Της Εύας Ζαχαριάδη
Θανάσης Βέγγος: Το ξεκίνημα του μεγάλου ηθοποιού και οι ατάκες που άφησαν εποχή
Ο μεγάλος Έλληνας κωμικός ηθοποιός, Θανάσης Βέγγος, γεννήθηκε στο Νέο Φάληρο, στις 29 Μαΐου του 1927. Το μοναδικό παιδί στην οικογένεια του Βασίλη και της Ευδοκίας Βέγγου. Ο Βασίλης Βέγγος, εργαζόταν στην Εταιρεία Ηλεκτρισμού και ήταν ήρωας της Αντίστασης.
Ο μεγάλος ηθοποιός έκανε ένα γάμο στην ζωή του με την Ασημίνα Βέγγου. Το ζευγάρι απέκτησε δυο γιους κι έμειναν μαζί μέχρι το τέλος της ζωής του. Ο Θανάσης Βέγγος δεν έδωσε ποτέ δικαίωμα σαν σύζυγος και σαν πατέρας.
Έχοντας σαν πρότυπο τον πατέρα του, ξεκίνησε να δουλεύει από μικρή ηλικία για να βοηθήσει την οικογένειά του. Είχε ασπαστεί τα ίδια πολιτικά φρονήματα με τον πατέρα του. Για πολλά χρόνια εργάστηκε στον χώρο της επεξεργασίας δέρματος. Ταυτόχρονα έκανε διάφορες μικροδουλειές στη γειτονιά του, πριν γίνει ο πιο μεγάλος κωμικός ηθοποιός της γενιάς του.
Μέχρι και σήμερα λέμε την φράση “Τρέχω σαν τον Βέγγο” , ενώ η φράση του “καλέ μου άνθρωπε!” ήταν χαρακτηριστική για τον ηθοποιό, καθώς διακρίθηκε για το ήθος και τη ταπεινότητα του. Διότι, ο Θανάσης δεν ήταν ποτέ “σταρ’, αλλά ο άνθρωπος “της διπλανής πόρτας” με ατελείωτο ταλέντο.
Όταν ο Θανάσης Βέγγος βρέθηκε στη Μακρόνησο
Τις χρονιές 1948-1950 έκανε τη στρατιωτική του θητεία του ως “ανεπιθύμητος” φαντάρος στη Μακρόνησο. Εκεί ακολούθησε και η συνάντηση με τον Νίκο Κούνδουρο.
Αυτή η γνωριμία με τον Κούνδρουρο έδωσε στον Θανάση Βέγγο και την πρώτη του εμφάνιση στο σινεμά. Το 1954, έκανε το ντεμπούτο του στην ταινία “Μαγική Πόλη” του Κούνδουρου. Μέσα στην επόμενη πενταετία θα έπαιζε μικρούς ρόλους, και παράλληλα εργαζόταν ως φροντιστής σε κινηματογραφικά πλατό. Μέσα σε αυτά τα 5 χρόνια, εμφανίστηκε σε μερικές από τις πιο μεγάλες και χαρακτηριστικές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου. Οι ταινίες ήταν: “Ο δράκος”, “Διακοπές στην Αίγινα”, “Μανταλένα”, “Ο Ηλίας του 16ου”, “Ποτέ την Κυριακή”.
Ο Θανάσης Βέγγος πήρε τον πρώτο του πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία “Οι δοσατζήδες” του 1960. Το 1959 έκανε πρώτη του θεατρική παράσταση στην επιθεώρηση “Ομόνοια πλατς-πλουτς”. Έπαιξε μαζί με τους Νίκο Ρίζο και Γιάννη Γκιωνάκη. Από αυτή την θεατρική παράσταση, ξεκίνησε να φτιάχνει το δικό του στυλ και να κλέβει όλα τα φώτα πάνω του σε όποια παραγωγή έπαιζε.
Μαζί με τον σκηνοθέτη Πάνο Γλυκοφρύδ, ο Θανάσης Βέγγος ξεκίνησε να χτίζει το στυλ του νευρικού, αεικίνητου ανθρώπου, το οποίο στυλ τον χαρακτήρισε και άρχισε να γίνεται δημοφιλής.
Οι ταινίες “Ψηλά τα χέρια, Χίτλερ”, “Μην είδατε τον Παναή”, “Ζήτω η τρέλλα!”, “Πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης” τον έκαναν γνωστό στο ευρύ κοινό που μέχρι σήμερα αγαπάει να τον παρακολουθεί.
