Σε αφιέρωμα που έκανε η Huffington Post στις ωραιότερες κρυμμένες πόλεις του κόσμου, αναφέρει για την Μονεμβασιά: «Ανακαλύψαμε αρκετές κρυμμένες πόλεις. Καμία όμως από αυτές δεν αποδείχθηκε τόσο όμορφη όσο η Μονεμβασιά στην Ελλάδα».
Δεν έχουν άδικο. H Μονεμβασιά είναι ένας τόπος απαράμιλλης ομορφιάς αλλά και εξαιρετικής ιστορικής σημασίας.
Το θέαμα είναι μοναδικό: Ένας τεράστιος βράχος ύψους 300 μέτρων, γυμνός και απότομος.
Σε μία από τις πλαγιές του βρίσκεται σφηνωμένη μια μεσαιωνική πολιτεία ζωσμένη από τείχη, επάλξεις και πύργους.. το περίφημο κάστρο της Μονεμβασιάς.
Το έτος 375 μ.Χ. ένας μεγάλος σεισμός έιχε ως αποτέλεσμα να αποσπαστεί ο βράχος από τη ξηρά. Η ιδιαιτερότητα του βράχου που μοιάζει να είναι έτοιμος να σαλπάρει, θα τον κάνει απροσπέλαστο ιδιαίτερα από την νοτιοανατολική πλευρά του.
Γι’ αυτό και πολύ γρήγορα θα χτιστεί εκεί κάστρο από τους κυνηγημένους Λάκωνες που υποφέρουν από τις επιδρομές των βαρβάρων. Τα τείχη του κάστρου δείχνουν αδιαπέραστα ακόμα και σήμερα και προκαλούν δέος στους επισκέπτες.
Ο Γιάννης Ρίτσος παρομοίωσε εύστοχα το βράχο της Μονεμβασιάς με πέτρινο καράβι.
Στο κάστρο μένουν μόνιμα 10-20 οικογένειες, από τη γέφυρα όμως που τον ενώνει με τη στεριά χιλιάδες τουρίστες από όλο τον κόσμο περνούν την πύλη του.
Είναι σαν να μπαίνεις στη μηχανή του χρόνου.
Θα μεταφερθείς σε μία άλλη εποχή και θα ξαναζήσεις σκηνές από μάχες του παρελθόντος απλά και μόνο παρατηρώντας τα σημάδια από τα βόλια στην είσοδο, προίκα κάποιας πολιορκίας ή περπατώντας στα ακανόνιστα δρομάκια της μεσαιωνικής πολιτείας και στα περάσματα με τις ψηλές καμάρες.
Στην αρχή θα περιπλανηθείς στη Κάτω Πόλη. Αυτή όμως που χτίστηκε πρώτη είναι η Επάνω Πόλη στη κορυφή του βράχου, όπου κατοικούσαν οι άρχοντες και ήταν η έδρα των διοικητικών υπηρεσιών.
Η Επάνω Πόλη είναι πια ερημωμένη, δεσπόζει όμως ο ναός της Αγίας Σοφίας και διασώζονται οι τρεις εντυπωσιακών διαστάσεων κοινόχρηστες στέρνες.
Από την άλλη, η Κάτω Πόλη με τα δαιδαλώδη δρομάκια της θυμίζει μικρό λαβύρινθο, ενώ τα σπίτια λόγω έλλειψης χώρου μοιάζουν να καβαλάνε το ένα πάνω στο άλλο. Θα εντυπωσιαστείς από την αρχιτεκτονική των σπιτιών. Το κεντρικό καλντερίμι είναι γεμάτο τουριστικά μαγαζιά, ρεσεψιόν ξενώνων και εστιατόρια.
Ανεβαίνοντας τα σκαλιά που αρχίζουν αριστερά μετά το μικρό τούνελ της πύλης και θα βρεθείς στο σπίτι του ποιητή Γιάννη Ρίτσου, με τη βεράντα που κρέμεται πάνω από το Μυρτώο πέλαγος.
Στη συνέχεια θα χαθείς ξανά και ξανά στα λιθόστρωτα δρομάκια με τα αρχοντικά, θα θαυμάσεις τις βυζαντινές εκκλησίες (40 τον αριθμό με την καθεμία να έχει τη δική της ιστορία και ατμόσφαιρα) και θα μπεις στην εκκλησία του Ελκόμενου Χριστού αλλά και στο αρχαιολογικό μουσείο που στεγάζεται στο διατηρητέο κτήριο μουσουλμανικού τεμένους.
Σίγουρα αξίζει να δεις την ερημωμένη Επάνω Πόλη μέσω του πέτρινου στριφογυριστού ανηφορικού μονοπατιού (η ανάβαση διαρκεί περίπου 20 λεπτά).
Θα εντυπωσιαστείς από την ανεπανάληπτη θέα και από την εκκλησία της Αγίας Σοφίας που έχτισε η γυναίκα του αυτοκράτορα Ανδρόνικου σε ανάμνηση εκείνης στη Κωνσταντινούπολη.
Έξω από το κάστρο υπάρχει ο γραφικός νέος οικισμός της Μονεμβασιάς, με σημαντική τουριστική κίνηση και πολλές επιλογές για φαγητό και διασκέδαση.
Τα πέτρινα σπίτια, οι βυζαντινές εκκλησίες, τα λιθόστρωτα καλντερίμια, τα αρχοντικά με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και τα ισχυρά τείχη της ανέγγιχτης από το χρόνο, αλλά ζωντανής και κατοικημένης κάτω πόλης μεταφέρουν τον επισκέπτη σε εποχές που η Μονεμβασιά ήταν ένα από τα σημαντικότερα κάστρα της Πελοποννήσου, κέντρο εμπορίου και τόπος ιστορικών μαχών.