Τρούμπα: Όλα όσα δεν γνωρίζατε
Πρόκειται για την πιο κακόφημη συνοικία του Πειραιά, που το όνομά της συνδέθηκε άρρηκτα με τα κόκκινά φανάρια, αφού ήταν γνωστή για τους οίκους ανοχής και τα καμπαρέ. Τις ζωές των ανθρώπων της ανέδειξε με την ταινία του «Τα Κόκκινα Φανάρια» 1963 ο Αλέκος Γαλανός, ενώ πολλοί έμαθαν τη συνοικία από τη σειρά του ΑΝΤ1 “Άγριες Μέλισσες”. Πέρα από τη μυθοπλασία, όμως, ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά για την αληθινή ιστορία των γυναικών αυτών.
Η περιοχή πήρε το όνομά της από την αντλία (τρόμπα) που ήταν τοποθετημένη από το 1860 σε πηγάδι, στην περιοχή αυτή, στην αρχή της οδού Αιγέως, (σημερινής 2ας Μεραρχίας) στον Πειραιά και εφοδίαζε με νερό τα πλοία.
Οι οίκοι ανοχής εμφανίστηκαν και εγκαταστάθηκαν εκεί λίγο μετά την Κατοχή και γρήγορα πολλαπλασιάστηκαν, μιας και το περιβάλλον προσφερόταν, λόγω της συχνής διέλευσης των ναυτικών. Τα «Κόκκινα Φανάρια» καταλάμβαναν ένα μεγάλο τετράγωνο που περικλειόταν από την Ακτή Μιαούλη, τη Φιλελλήνων, την Κολοκοτρώνη και τη Σωτήρος Διος και είχε ως επίκεντρο τους δρόμους Φίλωνος και Νοταρά.
Ωστόσο, επειδή εκτός από τους οίκους ανοχής, υπήρχαν και σπίτια ανθρώπων που ζούσαν χρόνια στην περιοχή, προκειμένου να μην έχουν «περίεργες» επισκέψεις, είχαν κολλήσει στις πόρτες τους ταμπέλες που έγραφαν «εδώ μένουν οικογένειες».
Η Τρούμπα ήταν στις δόξες της τη δεκαετία του ’50 – ’60 και η «χρυσή εποχή» της κράτησε περίπου 20 χρόνια, ενώ στους δρόμους της βρίσκονταν τα πιο διάσημα «κακόφημα» καμπαρέ που άφησαν εποχή,όπως το «Τζων Μπουλ» και το « Μπλακ Κατ» που με στριπτιζ και κονσομασιόν προσπαθούσαν να ικανοποιήσουν τους απαιτητικούς πελάτες.
Πίσω από τον χορό τη μουσική και τα φώτα όμως, τα ωράρια των γυναικών αυτών ήταν πραγματιά απάνθρωπα: Τα κορίτσια δούλευαν δέκα το πρωί με δέκα το βράδυ και δέχονταν 100 με 120 βίζιτες την ημέρα, ενώ όσες δεν συμμορφώνονταν αποκτούσαν μια χαρακιά στο μάγουλο από τους νταβατζήδες τους, «προς γνώσιν και συμμόρφωσιν».
Οι ιστορίες των γυναικών αυτών ήταν συνήθως ιστορίες καταπίεσης, μοναξιάς ή απελπισμένου έρωτα. Συνήθως την κοπέλα προτρέπουν και καθοδηγούν, οι νταβατζήδες με την υπόσχεση ότι μόλις εξοικονομήσουν χρήματα θα την παντρευτούν ή κάποια έμπιστη φίλη που είναι στο «κουρμπέτι», ενώ πάντα λένε «για λίγο καιρό να βγουν χρήματα και μετά το κόβουμε», αλλά ο «λίγος καιρός» δε τελειώνει ποτέ. Χαρακτηριστικό ήταν επίσης ότι ιερόδουλες της εποχής ήταν συνήθως και πολύ θρήσκες. Στο διπλανό καμαράκι από αυτό της «αμαρτίας», είχαν ένα εικόνισμα και ένα καντηλάκι πάντα αναμμένο και προσεύχονταν για ένα καλύτερο αύριο.