Η ίδρυση και πτώχευση της εταιρείας του Θανάση Βέγγου
Την χρονική περίοδο 1965-1969, μαζί με τον Πάνο Γλυκοφρύδη και τον Ερρίκο Θαλασσινό αλλά και μπαίνοντας στον ρόλο του σκηνοθέτη και ο ίδιος, δημιούργησε τις πιο πετυχημένες ταινίες του, όπως “Φανερός πράκτωρ 000”, “Τρελός, παλαβός και Βέγγος”, “Ποιος Θανάσης;”, με μπόλικο αυτοσχεδιασμό και σουρεάλ χιούμορ στα γυρίσματα των ταινιών.
Ενώ οι ταινίες είχαν μεγάλη εμπορική επιτυχία, ήταν αυτές που έκαναν την εταιρεία του Βέγγου να κλείσει και έκαναν τον ηθοποιό να καταστραφεί οικονομικά. Πήρε πολλά χρόνια για να συνέλθει οικονομικά. Μάλιστα, ο ηθοποιός έχασε και το σπίτι στην Κυψέλη που ζούσε με την γυναίκα του.
Στις πλειοψηφία των ταινιών ήταν ο μόνος υπεύθυνος της παραγωγής, ενώ σε κάποιες έκανε την παραγωγή μαζί με την Finos Film. Η οικονομική κατάσταση της εταιρείας του ήταν πολύ κακή. Όμως η συνεργασία του με τον Φίνο θα τονβοήθησε να ορθοποδήσει οικονομικά.
Γιατί όμως δεν πήγε καλά η εταιρεία του; Γιατί ο Θανάσης Βέγγος έκανε ταινείες με ακριβή παραγωγή και γιατί δεν είχε καλή σχέση με τα οικονομικά. Για παράδειγμα σπαταλούσε φιλμ στα γυρίσματα με τη σέσουλα. Κάθε ιδιότροπο πλάνο ή σκηνή (και από παραξενιές οι ταινίες του Βέγγου άλλο τίποτα) μπορεί να έπρεπε να γυριστεί πολλές φορές, ώστε να επιτευχθεί το αποτέλεσμα που είχε στο μυαλό του.
Μετά από χρόνια ο Βέγγος ορθοπόδησε οικονομικά, όταν ο παλιός του φίλος και συνεργάτης Ντίνος Κατσουρίδης, ανέλαβε τα οικονομικά του. Μαζί με τον Ντίνο Κατσουρίδη δημιούργησαν από κοινού σημαντικές ταινίες, για τις οποίες βραβεύτηκαν….
Η βράβευση και η απόλυτη καταξίωση
Τη δεκαετία του ’70, μαζί τον σκηνοθέτη Ντίνο Κατσουρίδη συνεργάστηκαν και το 1971 βραβεύτηκαν στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με την ταινία “Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση;”.
Η ταινία “Ο Θανάσης στη χώρα της σφαλιάρας” του 1976 αποτέλεσε μια μεγάλη καλλιτεχνική επιτυχία. Μέσα σ’ αυτή τη δεκαετία ο ηθοποιός πέρασε θεματολογικά από τον σουρεαλισμό στην κοινωνική κριτική. Τη δεκαετία του ’80, επηρεασμένος από τη μόδα της εποχής έπαιξε σε βιντεοταινίες και την τηλεοπτική σειρά “Βεγγαλικά” που προβλήθηκε το 1988.
Όλα είναι δρόμος
Ο Θανάσης Βέγγος επέστρεψε στον κινηματογράφο με την ταινία “Ήσυχες μέρες του Αυγούστου” με σκηνοθέτη τον Παντελή Βούλγαρη. Κράτησε χαμηλούς τόνους στην ερμηνεία του, ενώ η ταινία “Όλα είναι δρόμος” του 1998, θεωρήθηκε ως η κορυφαία στιγμή της καριέρας του.
Το 1995 συμμετείχε στο βλέμμα του Οδυσσέα του Θεόδωρου Αγγελόπουλου. Εκεί έπαιξε τον ταξιτζή που μετέφερε τον σκηνοθέτη στην Αλβανία. Ορόσημο έχει θεωρηθεί η παρακάτω σκηνή:
Το τέλος
Ο μεγάλος κωμικός ηθοποιός έφυγε από την ζωή, στις 3 Μαΐου του 2011, λίγο πριν γίνει 84 χρονών.. ενώ στην κηδεία του στο Θησείο, τον αποχαιρέτησε μια πραγματική λαοθάλασσα, δείχνοντας πόσο αγαπητός ήταν ο καλός μας άνθρωπος.