Αχινός: Όλα όσα δεν γνωρίζατε
Ο αχινός ή εχίνος ή αχινιός είναι μικρό ασπόνδυλο θαλασσινό ζώο, ο οποίος ανήκει στην τάξη των εχινόδερμων και απαντάται σε όλες τις θάλασσες του κόσμου. Έχει σχήμα σφαιρικό και ο δερματοσκελετός του αποτελείται από πολλά μικρά ασβεστολιθικά πλακίδια, που είναι ενωμένα μεταξύ τους καθώς και αγκάθια που προστατεύουν το σώμα του και του επιτρέπουν να κινείται.
Για την κίνησή τους χρησιμοποιούν και βαδιστικούς ποδίσκους που έχουν σχήμα σωλήνα. Τρέφονται με φύκια αλλά και με μύδια και άλλα ασπόνδυλα. Κυριότεροι εχθροί τους είναι οι αστερίες και διάφορα σαρκοφάγα ζώα και ψάρια της θάλασσας. Υπάρχουν 700 είδη αχινών, από τα οποία αρκετά είναι εδώδιμα και αποτελούν αλιεύματα. Τον βρίσκουμε στη λάσπη του βυθού, σε βραχώδη μέρη με φύκια. Η ύπαρξη αχινών θεωρείται ένδειξη καθαρής θάλασσας.
Η κατανάλωση αχινών δεν είναι συνήθεια μόνο των νεοελλήνων. Ούτε καν μόνο των αρχαίων Ελλήνων, αφού σύμφωνα με αρχαιολογικά ευρήματα, ακόμη και οι πρόγονοί μας από τη νεολιθική εποχή τους κατανάλωναν με όρεξη.
Περισσότερο όμως από κάθε λαό, οι Ιάπωνες είναι αυτοί οι οποίοι λατρεύουν πραγματικά τους αχινούς.
Παράλληλα αποτελούσε ιδανικό φάρμακο για αρκετές παθήσεις όπως η ψώρα, διάφορα έλκη, υπερσαρκώματα κ.α.
Στη ρωμαϊκή αρχαιότητα, ο αχινός λατρεύτηκε τόσο που υπάρχουν πολυάριθμες αναφορές του στις περιγραφές των πολυσυζητημένων ρωμαϊκών συμποσίων, με διάφορες παραλλαγές, ωμό, μαγειρεμένο ή σε σάλτσες. Σήμερα τον απολαμβάνουμε ωμό με λεμόνι, τρόπος που φαίνεται να είναι και ο καλύτερος και αυτός που αναδεικνύει την αρμύρα της θάλασσας ή βραστός, ως σούπα ή ως συστατικό σε μακαρονάδες.
Βρώσιμοι είναι οι αρσενικοί αχινοί. Είναι κατάμαυροι, έχουν μεγάλα αγκάθια και μεγαλύτερο χνούδι μπροστά στο στόμα τους, λέγονται δε συχνά “οβραίοι.” Οι θηλυκοί έχουν διάφορες αποχρώσεις του μαύρου -συχνά δυσδιάκριτες με το έντονο φως- μικρότερα αγκάθια και είναι αυτοί που δίνουν τα υπέροχα αβγά του.
Οι εποχές που θεωρούνται αυγωμένοι, είναι όταν το φεγγάρι είναι γεμάτο. Οι αχινοί δεν διατηρούνται για μέρες αλλά πάντα έχουν καλύτερη γεύση μερικές ώρες μετά, αφού τους βγάλουμε από τη θάλασσα. Για να διατηρηθούν ζωντανοί, τοποθετούνται σε κουβά με θαλασσινό νερό ή στο ψυγείο με μια υγρή πετσέτα πάνω τους.
Η κατανάλωση των αυγών πρέπει να γίνει σε λιγότερο από 12 ώρες από τότε που βγήκαν απ’ τη θάλασσα έχοντάς τα διατηρήσει σε ψυγείο (σε θερμοκρασία 4º C).
Αχινός: Ένας θρεπτικός μεζές
Αποτελούν πηγή πλούσια σε πρωτεΐνες, βιταμίνη Α και D και κυρίως Β6 (1 κουταλιά της σούπας μπορεί να καλύψει το 20% των ημερήσιων αναγκών του ανθρώπου), θειαμίνη και νιασίνη, φώσφορο και ψευδάργυρο που ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και βοηθά την όσφρηση και τη γεύση.
Η Β6 είναι υπεύθυνη για τον μεταβολισμό των μακροθρεπτικών συστατικών και επιδρά στη φυσιολογική λειτουργία του μυϊκού ιστού του εγκεφάλου και γενικότερα του νευρικού συστήματος. Επίσης, μια μόνο κουταλιά αχινοί μπορούν να καλύψουν το 12% των ημερήσιων αναγκών του ανθρώπου σε χοληστερόλη. Αποτελούν πολύ καλή πηγή ω-3 λιπαρών οξέων που προστατεύουν σημαντικά την καρδιακή λειτουργία. 100 γραμμάρια αχινών αποδίδουν 175 θερμίδες.
Η καλύτερη επιλογή είναι η αγορά αχινών και όχι το ψάρεμα. Ιδανικός τρόπος κατανάλωσης είναι λίγο λεμόνι και λίγες σταγόνες ελαιολάδου.
