Φωτογραφία από την ταινία “Show People”, όπου ο Ράλλης πρωταγωνιστούσε δίπλα στην Μάριον Ντέιβις μπορείτε να δείτε εδώ: Pictures & Photos of Paul Ralli – IMDb
Άλλα ονόματα, όπως αλιεύτηκαν από τον ελληνικό τύπο της εποχής: – ο Μιχαήλ Οικονόμου από το Λουτράκι έγινε αρχικά Μάικλ και στη συνέχεια Μάικ Τέλεγκεν (Mike Tellegen), συμμετέχοντας σε πολλές ταινίες, όμως στις περισσότερες χωρίς καν να γραφτεί κι αυτό το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο στους τίτλους. – ο Ηλίας Μαρκέττος από την Κεφαλλονιά με το ψευδώνυμο Γουίλιαμ Μάρκτον. – κάποιος Γιακουμής Φωτόπουλος ως Τζιμ Λάιτσον. – κάποιος Τάκης Ζαχαρόπουλος από το χωριό Λεχώνια ως Τακ-Ζακ. – ο Κωνσταντινουπολίτης Γεώργιος Βακίδης ως Τζορτζ Μπακέιντ. – η Ταρσούλα Ευτυχίου έγινε… Λίλιαν Γκλυκ. – η Μαρίτσα Ιωαννίδου… Μαίρη Τζόνσον. κάποια Κωνσταντία Νεροφείδου έγινε Ντίντα Γουότερσεπεντ κλπ.