Μερικές από τις πιο γνωστές ιστορίες της Τρούμπας ήταν η Στέλλα από τη Λαμία που εκμεταλλεύτηκε κάποιος Αντώνης και την έκανε πόρνη στην Τρούμπα και μία μέρα η Στέλλα τον πυροβόλησε στο πόδι και η Δέσποινα πρώην ιερόδουλη και ερωμένη του νταβατζή και ιδιοκτήτη του Puerto Rico Bar, ο οποίος όμως αν και την έβγαλε από την πορνεία, την απατούσε συστηματικά και εκείνη τυφλωμένη από ζήλια τον περιέλουσε με βιτριόλι.
Στα πορνεία της Τρούμπας, η βίζιτα κόστιζε περίπου 27 δραχμές κανονικά, όμως, όταν έφτανε ο 6ος στόλος, το ποσό διπλασιαζόταν, αφού οι Αμερικάνοι ναύτες ήταν η εύκολη λεία για τους νταβατζήδες και από τότε προέκυψε η έκφραση «αμερικανάκι» ως συνώνυμο του κορόιδου.
Εκτός από τα 57 σπίτια, τα οποία αναφέρονταν στα αρχεία της Αστυνομίας Πειραιώς, υπήρχαν κι’ άλλα 40 στην γύρω περιοχή με ιερόδουλες, οι οποίες όμως δεν ήταν «δηλωμένες» στο Τμήμα Ηθών και δούλευαν παράνομα με το φόβο των εφόδων της αστυνομίας.
Η ζωή στην περιοχή ήταν σκληρή, όπως αναφέρει στα απομνημονεύματά του ο Νίκος Μάθεσης, οι φόνοι ήταν καθημερινό φαινόμενο. Σε εφημερίδες τις δεκαετίας του ’60 υπάρχουν πολλά δημοσιεύματα για ανεξιχνίαστες δολοφονίες στην Τρούμπα., λόγω των καθημερινών συμπλοκών που είχαν οι «προστάτες» για τις ιερόδουλές ή εξαιτίας διαφωνιών με πελάτες. Επίσης, στην περιοχή λειτουργούσαν και πολλές «λέσχες» που μέσα έβρισκες κάθε καρυδιάς καρύδι: μπράβοι, αβανταδόροι και «σκυλόμαγκες» έτοιμοι να βγάλουν μαχαίρι για λίγα λεφτά ή για μία κουβέντα παραπάνω.
Παράλληλα στην Τρούμπα μεγαλούργησαν και πολλοί γνωστοί ρεμπέτες, ο Μάρκος Βαμβακάρης ο Παπαϊωάννου, ο Κερομύτης και ο Νίκος ο Πουνέντης. Μέρα και βράδυ από όποιο καφενείο πέρναγες, άκουγες μπουζούκι και μπαγλαμά και ένιωθες την μυρωδιά του χασίς από ναργιλέ και από τσιγαριλίκι. Όσοι έπαιζαν μπουζούκι, συνήθως ήταν άνθρωποι της τούφας και το είχαν μάθει στη φυλακή, ενώ για τα παιδιά κάτω των 20 χρόνων και τους «ανώμαλους» απαγορευότανε η είσοδος «δια καρπαζιάς, σβουριχτής και κλοτσιάς».
Το 1967 ο τότε δήμαρχος Πειραιά Αριστείδης Σκυλίτσης αποφασίζει την απαγόρευση όλων των δραστηριοτήτων στην περιοχή, αφού πέραν των συνθηκών που είχαν δημιουργήσει γκέτο για τους Πειραιώτες, η εγκατάσταση ναυτιλιακών εταιρειών στην Ακτή Μιαούλη ήταν μία καλή ευκαιρία για αναδόμηση, εκκαθάριση και ανάπτυξη της περιοχής. Μέχρι το 1970 το λιμενικό είχε πλέον τον πλήρη έλεγχο, ενώ τα περισσότερα νυχτερινά κέντρα και τα καταγώγια της εποχής κατεδαφίστηκαν. Σήμερα στην περιοχή στεγάζονται το δικαστικό Μέγαρο Πειραιά και Διευθύνσεις του ΝΑΤ και του Υπουργείου Ναυτιλίας.