Άγιος Νεκτάριος: Τα πρώτα βήματα του Αναστάσιου Κεφαλά
«Ο άνθρωπος του Θεού» είναι μια από τις ελληνικές ταινίες που έκαναν θραύση από την στιγμή που προβλήθηκε μέχρι και σήμερα. Ο Άρης Σερβετάλης έδωσε ρέστα στην ερμηνεία του ως Άγιος Νεκτάριος. Τον Άγιο που ταλαιπωρήθηκε από πολλά δείνα μέχρι να αναγνωριστεί το αληθίνο του έργο.
Το μεγαλύτερο μυστήριο είναι ότι το λείψανο του Αγίου παρά τις 3 ταφές και εκταφές παρέμενε αναλλοίωτο για περισσότερα από 30 χρόνια. Το λείψανό του, για πρώτη φορά, εξετάφη 3 έτη μετά την κοίμησή του και σήμερα βρίσκεται στον νέο ναό του αγίου στην Αίγινα.
Η αληθινή ιστορία του Αναστάσιου Κεφαλά, ιερωμένου που εκδιώχθηκε με δόλιο τρόπο από την Αλεξάνδρεια και έφτασε στην Ελλάδα για να «μαρτυρήσει» και να κηρυχθεί από την εδώ Εκκλησία, ως Άγιος Νεκτάριος.
Ο Αναστάσιος Κεφαλάς γεννήθηκε την 1η Οκτωβρίου 1846 στη Σηλυβρία της Ανατολικής Θράκης. Το πέμπτο από τα έξι παιδιά της φτωχής οικογένειας, αναγκάστηκε να πάει στην Κωνσταντινούπολη σε ηλικία 13 χρόνων για να βρει σχολείο. Εκεί η ζωή του ήταν σκληρή και δύσκολη. Αναγκάζεται να εργαστεί σε συσκευαστήριο καπνού, όπου ο ιδιοκτήτης τού φερόταν με πολύ άγριο τρόπο. Δεν τον πλήρωνε και τον κακοποιούσε.
Ο Αναστάσιος τα υπέμενε όλα αυτά, ωστόσο, θλιβόταν, καθώς αδυνατούσε να ενισχύσει οικονομικά την οικογένειά του, ενώ παράλληλα δεν μπορούσε να παρακολουθήσει μαθήματα στο σχολείο.
Η πίστη του Αγίου Νεκταρίου για τον Θεό
Την κλίση, όμως, προς τον Θεό και το Ευαγγέλιο την έδειχνε από μικρός. Έτσι, στο συσκευαστήριο, μαζί με τον καπνό που πουλούσε, κάθε φορά έδινε και ένα μικρό χαρτάκι, το οποίο έγραφε κάποια ευαγγελική ρήση. Αλλάζει γρήγορα εργασιακό περιβάλλον, πηγαίνοντας σε έναν έμπορο επίπλων συνδυάζοντας με τον εκκλησιασμό.
Στην Πόλη έμεινε 7 έτη. Δεν κατάφερε να ολοκληρώσει τις σπουδές του και σε ηλικία 20 χρόνων πηγαίνει στο Λιθί της Χίου, εργάζεται ως δάσκαλος και παραμένει στο νησί του Χίου για 10 χρόνια. Εκείνο το διάστημα αποφασίζει να ακολουθήσει το μοναχικό βίο. Το 1876 γίνεται μοναχός με το όνομα Λάζαρος, ενώ αργότερα χειροτονείται διάκονος, με το όνομα Νεκτάριος.
Ο Άγιος Νεκτάριος είχε κλίση προς τον μοναχισμό, ωστόσο, οι πιέσεις που του ασκήθηκαν λόγω των χαρισμάτων του λόγου και της μορφώσεώς του τελικά τον έστρεψαν προς τον κοσμικό κλήρο.
