Πόρτο Κατσίκι, Εγκρεμνοί, Κάθισμα, Μύλος, Πευκούλια. Ο κατάλογος παραλιών αστείρευτης ομορφιάς για τις οποίες η Λευκάδα είναι γνωστή παγκοσμίως, είναι πολύ μακρύς. Θα μπορούσε να αναγνωρίζεται ως το μοναδικό νησί στον κόσμο που μπορεί κάποιος να επισκεφτεί μια διαφορετική, καταπληκτική, παραλία κάθε φορά σε ένα δεκαήμερο διακοπών.
Σε αυτά τα 325 τρ.χλμ. γης υπάρχουν τουλάχιστον 5-6 που προσεγγίζουν το 10 και αρκετές ακόμη που σε άλλα νησιά θα αποτελούσαν κράχτη και attraction, αλλά εκεί απλώς επισκιάζονται από τα «δεκάρια». Αποτελεί από μόνο του εμπειρία το να διαπιστώσεις πόσες διαφορετικές επιλογές – όλες ποιοτικές – υπάρχουν στο μόλις 14ο σε έκταση ελληνικό νησί.
Πόσο μάλλον αν ψάξεις και τα κρυμμένα «διαμαντάκια» της περιοχής. Όπως το παραδεισένιο νησάκι του Αγίου Νικολάου, που είναι γνωστό στους Λευκαδίτες για τη στενή σύνδεση του με τον ποιητή Άγγελο Σικελιανό.
Αυτή η στενή λωρίδα γης με τα τιρκουάζ νερά βρίσκεται στην είσοδο της Λευκάδας και μπορεί κανείς να τη διακρίνει στον όρμο Δέματα, αριστέρα του λίγο πριν φτάσει στο κάστρο του Τεκέ και μπει στην τελική ευθεία για Λευκάδα. Ανάμεσα στα εκπληκτικά χρώματα που η χλωρίδα της λιμνοθάλασσας δημιουργεί, αχνοφαίνεται από το δρόμο ένα πολύ μικρό κομμάτι γης με ένα εκκλησάκι που νομίζεις ότι σε λίγο θα το καταπιεί η θάλασσα.
Το ξωκλήσι, του Αγίου Νικολάου, είναι το μοναδικό κτίσμα που φιλοξενεί και αυτό από το οποίο έχει πάρει το μικροσκοπικό νησί το όνομα του.
Κι όμως σε αυτό το εξωτικό σκηνικό λειτουργούσε το τελωνείο του νησιού αιώνες πριν. Το εκκλησάκι χτίστηκε στα ερείπια αρχαίου ιερού αφιερωμένου στην Αφροδίτη. Πηγές θέλουν την κτίση του, όχι με τη σημερινή μορφή του φυσικά, να χάνεται πίσω στον 12ο αιώνα. Ο σημερινός ναός είναι μάλλον των μέσων του 18ου αιώνα.
Το νησί αποτελούσε και αποτελεί αγαπημένο σημείο ξεκούρασης των ψαράδων και ενασχολήσης με τα δίχτυα τους. Κανείς όμως δεν τον αγάπησε τόσο όσο ο Άγγελος Σικελιανός και η Αμερικανίδα σύζυγός του, Εύα Πάλμερ. Μαγεμένος από την ομορφιά του τοπίου, ο σπουδαίος ποιητής έφτασε εκεί στις αρχές του 20ου αιώνα και έμεινε για πολύ καιρό, μολονότι το ζευγάρι είχε να θρέψει και το νεογέννητο Γλαύκο.
