Το ελληνικό νησί που προτείνει ο Guardian για τις καλοκαιρινές διακοπές είναι ένας από τους ανέγγιχτους φυσικούς παραδείσους στην άκρη του Αιγαίου που δεν έχει επηρεαστεί από τον τουρισμό.
Με αυτά τα λόγια ξεκινάει το άρθρο του Guardian για το πανέμορφο νησί της Δονούσας και αποτελεί ωδή σε ένα από το πιο όμορφα μα συγχρόνως και πιο «άγριο» νησιά της Ελλάδας: «Αυτό το ήσυχο νησί των Μικρών Κυκλάδων έχει μια μικρή πόλη, αρκετούς άγριους αμμώδεις κόλπους και μια πληθώρα πανοραμικών μονοπατιών για περπάτημα και τρέξιμο».
«Υπάρχει ένας φούρνος, ένα μπαρ και πέντε ταβέρνες»
Η Δονούσα αποτελεί το πιο βόρειο νησί στο γκρουπ των Μικρών Ανατολικών Κυκλάδων και βρίσκεται μεταξύ της Νάξου και της Αμοργού. Σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Διόνυσος έκρυψε την Αριάδνη στη Δονούσα για να την προστατέψει από τον Θησέα. Η Δονούσα είναι ένας από τους ανέγγιχτους φυσικούς παραδείσους του Αιγαίου, με εξωτική ομορφιά και αμέτρητους μικρούς κολπίσκους και κρυστάλλινη θάλασσα σε όλες τις αποχρώσεις του μπλε.
Ο Guardian θέλησε λοιπόν να επαινέσει αυτές τις θάλασσες, περιγράφοντας τες ως τις κορυφαίες στην Ευρώπη, μέσω ενός μεγάλου αφιερώματος.
Tο αφιέρωμα του Guardian
«Ο Ηλίας, ήσυχος και ανεπιτήδευτος, μας συναντά στο μικροσκοπικό λιμάνι και λέει ότι θα μπορούσε να μας πάει με το αυτοκίνητο στο σπίτι, αλλά θα ήταν πιο γρήγορο με τα πόδια. Μας κατευθύνει σε ένα στενό δρομάκι περνώντας από ένα πολυσύχναστο καφενείο, όπου οι άνθρωποι συζητούν τα νέα της ημέρας πίνοντας καφέ.
Το δικό μας σπίτι, ένα από ένα μικρό σύμπλεγμα σπιτιών, έχει μια πέργκολα από χονδροειδείς κορμούς και μπαμπού, και βλέπει στη θάλασσα απέναντι από έναν κήπο με δεντρολίβανο και αγαύη, ένα χωράφι με λαχανικά και κομποστοποιητή, και το μαντρί που φιλοξενεί ένα γαϊδουράκι που ονομάζεται Γιολάντα. Στο εσωτερικό υπάρχουν αναπαλαιωμένα ξύλινα έπιπλα και υφάσματα υφασμένα στον αργαλειό από τη σύντροφο του Ηλία την Πλουμίτσα, η οποία χαιρετάει καθώς επιστρέφει από το τάισμα των κοτόπουλων. Το πάθος του νεαρού ζευγαριού για τη διατήρηση του παρθένου τοπίου του νησιού τους κάνει τον ξενώνα ένα μέρος που εμπνέει. Μία από τις Μικρές Κυκλάδες, με έκταση μόλις πέντε τετραγωνικά μίλια, η μικροσκοπική Δονούσα είναι καθησυχαστικά χαμηλών τόνων και χαλαρή. Οι περισσότεροι από τους 150 μόνιμους κατοίκους – και επισκέπτες όπως εμείς – βρίσκονται στον Σταυρό, όπου τα σπίτια βρίσκονται ανάμεσα σε φοίνικες και φραγκοσυκιές και τίποτα δεν απέχει περισσότερο από πέντε λεπτά με τα πόδια από την παραλία του χωριού. Υπάρχει ένας φούρνος, ένα μουσικό μπαρ και μισή ντουζίνα μέρη για φαγητό, με παραδοσιακά πιάτα όπως φάβα και κατσικάκι με πατάτες. Το μαγαζί στο πίσω μέρος του μπαρ είναι ανοιχτό κάθε μέρα, και το άλλο μίνι μάρκετ πουλάει υπέροχα κομμάτια κατσικίσιου τυριού, το ξινότυρο, από τη γειτονική Νάξο.
Ο Ηλίας, που φέρνει φρέσκο ψωμί από τον ξυλόφουρνο της γιαγιάς του, συνιστά την παραλία Κέδρος, νοτιοανατολικά σε ένα ακρωτήρι, όπου η οικογένειά του έχει ένα καφέ-μπαρ που σερβίρει βιολογικά τοπικά προϊόντα. Μετά από 20 λεπτά περπάτημα βρίσκουμε μια πανέμορφη έκταση με ανοιχτόχρωμη άμμο που πλαισιώνει τη ζαφειρένια θάλασσα ανάμεσα σε ήπιους λόφους διάσπαρτους με χαμηλούς θάμνους. Κολυμπάω στον κόλπο και κοιτάζω κάτω μέσα από το καθαρό νερό σε κυματιστά μοτίβα και αραχνοΰφαντα θαλάσσια χόρτα.
Εκτός από τον ξενώνα και την ταβέρνα, η κύρια ενασχόληση του Ηλία είναι η συντήρηση και η προώθηση των μονοπατιών για περπάτημα και τρέξιμο. Τις επόμενες ημέρες σε αυτά τα μονοπάτια εξερευνούμε την άγρια νότια ακτή με τους παλιούς ανεμόμυλους και τα αγροτόσπιτα και έναν αρχαίο οικισμό.
Ένα μονοπάτι οδηγεί σε μια κοιλάδα προς την παραλία Λιβάδι, μια άλλη μαγευτική έκταση με μαλακή άμμο και απαλή γαλαζοπράσινη θάλασσα. Λουσμένη στο φως του αργά το απόγευμα, οι λευκοί βράχοι λάμπουν και η γαλάζια θάλασσα αστράφτει. Οι βοσκοί φωνάζουν τις κατσίκες τους.
Πιο εντυπωσιακή είναι η διαδρομή προς τα βόρεια του νησιού, που περνάει γύρω από την κορυφή του Παπά, ύψους σχεδόν 400 μέτρων. Μετά από μια πεζοπορία μέχρι την κορυφογραμμή, κοιτάμε κάτω στην Καλοταρίτισσα, μια χούφτα εξοχικά σπίτια σε έναν καταγάλανο κόλπο που περιβάλλεται από λόφους. Στο τέλος του τεθλασμένου μονοπατιού, κότες και κατσίκες περιφέρονται καθώς ο παπάς τελειώνει το εβδομαδιαίο κάλεσμά του στον γηραιότερο κάτοικο.
Οι ιδιοκτήτες προσφέρουν ένα σφηνάκι από κάτι δυνατό για την επιστροφή με τα πόδια. «Ελάτε ξανά όποτε θέλετε!» Καθώς επιστρέφουμε στον Σταυρό, ο ήλιος που δύει φωτίζει τις πλαγιές των λόφων σαν να ανάβει ένα ηλεκτρικό στοιχείο, και τα αστέρια διαπερνούν τον μπλε ουρανό που σβήνει»