Γνωστό και ως ποδόμακτρο
Σε τι χρησίμευε άραγε το ”ποδόμακτρο” και γιατί στα παλιά σπίτια το συναντάμε ακόμη δίπλα στις πόρτες εισόδου;
Η αλήθεια είναι πως ιστορίες από παλιά αντικείμενα πάντα μας γοητεύουν. Πράγματα που υπάρχουν εκεί χρόνια, τα βλέπουμε, χωρίς όμως να ξέρουμε ποια είναι η προέλευση και η χρήση τους.
Αποκλείεται να μην έχεις δει και εσύ, έξω από παλιά σπίτια και κτίρια, δίπλα από την είσοδο, ένα ορθογώνιο σίδερο.
Σαν παιδί, θα έχεις ανέβει πάνω του ή θα έχεις σκοντάψει σε αυτό.
Αυτή η σιδερένια ορθογώνια λάμα που είναι βιδωμένη στο έδαφος δεν είναι καθόλου τυχαία. Είχε έναν πολύ συγκεκριμένο λόγο ύπαρξης κάποτε και κρύβει μεγάλη ιστορία.
Που χρησίμευαν τα ”ποδόμακτρα” στα παλαιότερα χρόνια
Το σίδερο, λοιπόν, αυτό ονομάζεται ποδόμακτρο ή ξελασπωτήρας εξώπορτας. Η λέξη «ποδόμακτρο» προέρχεται από το πόδι και το μάκτρον, όπου μάκτρον είναι οτιδήποτε χρησιμοποιούμε για να σκουπιστούμε.
Υπήρχε έξω από όλα τα σπίτια, δίπλα από την πόρτα, στο έδαφος και η χρήση του ήταν πολύ πρακτική για την εποχή. Εκεί καθάριζαν οι άνθρωποι τα παπούτσια και τις σόλες τους από τις λάσπες πριν μπουν στο σπίτι. Όταν ακόμη οι δρόμοι των πόλεων ήταν χωμάτινοι, ο ξελασπωτήρας ήταν απαραίτητος.
Οι τεχνίτες και οι σιδηρουργοί δημιουργούσαν μάλιστα πρωτότυπα και καλαίσθητα σχέδια και σχήματα, ώστε να ταιριάζουν με τα ωραία, αρχοντικά σπίτια.
Το διακοσμητικό αυτό πλέον θεωρείται ρετρό αλλά κοσμεί ακόμη πολλά vintage ή νεοκλασικά σπίτια που έχουν ανακαινισθεί. Ήταν σε χρήση ακόμη και μέχρι τη δεκαετία του 1950. Πλέον τα περισσότερα είναι σκουριασμένα, να θυμίζουν μια άλλη, περασμένη εποχή.