Η χρήση φυτοφαρμάκων σε φρούτα και τα λαχανικά έχει αυξηθεί παρά τις περί του αντιθέτου αποφάσεις των Βρυξελλών.
Συνολικά εννέα παραβάσεις Mrl και ένα απορριπτόμενο φορτίο, το οποίο ήταν πιθανόν επικίνδυνο για τους καταναλωτές, έδειξαν τα αποτελέσματα 482 δειγμάτων που ελέγχθηκαν για υπολείμματα φυτοφαρμάκων σε αγροτικά προϊόντα φυτικής προέλευσης για το Νοέμβριο του 2023 τα οποία δημοσιοποίησε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Οι έλεγχοι για την ανίχνευση υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων πραγματοποιήθηκαν μέσα ή πάνω σε προϊόντα φυτικής παραγωγής με την δημοσιοποίηση και την πηγή της δειγματοληψίας.
Οι έλεγχοι, σύμφωνα με τα στοιχεία από την Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥΠΑΑΤ, έγιναν σε αμπελόφυλλα (σούπερ μάρκετ), σε επιτραπέζιες ελιές, πατάτες, σέσκουλα (λαϊκή αγορά), σε παντζάρι (φύλλα), πιπεριές (σημείο διαλογής-μεταποίησης), σπανάκι (λαχαναγορά/κατάστημα λιανικής).
Σε ό,τι αφορά την εσωτερική αγορά, τον Νοέμβριο του 2023 πραγματοποιήθηκαν συνολικά 118 έλεγχοι σε Σούπερ Μάρκετ, 111 στις λαϊκές αγορές, 90 σε καταστήματα λιανικής, 89 σε σημεία διαλογής/μεταποίησης, 19 στη Λαχαναγορά και 6 σε καταστήματα χονδρικής διάθεσης.
Σημειώνεται ότι το ΜRL είναι το υψηλότερο επίπεδο υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων που είναι νομικά επιτρεπτό μέσα ή πάνω σε τρόφιμα ή ζωοτροφές, όταν τα φυτοφάρμακα εφαρμόζονται σύμφωνα με την ορθή γεωργική πρακτική.
Από την πλευρά του ο ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Φρούτων και Λαχανικών, Incofruit Hellas, Γιώργος Πολυχρονάκης δήλωσε ότι «Η εξέλιξη είναι σημαντική και την χαιρετίζουμε δεδομένου ότι η δημοσιοποίηση των ελέγχων συμβάλει στην ενημέρωση των Ελλήνων καταναλωτών».
Επισήμανε ότι αναμένεται και η αναγγελία δημιουργίας ιστότοπου «ως έχουμε υποχρέωση, για την κοινοποίηση των Εθνικών Διατάξεων για τις κυρώσεις, για δόλιες και παραπλανητικές πρακτικές όσον αφορά τα πρότυπα εμπορίας με βάση το άρθρο 139 του Καν 2017/625/15.3.2017» προσθέτοντας ότι «αυτό αφορά και αυτές (τις δόλιες & παραπλανητικές πρακτικές) για τα νωπά οπωροκηπευτικά διασφαλίζοντας την εφαρμογή των ενωσιακών εμπορικών προδιαγραφών και στην εγχώρια αγορά της Χώρας μας».
Πολλές φορές έχουμε ακούσει για υπερτροφές που θωρακίζουν την υγεία μας ωστόσο έχουν πολύ διαφορετικά αποτελέσματα.
Ορισμένα τρόφιμα – συμπεριλαμβανομένου του επεξεργασμένου κρέατος, του αλκοόλ και των τηγανητών τροφών – περιέχουν καρκινογόνες ουσίες (π.χ. νιτροζαμίνες) ενώ η κατανάλωση άλλων συνδέεται με αυξημένη πιθανότητα παχυσαρκίας ή άλλων παραγόντων που θεωρείται πως αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Ως γνωστόν, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) χαρακτηρίζει το κόκκινο κρέας ως «πιθανώς καρκινογόνο» για τον άνθρωπο.
Στο κόκκινο κρέας περιλαμβάνεται το μοσχάρι, το χοιρινό, το αρνί, το μοσχάρι και το κατσίκι.
Οι ειδικοί έχουν βρει ισχυρές ενδείξεις για τη σχέση μεταξύ του καρκίνου του παχέος εντέρου και της κατανάλωσης μεγάλων ποσοτήτων κόκκινου κρέατος.
Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι υπάρχει συσχέτιση με τον καρκίνο του παγκρέατος και του προστάτη.
