Θέλησαν να διασώσουν τα κειμήλια της οικογενειακής ιστορίας
Μεγάλωσαν σε ένα πετρόχτιστο σπίτι που στέκει στο κέντρο της πόλης του νησιού από τις αρχές του 20ου αιώνα. Ο λόγος για την Μαρένα Μάνεση και η Φωτεινή Μάνεση, οι οποίες είναι 24 χρονών, δίδυμες και μεγαλωμένες στη Σκιάθο.
Το σπίτι τους με όλα τα οικογενειακά (κι όχι μόνο) κειμήλια αποφάσισαν να το μετατρέψουν σε μουσείο. Εδώ και τέσσερα χρόνια, το «Σκιαθίτικο Σπίτι» είναι ένα από τα ιδιαίτερα σημεία που θα επισκεφθεί κανείς στο νησί των Σποράδων.
Εδώ έχουν συγκεντρωθεί κεντήματα, αντικείμενα, εργαλεία, κειμήλια, χειρόγραφα, φορεσιές, φωτογραφίες από πέντε γενιές. Πράγματα που λένε πολλά για την ιστορία της οικογένειας αλλά όχι μόνο. Λένε πολλά και για την ιστορία της Σκιάθου και για τη ζωή σε ένα ελληνικό νησί σε προηγούμενες εποχές. «Στην οικογένεια, υπήρχε πάντα η τάση να κρατάμε και να συντηρούμε τα παλιά πράγματα σε καλή κατάσταση» αναφέρει στο Travel.gr η Μαρένα Μάνεση.
«Αυτό δεν ήταν τόσο μια πρωτοβουλία για να κληρονομήσουν κάτι οι απόγονοι, όσο μια ένδειξη σεβασμού στους προγόνους» εξηγεί. «Αυτοί που, όμως, είναι ιδιαίτερα αξιέπαινοι που διέσωσαν όλη αυτή την κληρονομία είναι οι γονείς μας. Κι αυτό γιατί αυτό πλέον απαιτούσε και αρκετό κόπο και αρκετά έξοδα ώστε να υπάρξει μια σωστή συντήρηση».
Ο αμφορέας είναι το πρώτο πράγμα που θα δει κανείς στο Σκιαθίτικο σπίτι
Το Σκιαθίτικο Σπίτι είναι ένα πέτρινο κτίσμα δύο ορόφων. Εκεί μπορεί να δει κανείς έπιπλα από τον 19ο αιώνα, ανάμεσα τους έναν πολυέλαιο του 1883. Παλιές νυφικές κρεβατοκάμαρες και αργαλειούς, πιθάρια του λαδιού (καθώς παλαιότερα η οικογένεια διέθετε ιδιωτικό ελαιοτριβείο), έγγραφα και προικοσύμφωνα από τον 19ο αιώνα με τα υδατογραφήματά τους, φωτογραφίες που διηγούνται οικογενειακή ιστορία 150 χρόνων από την Ελλάδα και το Νιούπορτ στις ΗΠΑ, όπου μετανάστευσε ένα τμήμα της οικογένειας. Ακόμα κι έναν αρχαίο αμφορέα που χρονολογείται από τον 2ο αιώνα π.Χ. που βρήκαν άνδρες της οικογένειας σε ναυάγιο στις θάλασσες του νησιού. «Ο αμφορέας ήταν πάντα τοποθετημένος στην είσοδο. Από την εποχή του παππού μου. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Μαγνησίας μας είπε ότι προέρχεται από τη Ρόδο». Ο αμφορέας είναι το πρώτο πράγμα που θα δει κανείς στο σπίτι, πιθανόν το πολυτιμότερο, όχι, όμως, εκείνο το οποίο ξεχωρίζει η Μαρένα Μάνεση.
Αυτό είναι μια λιθογραφία του δεύτερου βασιλιά του ελληνικού κράτους Γεώργιου του Α’ με τη σύζυγό του, Όλγα. Το γιατί το εξηγεί η ίδια, μεταφέροντας τις διηγήσεις της γιαγιάς της.
«Στις 23 Αυγούστου του 1944 οι Γερμανοί βομβάρδισαν και λεηλάτησαν τη Σκιάθο ως αντίποινα για την απαγωγή ενός αξιωματικού τους από τους αντάρτες. Μπήκαν και στο σπίτι μας με σκοπό να το λεηλατήσουν και να το κάψουν. Όμως βλέποντας στη σάλα την εικόνα των βασιλιάδων, σεβάστηκαν τη γερμανική καταγωγή του Γεώργιου από την πλευρά της μητέρας του. Χαιρέτησαν στρατιωτικά και έφυγαν χωρίς να κάνουν καμία καταστροφή.
Έτσι το σπίτι γλίτωσε χάρη στη λιθογραφία. Επίσης ξέχασαν στο σπίτι μια φωτογραφική μηχανή Ikonta 1933. Και αυτή εκτίθεται στο σπίτι και χρησιμοποιήθηκε κιόλας από τον παππού μου όταν δούλεψε ως ναρκαλιευτής στο νησί μετά τον πόλεμο, το 1946».
Σκιαθίτικο σπίτι: “Νομίζω είναι κάτι που πρέπει να το δει κανείς από κοντά”
Σημαντικό να ειπωθεί ότι «υπεύθυνες» κατά κάποιον τρόπο για τη διάσωση των κειμηλίων και της οικογενειακής ιστορίας ήταν οι γυναίκες της οικογένειας. «Οι άντρες ασχολούνταν κυρίως με ναυτικά επαγγέλματα, αυτό σήμαινε ότι έλειπαν για μεγάλα διαστήματα από το νησί», λέει η Μαρένα. «Και οι πληροφορίες που έχουμε για τα αντικείμενα και την οικογένεια, προέρχονται κυρίως από γυναίκες, είτε γραπτές είτε με προφορικές διηγήσεις από γενιά σε γενιά».
Η Μαρένα είναι αρχιτέκτονας, η δίδυμη αδερφή της η Φωτεινή είναι νηπιαγωγός. Και οι δύο έχουν κάνει μαθήματα μουσειολογίας και προσπάθησαν να εντάξουν αυτή τη γνώση στο Σκιαθίτικο Σπίτι. «Νομίζω είναι κάτι που πρέπει να το δει κανείς από κοντά, προσπαθούμε η ξενάγηση να σε βάζει μέσα στη ζωή του νησιού και της οικογένειας. Να μην είναι απλά μία έκθεση όπου βλέπεις αντικείμενα. Ο στόχος μας είναι η ξενάγηση να προσαρμόζεται στα ενδιαφέροντα του κάθε επισκέπτη».
Τον τελευταίο καιρό το «Σκιαθίτικο Σπίτι» έγινε ευρύτερα γνωστό μέσα από δημοσιεύματα και οι δύο αδερφές δέχτηκαν τηλεφωνήματα από όλη την Ελλάδα. «Άνθρωποι που έχουν και αυτοί ένα παλιό σπίτι και κειμήλια σε καλή κατάσταση και θέλουν να κάνουν κάτι ανάλογο ζήτησαν να μας επισκεφθούν ή να τους συμβουλεύσουμε. Είμαι χαρούμενη που προκαλέσαμε τέτοιο ενδιαφέρον», λέει η Μαρένα. Καταλήγει λέγοντας «Εγώ αυτό το σπίτι δεν το βλέπω με επαγγελματική ματιά. Είναι το οικογενειακό μου και προσωπικό μου βίωμα».
Τη χειμερινή περίοδο το σπίτι παραμένει κλειστό για συντήρηση, όμως, μπορεί να γίνει επισκέψιμο κατόπιν συνεννόησης.