Μια νέα μελέτη από το Texas A&M University Health Science Center (Texas A&M Health) υποδηλώνει ότι το σπανάκι θα μπορούσε να αποτρέψει τον καρκίνο του παχέος εντέρου.
Βασιζόμενοι σε προηγούμενες έρευνες, οι επιστήμονες είναι πιο κοντά στο να κατανοήσουν το πώς ακριβώς προκύπτει αυτό.
Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι η κατανάλωση πράσινων λαχανικών και φυτικών ινών μειώνει στο μισό τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου. Αυτή η νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Gut Microbes, διερευνά την σχέση ανάμεσα στο σπανάκι, την υγεία του εντέρου, των γονιδίων και του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Οι βασικοί άξονες της έρευνας για το σπανάκι και τον καρκίνο του παχέος εντέρου
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα μοντέλο κληρονομικής νόσου, που ονομάζεται familial adenomatous polyposis (οικογενής αδενωματώδης πολύποδας). Πρόκειται για μια κληρονομική διαταραχή, που προκαλεί στους νέους ανθρώπους να αναπτύξουν πολλαπλές μη καρκινικές αναπτύξεις (πολύποδες) στο παχύ έντερο. Οι περισσότεροι με αυτήν την ασθένεια πρέπει να αφαιρέσουν τμήμα του παχέος εντέρου χειρουργικά για να αποτρέψουν την ανάπτυξη εκατοντάδων άλλων όγκων καθώς μεγαλώνουν. Στην συνέχεια υποβάλλονται συχνά σε τοξική θεραπεία με μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) για να αποτρέψουν τη δημιουργία πρόσθετων όγκων στον δωδεκαδάκτυλο, το πρώτο μέρος του λεπτού εντέρου.
Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης δείχνουν ότι το σπανάκι μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη του καρκίνου παχέος εντέρου σε αυτούς τους ασθενείς, καθυστερώντας την ανάγκη για αφαίρεση τμήματος του παχέος εντέρου και για παρατεταμένη φαρμακευτική αγωγή.
Καρκίνος του παχέος εντέρου: Τι συμπεράσματα προέκυψαν για το σπανάκι
Σε έρευνα σε πειραματόζωα, τα οποία έτρωγαν σπανάκι επί 26 εβδομάδες, οι ερευνητές παρατήρησαν:
Σημαντική αντικαρκινική δραστηριότητα στο παχύ έντερο και το λεπτό έντερο.
Η καταστολή των όγκων από το σπανάκι συνεπάγεται αυξημένη ποικιλομορφία στο μικροβίωμα του εντέρου και αλλαγές στην έκφραση γονιδίων για την πρόληψη του καρκίνου.
Τα λιπαρά οξέα που σχετίζονται με την ρύθμιση της φλεγμονής (λινολεϊκοί μεταβολίτες), αυξήθηκαν σε ευεργετικό επίπεδο μετά από μια διατροφή με σπανάκι.
«Πιστεύουμε ότι η κατανάλωση σπανακιού μπορεί να είναι προστατευτική και για άτομα που δεν έχουν οικογενή αδενωματώδη πολύποδα», δήλωσε ο κύριος ερευνητής Roderick Dashwood, διευθυντής του Κέντρου Επιγενετικής & Πρόληψης Νοσημάτων στο Texas A&M Health Institute of Biosciences and Technology.
Οι κληρονομικές μορφές του καρκίνου παχέος εντέρου αντιπροσωπεύουν περίπου το 10-15% των περιπτώσεων. Η πλειοψηφία των καρκίνων παχέος εντέρου είναι σποραδικές, δηλαδή δεν οφείλονται σε γενετική προδιάθεση που κληρονομείται μεταξύ των μελών μιας οικογένειας.
Καρκίνος του παχέος εντέρου: Η σύγχρονη διατροφή οδηγεί σε περισσότερους πολύποδες
Ο καθηγητής Dashwood εξηγεί ότι με την πάροδο δεκαετιών, η έκθεση σε καρκινογόνες ουσίες μέσω της διατροφής και του περιβάλλοντος μπορεί να αλλάξει τον τρόπο έκφρασης των γονιδίων στον γαστρεντερικό σωλήνα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει στους ανθρώπους πολύποδες στο παχύ έντερο και στον γαστρεντερικό σωλήνα αργότερα στη ζωή τους, οι οποίοι μπορούν να εξελιχθούν σε καρκίνο.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου συνιστά να ξεκινάει κανείς τακτικούς ελέγχους για καρκίνο του παχέος εντέρου στην ηλικία των 45 ετών.
Το εργαστήριο του Dashwood είχε παρατηρήσει προηγουμένως τα αντικαρκινικά οφέλη που έχει το σπανάκι σε ένα άλλο μοντέλο καρκίνου του παχέος εντέρου, που μιμείται σποραδικές περιπτώσεις. Σε αυτό το μοντέλο, το σπανάκι ήταν πολύ αποτελεσματικό στην πρόληψη των πολυπόδων. Αυτό ώθησε τους ερευνητές να μελετήσουν το πώς μπορεί να λειτουργήσει το σπανάκι σε μορφές καρκίνου του παχέος εντέρου, που οφείλονται σε κληρονομικότητα.
Καρκίνος του παχέος εντέρου: Ο ρόλος των οξέων στο σπανάκι
«Αρχικός σκοπός μου ήταν να επικεντρωθώ στην χλωροφύλλη, διότι είναι κάτι που μελετώ χρόνια τώρα για τις αντικαρκινικές τις επιδράσεις. Αλλά η πορεία της έρευνας γέννησε άλλες ιδέες. Όταν εξετάσαμε τα μεταβολικά δεδομένα, δεν υπήρχε χλωροφύλλη. Μάλιστα, ήταν τα λιπαρά οξέα και τα παράγωγα λινολεϊκού οξέος στο σπανάκι, τα οποία είχαν τα ευεργετικά αποτελέσματα«, είπε ο καθηγητής Dashwood.
«Αυτή είναι μια από τις πιο ολοκληρωμένες αναλύσεις στο είδος της, ειδικά στο πλαίσιο της πρόληψης του καρκίνου από μια ολόκληρη τροφή, το σπανάκι», δήλωσε ο Arul Jayaraman, επικεφαλής χημικός μηχανικός στην έρευνα.
Το επόμενο βήμα για την ομάδα του Dashwood είναι να επικυρώσει μερικές από τις μεταβολικές πτυχές των ευρημάτων, όπως τις συγκεντρώσεις μεταβολιτών λινολεϊκού οξέος και λιπαρών οξέων βραχείας αλυσίδας με αντικαρκινικές επιδράσεις σε προκλινικό μοντέλο και -ιδανικά- σε ανθρώπους ασθενείς.
Όσον αφορά το πόσο σύντομα οι άνθρωποι πρέπει να αρχίσουν να προσθέτουν σπανάκι στη διατροφή τους, για να βοηθήσουν στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου, οι ερευνητές λένε ότι δεν βλάπτει να ξεκινήσουμε ακόμα και άμεσα:
«Όσο πιο γρήγορα βάλετε το σπανάκι στη διατροφή σας, τόσο το καλύτερο. Δεν πρέπει να περιμένετε μέχρι να εμφανιστούν πολύποδες, για να αρχίσετε να κάνετε τέτοιου είδους προληπτικές κινήσεις», είπε ο καθηγητής Dashwood.