Λόγω αυτού του κινδύνου, το Διεθνές Παγκόσμιο Ταμείο Έρευνας για τον Καρκίνο συνιστά τον περιορισμό της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος σε τρεις μερίδες την εβδομάδα, με συνολικό μαγειρεμένο βάρος έως 500 γραμμάρια.
Η δεύτερη ομάδα τροφίμων που συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου είναι το επεξεργασμένο κρέας – κρέας που έχουν συντηρήσει οι παραγωγοί με κάπνισμα, ωρίμανση ή αλάτι.
Ενδεικτικά πρόκειται για τροφές όπως λουκάνικα, σαλάμι, μπέικον, ζαμπόν.
Η διαδικασία παρασκευής αυτών των κρεάτων περιλαμβάνει νιτροζαμίνες, οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως «γνωστή καρκινογόνα ουσία» και μάλιστα της ομάδας 1 – στην ίδια ομάδα κατατάσσεται το κάπνισμα και ο αμίαντος.
Ο ΠΟΥ αναφέρει ότι υπάρχουν «πειστικές αποδείξεις» ότι το επεξερασμένο κρέας προκαλεί καρκίνο. Σύμφωνα με ανασκόπηση του 2019 η κατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για καρκίνο του παχέος εντέρου, ενώ οι ειδικοί το συνδέουν επίσης με τον καρκίνο του στομάχου και του μαστού.
Τρίτη κατηγορία είναι τα επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως τα μπισκότα και τα πατατάκια, τα δημητριακά με ζάχαρη, τα αναψυκτικά, ορισμένα αλειφόμενα προϊόντα όπως η μαργαρίνη και το τυρί, καθώς και άλλα γλυκά, σοκολάτες, αλλά και προϊόντα fast food (πίτσα, μπέργκερ κ.τ.λ.).
Αυτό που εγείρει το κίνδυνο με τα επεξεργασμένα τρόφιμα είναι πως τροποποιούνται με χημικά για να γίνουν πιο γευστικά και να αποκτήσουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Τέτοιες ουσίες είναι τα ενισχυτικά γεύσης, οι χρωστικές, οι γαλακτοματοποιητές κ.ά.
Επιπλέον, οι επεξεργασμένες τροφές συχνά διαθέτουν μεγάλες ποσότητες αλατιού, ζάχαρης και λιπαρών. Είναι, δε, συνήθως χαμηλές σε φυτικές ίνες, βιταμίνες και μέταλλα, με αποτέλεσμα να αυξάνουν πολύ την πιθανότητα της παχυσαρκίας στα άτομα που τις καταναλώνουν συχνά.
Εκτός, λοιπόν, από τις καρκινογόνες ουσίες που περιέχουν, τα επεξεργασμένα τρόφιμα αυξάνουν το ρίσκο του καρκίνου έμμεσα, καθώς η παχυσαρκία αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση του καρκίνου.
Το αλκοόλ έχει ανακηρυχθεί ως καρκινογόνος ουσία 1ης κατηγορίας, πράγμα που σημαίνει πως υπάρχουν επαρκή δεδομένα ώστε η επιστημονική κοινότητα να είναι βέβαιη για την καρκινογόνο δράση του.
Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα ευρήματα, ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος της κατανάλωσης. Όσο μεγαλύτερες λοιπόν είναι οι ποσότητες αλκοόλ που καταναλώνετε, τόσο υψηλότερος και ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου.
Οι τύποι καρκίνου που συνδέονται με την υψηλή κατανάλωση αλκοόλ είναι ο καρκίνος του φάρυγγα, του οισοφάγου, του στήθους, του ήπατος, του παχέος εντέρου και του πρωκτού.
Τελευταίες αλλά εξίσουν «επικίνδυνες» είναι και οι τροφές που είναι πλούσιες σε επεξεργασμένη ζάχαρη και απλούς υδατάνθρακες (γλυκά, λευκό ψωμί ή ζυμαρικά, σακχαρούχα αναψυκτικά κ.ά.).
Οι ουσίες αυτές μπορούν έμμεσα να αυξήσουν το ρίσκο εμφάνισης καρκίνου, καθώς η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας ζάχαρης μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2 και χρόνια φλεγμονή, παράγοντες που αυξάνουν σημαντικά την πιθανότητα καρκίνου.
Μάλιστα, μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι τα άτομα που έχουν διαβήτη τύπου 2 είναι πιθανότερο να διαγνωστούν με καρκίνο στο στήθος, την ουροδόχο κύστη, το παχύ έντερο και τις ωοθήκες.