Σε αυτό το νησάκι, μέσα στο κέντρο του πελάγους, ο Σικελιανός εμπνεύστηκε και έγραψε τις μεγάλες ποιητικές του συλλήψεις. Η Εύα Πάλμερ ήταν λάτρης της αρχαίας Ελλάδας, σε βαθμό που αναβίωνε στην καθημερινότητά της την αρχαία ελληνική ζωής. Για τη ζωή του ποιητή και της Εύας στο νησάκι, έγραψε ντόπιος δικηγόρος και ευθυμογράφος Τάκης Μαμαλούκας το 1951 στην τοπική εφημερίδα «Λευκάς»:
«Ο Σικελιανός με τη γυναίκα του ζούσαν χειμώνα καλοκαίρι σε μια σκηνή μια ζωή Ροβινσώνων. Μια ανιψιά του Σικελιανού, μια υπηρέτρια, 3-4 ψαράδες – ιπποκόμοι και ένας μαύρος ήταν η συντροφιά και το προσωπικό τους. Ψάρεμα με τα δύο μονόξυλα, κυνήγι στην απέναντι Ακαρνανία και έφιπποι περίπατοι πάλι στην Ακαρνανία με τα δυο ταχύτατα Σέρβικα άλογά τους.
Η Εύα δεινή αμαζόνα, αληθινή της εποχής εκείνης αμαζόνα με τη χλαμύδα της που κυμάτιζε στον αέρα. Γιατί η Εύα ζούσε σαν αρχαία Ελληνίδα και έτσι ντυνότανε. Χλαμύδα που κρατούσε μια πόρπη στη μέση, σανδάλια και τα πλούσια κόκκινα μαλλιά της συγκρατούσε μια ταινία με μαιάνδρους. Ο κόσμος τους αγαπούσε και τους σέβονταν, μα όταν περνούσε η Εύα η περιέργεια κατανικούσε το σεβασμό και τρέχανε όλοι να την δουν. «Τρεχάτε η «ζόρκα» (γυμνή).
Ο Σικελιανός έζησε τα καλύτερά του χρόνια στο ερημικό αυτό νησάκι. Ξαπλωμένος πολλές φορές μέσα στη ρηχή θάλασσα, και με τα χέρια ακουμπισμένα στη ξηρά, σ’ ένα σανίδι-πινακίδα έγραφε τα ποιήματά του. Τις βροχερές μέρες και τα ατελείωτα βράδια του χειμώνα στη σκηνή του κλεισμένος με την Εύα, διάβαζε και έγραφε πάντα.
Εκεί στον Άϊ-Νικόλα γεννήθηκε και το μοναδικό τους παιδί. Ο Γλαύκος. Ολίγων μηνών, πριν μάθει να περπατά, έμαθε κολύμπι. Γι’ αυτό δεν το δυσκόλεψαν ποτέ τα ρούχα του γιατί ήταν πάντα ολόγυμνο. Μια μικρά αποικία ερημιτών ζούσε τη ξεχωριστή ζωή της. Βασιλιάς στο μικρό του βασίλειο, ο Σικελιανός, δε δέχθηκε ποτέ επισκέψεις, εκτός από ελάχιστους συγγενείς του και ζούσε με τις ιδέες του, την αγάπη της Εύας και τη λατρεία του προσωπικού του, που σαγήνευε με την καλοσύνη της ψυχής του και υποχρέωνε με τη γενναιοδωρία του».
Το νησάκι και το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου είναι επισκέψιμο μόνο την ημέρα της γιορτής του (την πρώτη Κυριακή μετά τις 10 Μαΐου). Τους προσκυνητές και τους επισκέπτες εξυπηρετούν παραδοσιακά προιάρια, που ξεκινούν από τον επαρχιακό δρόμο Αγίου Νικολάου – Λευκάδας, στο ύψος του μικρού σπηλαιώδους ναού του Αγίου Αντωνίου στη Λαμία.
Φυσικά, οι ψαρόβαρκες το προσεγγίζουν κατά τη διάρκεια όλης της ημέρας. Όποιος είναι τυχερός το κάνει με φουσκωτό, ενώ όποιος είναι… τολμηρός φτάνει εκεί κολυμπώντας από τη μεγάλη παραλία στα Διαβασίδια.