Δημήτριος Τόφαλος: Τα άγνωστα κεφάλαια της ζωής του αθλητή της άρσης βαρών
Το 18848 γεννήθηκε στην Πάτρα ο Δημήτρης Τόφαλος, ο οποίος έμεινε στην ιστορία, ως ο Έλληνας αθλητής της ρσης βαρών και χρυσός Ολυμπιονίκης στην Μεσολυμπιάδα του 1906 στην Αθήνα. Πατέρας του Δημήτρη ήταν ο Σπυρίδων Τόφαλος, ιδιοκτήτης φορτηγίδων και έμπορος σταφίδας, που κατάγονταν από τη Ζάκυνθο, μητέρα του η Διονυσία Τόφαλου και είχε δύο μικρότερα αδέλφια, τον Διονύσιο και την Ιωάννα, τα οποία σκοτώθηκαν το 1940, στον βομβαρδισμό των Πατρών από τους Ιταλούς. Ανάδοχος του ήταν ο Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος, μετέπειτα στρατηγός και αυλάρχης του Βασιλέως Γεωργίου Α’.
Πριν τα δέκα του χρόνια, ο Δημήτρης προσπαθώντας να προφυλαχθεί από την άμαξα που έσερνε ένα αφηνιασμένο άλογο, η ρόδα της του συνέτριψε το χέρι και οι γιατροί αποφάσισαν να του το κόψουν. Η σθεναρή άρνηση του πατέρα του και η συνεχής προσπάθεια του ίδιου, που γύμναζε τα χέρα του κωπηλατώντας καθημερινά και σηκώνοντας βάρη από τις ζυγαριές στην αποθήκη του πατέρα του, τον βοήθησαν να ξεπεράσει σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημά του.
Όμως στην υπόλοιπη ζωή του τον χαρακτήριζε η μερική του αναπηρία, καθώς το ένα χέρι του έμεινε μικρότερο. Το καλοκαίρι του 1895 πέφτοντας με αυτοθυσία στη θάλασσα, γλύτωσε από πνιγμό το γιο του Γενικού Προξένου της Αγγλίας στην Πάτρα, που είχε ξεφύγει από την επιτήρηση της παιδαγωγού του. Το Φθινόπωρο του 1912 που κηρύχθηκε επιστράτευση επέστρεψε στην Ελλάδα και υπηρέτησε ως επίστρατος για διάστημα 24 μηνών και τον Μάρτιο του 1914, επέστρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
Δημήτριος Τόφαλος: Η συμμετοχή στην Ολυμπιάδα του 1904 και η αρρώστια
Το 1899, σε ηλικία 15 ετών, γράφεται στην Γ.Ε. Πατρών, τη σημερινή Παναχαϊκή Γ.Ε. Πέτυχε αμέτρητες νίκες στην άρση βαρών και έγινε διάσημος στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Πάμπολλες φορές πρωταθλητής Ελλάδος και πρώτος με παγκόσμιο ρεκόρ στην μεσολυμπιάδα του 1906 στην Αθήνα. Το ρεκόρ που κατέρριψε ήταν δικό του από το 1904. Δεν ευτύχησε να λάβει μέρος στην Ολυμπιάδα του 1904 στο Σαιντ Λούις, καθώς αρρώστησε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού και αναγκάστηκε να νοσηλευτεί σε νοσοκομείο στην Αμβέρσα του Βελγίου. Μέγιστη ατυχία, αν αναλογιστεί κανείς πως για να πραγματοποιήσει το ταξίδι έγινε έρανος, ώστε να συγκεντρωθεί το ποσό που χρειαζόταν, το οποίο ήταν υπέρογκο για την εποχή. Το 1908 το πρόγραμμα των αγώνων δυστυχώς δεν συμπεριλάμβανε πια την άρση βαρών.
Είχε κατακτήσει 140 έπαθλα στην άρση βαρών και 251 στην ελευθέρα πάλη (κατς). Στην Αμερική διετέλεσε μάνατζερ και προπονητής του Τζιμ Λόντου και πρόεδρος του ελληνικού συλλόγου “Ερμής Νέας Υόρκης”. Η Πάτρα τον τίμησε, δίνοντας το όνομά του σε οδό της πόλης αλλά και στο Κλειστό Γυμναστήριο στη συνοικία Προάστιο (Μποζαΐτικα) της Πάτρας.
Δημήτριος Τόφαλος: Η ελευθέρα πάλη και ο τενόρος
Το 1906 μετά το τέλος της μεσολυμπιάδας, κατά την επιστροφή του στην Πάτρα, οι Πατρινοί του επιφύλαξαν πρωτοφανή υποδοχή με αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό ότι στον σταθμό τον περίμεναν 6.000 περίπου φίλαθλοι. Το παγκόσμιο ρεκόρ του διατηρήθηκε μέχρι το 1914. Αργότερα έφυγε για την Αμερική όπου έκανε μεγάλη καριέρα σαν αθλητής της ελευθέρας πάλης (κατς), ενώ έκανε και καριέρα τενόρου. Το 1952, διάσημος πλέον, επέστρεψε στην πόλη της Πάτρας όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του.
Ήταν ιδιαίτερα ψηλός και εύσωμος και η έκφραση «Τόφαλος», επικράτησε και χρησιμοποιείται ως χαρακτηριστικό των ανθρώπων μεγάλου ύψους και βάρους. Πέθανε στις 15 Νοεμβρίου 1966 από πνευμονικό οίδημα. Κηδεύτηκε και τάφηκε σε τάφο της οικογένειας Τόφαλου στο Α’ Νεκροταφείο Πατρών.