Το 1877 πηγαίνει στην Αθήνα για να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Ο Νεκτάριος εκεί διέπρεψε, και μάλιστα πρώτευσε στον διαγωνισμό σχολικής κοσμητείας στο Παπαδάκειο Κληροδότημα, με αποτέλεσμα να κερδίσει υποτροφία σπουδών στη Θεολογική Σχολή, κάτι που τον ανακούφισε πολύ, καθότι ο ευεργέτης του Ιωάννης Χωρέμης είχε φύγει από τη ζωή, με αποτέλεσμα να βρίσκεται σε δεινή οικονομική κατάσταση. Αφού έλαβε το πτυχίο του (1885), ανεχώρησε πάλι για την Αλεξάνδρεια.
Εκεί χειροτονείται Ιερέας και πέντε μήνες αργότερα τοποθετείται γραμματέας του Πατριαρχείου. Μέσα σε δύο μήνες, αξιοποιώντας τη ρητορική του δεινότητα, προήχθη σε ιεροκήρυκα, λαμβάνοντας και θέση πατριαρχικού επιτρόπου στο Κάιρο. Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, ο Νεκτάριος ανήλθε στην ιεραρχία του Πατριαρχείου, όντας ένας πολύ έμπιστος άνθρωπος στο πλευρό του Πατριάρχη.
Οι αντίπαλοι του Αγίου Νεκταρίου
Η ραγδαία ανέλιξη του Νεκταρίου δεν πέρασε απαρατήρητη από τους υπολοίπους επισκόπους. Ο Σωφρόνιος πλησίαζε τα 90 χρόνια ζωής και είχαν ξεκινήσει οι διαδικασίες διαδοχής του. Ο λαός, που είχε ευεργετηθεί από το πολυποίκιλο έργο του Νεκταρίου (κυρίως φιλανθρωπικό, αλλά και ποιμαντικό και αντιαιρετικό), επιθυμούσε την άνοδό του στον πατριαρχικό θρόνο, και, σε συνδυασμό με την εύνοια του Σωφρονίου, ο Νεκτάριος καθίστατο η πρώτη επιλογή.
Οι αντίπαλοί του, γνωρίζοντας όλα αυτά, αποφάσισαν να τον παραμερίσουν, κατηγορώντας τον για υποκίνηση ανατροπής του Πατριάρχη Σωφρονίου, αλλά και με αόριστες ηθικές κατηγορίες. Επίσης, μερίδα κληρικών πίστευε ότι η τακτική λιτότητας και πενίας της Εκκλησίας που ακολουθούσε ο Νεκτάριος ως επίσκοπος θα επηρέαζε την οικονομική κατάσταση του Πατριαρχείου, το οποίο, χωρίς οικονομική ευρωστία, θα γινόταν έρμαιο πολιτικών ή εθνικών σκοπιμοτήτων.
Η πλεκτάνη που στήθηκε εναντίον του Αγίου Νεκταρίου
Το 1891, δύο έτη μετά τις κατηγορίες που του απαγγέλθηκαν και την απομάκρυνσή του από την Αλεξάνδρεια, στην κυβέρνηση ακόμα γίνονταν προσπάθειες για την αποπομπή του από τη θέση που κατείχε. Τότε, αποκαλύφθηκε πλήρως το σχέδιο και η πλεκτάνη που είχε στηθεί σε βάρος του. Όλα ξεκίνησαν από την αποκάλυψη ότι δεν έπαιρνε τα χρήματα που του οφείλονταν και εργαζόταν αμισθί επί εποχής της επισκοπείας του. Αυτή η περιπέτειά του τον κάνει συμπαθή πλέον στο λαό της Χαλκίδας και όχι μόνο εκεί. Διορίζεται ιεροκήρυκας στη Λακωνία και ξεκινά τις περιοδείες του σε όλη την Ελλάδα.
