Γεώργιος Παπανικολάου: Ο άνθρωπος πίσω από το Τεστ Παπ
Πρόκειται για έναν από τους πιο διάσημους Έλληνες ιατρούς σε όλο τον κόσμο. Ο λόγος για τον Γεώργιο Παπανικολάου, ο οποίος ήταν ιατρός, βιολόγος και ο άνθρωπος που άνοιξε τον δρόμο για την επιστήμη της κυτταροπαθολογίας.
Γεννήθηκε σαν σήμερα στις 13 Μαΐου του 1883, στην Κύμη Ευβοίας. Ο πατέρας του, Νικόλαος Παπανικολάου, ήταν επίσης γιατρός ενώ διετέλεσε και βουλευτής Ευβοίας. Όταν τελείωσε την βασική του εκπαίδευση, ο νεαρός Γεώργιος βρέθηκε στην Αθήνα και σε ηλικία 15 ετών μπήκε στην ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, την οποία τελείωσε στα 21 του. Όταν ο πατέρας του του πρότεινε να γίνει στρατιωτικός γιατρός, ο Γεώργιος Παπανικολάου του είχε γράψει: «Όχι δεν θέλω να γίνω στρατιωτικός γιατρός. Θέλω να μείνω ελεύθερος, να αισθανθώ την χαρά που δίνει ο αγών της ζωής. Εμένα δεν με τρομάζει το πέλαγος. Θέλω την ελευθερία μου, την γλυκιά μου ελευθερία».
Μετά την αποφοίτησή του, ο Γεώργιος Παπανικολάου επέστρεψε στο αγαπημένο του μέρος, την Κύμη, ωστόσο, η επιθυμία του να εργαστεί στην επιστήμη τον έφερε στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου στη Γερμανία. Σε αυτό το κορυφαίο ερευνητικό ίδρυμα, συνεργάστηκε με τον καθηγητή Ernst Haeckel, έναν από τους πρώτους μεγάλους υποστηρικτές του Δαρβινισμού. Το 1910 ανακηρύσσεται Διδάκτωρ της Φιλοσοφίας, για την εργασία του «Περί των συνθηκών της διαφοροποιήσεως του φύλου των Δαφνιδών».
Το τάξιδι του Γεώργιου Παπανικολάου στην Αμερική και το απρόσμενο τέλος
Η απόφαση να φύγει με την σύζυγό του στην Αμερική Λίγο αργότερα, ο Γεώργιος Παπανικολάου παντρεύτηκε τον Ανδρομάχη Μαυρογένη, η οποία καταγόταν από διάσημη στρατιωτική οικογένεια. Το ζευγάρι επέστρεψε στην Ελλάδα μετά το θάνατο της μητέρας του Παπανικολάου. Όταν ξέσπασε ο Πρώτος Βαλκανικός Πόλεμος το 1912, ο γιατρός συμμετείχε ως υπολοχαγός στο ιατρικό σώμα. Λίγο αργότερα αποχώρησε για τη Γαλλία θέλοντας να προσφέρει ακόμα περισσότερα στην επιστήμη του, ενώ το 1913, αναχώρησε για την Αμερική μαζί με την Ανδρομάχη.
Ο Παπανικολάου στην αρχή αν και εργάστηκε ως πωλητής χαλιών καθώς δεν είχαν πολλά χρήματα με την σύζυγό του, στη συνέχεια ανέλαβε άλλες δουλειές: έπαιζε βιολί σε εστιατόρια και αρθρογραφούσε σε ελληνική εφημερίδα. Το 1914, πήρε τελικά μια θέση στο Τμήμα Παθολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και στο τμήμα Ανατομίας του Ιατρικού Κολλεγίου του Πανεπιστημίου Cornell.
Η επιστημονική σταδιοδρομία του Γεώργιου Παπανικολάου και τα ιατρικά βραβεία Το 1917 μελέτησε το κολπικό επίχρισμα των κατώτερων θηλαστικών και συσχέτισε τη μορφολογία του με τον ορμονικό κύκλο και τις ανάλογες μεταβολές στη μήτρα και τις ωοθήκες των ζώων. Η έρευνά του επεκτάθηκε αργότερα σε γυναίκες του «Women’s Hospital» της Νέας Υόρκης και αποτέλεσε τη βάση για τη θεμελίωση της μεθόδου του για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου.
Το 1928 έκανε την πρώτη του ανακοίνωση με τίτλο «Νέα διάγνωση του καρκίνου», η οποία αρχικά αντιμετώπισε τη δυσπιστία του ιατρικού κόσμου των ΗΠΑ. Ο ίδιος, ωστόσο, ήταν απολύτως βέβαιος για την αξία της μεθόδου του για την κυτταρολογική διάγνωση του καρκίνου της μήτρας και συνέχισε τις έρευνές του. Στην επιστημονική του σταδιοδρομία ανήλθε όλες τις βαθμίδες της ιεραρχίας στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ. Αποκορύφωμα ωστόσο ήταν ο τίτλος του καθηγητή της Κλινικής Ανατομικής.
Το 1961 ο Γεώργιος Παπανικολάου εγκαταστάθηκε στο Μαϊάμι, όπου ανέλαβε την οργάνωση του Καρκινολογικού Ινστιτούτου, το οποίο μετά τον θάνατό του στις 19 Φεβρουαρίου του 1962, μετονομάσθηκε σε Καρκινολογικό Ινστιτούτο «Γεώργιος Παπανικολάου».
Δεν τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ αλλά του απονεμήθηκαν πολλά αμερικάνικα ιατρικά βραβεία και μεταθανατίως το Βραβείο του ΟΗΕ. Το 1932 έγινε το πρώτο επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και το 1949 η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών τον ονόμασε επίτιμο διδάκτορα. Το 1954 εξέδωσε τον «Ατλαντα της Αποφολιδωτικής Κυτταρολογίας», που αποτελεί την ολοκλήρωση και την επισφράγιση του έργου του. Έφυγε από τη ζωή στις 19 Φεβρουαρίου του 1962, από καρδιακή προσβολή.