Την άνοιξη του 1894 διορίστηκε διευθυντής της Ριζαρείου Σχολής. Οι αμφιβολίες που υπήρχαν, πλέον, περί του Νεκταρίου δεν ήταν τόσο για τις κατηγορίες του παρελθόντος, χωρίς, όμως, και να εκλείψουν, αλλά κατά πόσον αυτός ο λεγόμενος και «δεσποτοκαλόγερος» θα ήταν δυνατόν, με τις παλαιές και θρησκευτικές αντιλήψεις του, να μπορέσει να πετύχει στο έργο που του ανατέθηκε, καθώς η Ριζάρειος Σχολή ήταν, μεν, θεολογική, αλλά ήταν σχολή όπου φοιτούσαν και πολλά παιδιά ευκατάστατων Αθηναίων και άλλων αρχόντων και πολιτικών της εποχής, που δεν θα γίνονταν απαραίτητα ιερείς ή θεολόγοι, αλλά επιστήμονες.
Σύντομα, όμως, κάμφθηκαν όλες οι αντιρρήσεις από τον ρηξικέλευθο τρόπο διαπαιδαγώγησης του Νεκταρίου.
Η μοναχική ζωή στην Αίγινα και τα θαύματα του Αγίου Νεκταρίου
Το 1908 θα εγκατασταθεί στην Αίγινα όπου βρίσκει ένα παλιό εγκαταλελειμμένο μοναστήρι και αναλαμβάνει να το επαναλειτουργήσει.
Η παρουσία του στην Αίγινα, συνδέθηκε με δύο γεγονότα, που τον κατέστησαν άμεσα λαοφιλή. Ο Νεκτάριος αρχικά θεράπευσε έναν δαιμονισμένο νέο κάτι που γρήγορα μαθεύτηκε. Οι χωρικοί, τότε, τον επισκέφτηκαν, ζητώντας του να λειτουργήσει και να δεηθεί στον Θεό, διότι είχε 3 χρόνια να βρέξει στο νησί, με αποτέλεσμα να έχει προκληθεί εκτεταμένη ανομβρία και οικονομική ζημία. Ο ίδιος, με σύσσωμη την παρουσία των νησιωτών, λειτούργησε και την ίδια μέρα άρχισε να βρέχει, γεγονότα που εκλήφθησαν ως θεϊκά σημάδια από τους Αιγινίτες.
Το 1908 παραιτήθηκε από τη σχολή για λόγους υγείας, αλλά και γήρατος και αφοσιώθηκε στο μοναστήρι. Η χάρη του και η φήμη διαρκώς μεγάλωναν, με αποτέλεσμα μεγάλο μέρος δωρεών να κατευθύνεται στο μοναστήρι και μέσα σε 4 χρόνια να μεγαλώσει τόσο, φτάνοντας να έχει 15 μοναχές, χάρη στους προσκυνητές που είχαν αρχίσει να συρρέουν από όλη την Ελλάδα, ενισχύοντας με τις δωρεές τους την ανέγερση της μονής και του φιλανθρωπικού της έργου.
Το τέλος της ζωής του Αγίου Νεκταρίου ήταν επίπονο
Η χρόνια ασθένεια του προστάτη, μαζί με τα περασμένα χρόνια της ηλικίας του και κακοπάθειες της ζωής τον ταλαιπωρούσαν. Ακόμα και τότε είχε σχέδια. Ήθελε να δημιουργήσει ένα εκπαιδευτήριο. Τελικά, δεν πρόλαβε. Το 1920 εισήχθη στο Αρεταίειο νοσοκομείο Αθηνών, όπου διεγνώσθη καρκίνος του προστάτη. Στις 9 Νοεμβρίου του ιδίου έτους ο Άγιος Νεκτάριος εκοιμήθη σε ηλικία 74 ετών.
Το δωμάτιο στο οποίο εκοιμήθη, έχει σήμερα μετατραπεί σε μικρό ναό στον δεύτερο όροφο του Αρεταιείου νοσοκομείου, που κοσμείται από εικόνες του Αγίου και τάματα πιστών για ανάρρωση των συγγενών τους που νοσηλεύονται στην κλινική.
