Άγιος Νικόλαος Λεύκάδας: Το νησάκι που θυμίζει ειρινικό ωκεανό
Άγιος Νικόλαος Λευκάδας: Οι παραλίες αστείρευτης ομορφιάς, για τις οποίες η Λευκάδα είναι γνωστή παγκοσμίως, αφού πολλές απ’ αυτές έχουν ψηφιστεί επανειλημμένα από τουριστικούς οδηγούς ως οι καλύτερες της Μεσογείου, με πιο γνωστές το Πόρτο Κατσίκι και τους Εγκρεμνούς, αποτελούν πόλο έλξης πολλών εκατομμυρίων τουριστών ανά τον κόσμο. Υπάρχουν επίσης και οι καταρράκτες στο Δημοσάρι, λίγο έξω απ’ το Νυδρί, καθώς και το Φαράγγι της Μέλισσας στο δήμο Σφακιωτών.
Στη Λευκάδα υπάρχει ομως και ένα τόπος παραδεισένιος, με τιρκουάζ νερά και μια απέραντη παραλία. Ήταν πηγή έμπνευσης για τον ποιητή Άγγελο Σικελιανό.
Υπάρχει όμως και το «νησάκι του Σικελιανού» ή Άγιος Νικόλαος, στην είσοδο της Λευκάδας, που είναι ένα πραγματικά παραδεισένιο νησί. Αυτόν τον τόπο λάτρεψε η Εύα, γυναίκα του ποιητή μας Άγγελου Σικελιανού, και εκεί έζησαν ο Άγγελος Σικελιανός, η γυναίκα του και το παιδί τους Γλαύκος.
Μοναδική τους παρέα οι ψαράδες, με τους οποίους ο Άγγελος Σικελιανός συζητούσε ώρες ατελείωτες. Σ’ αυτό το νησάκι, ο Άγγελος Σικελιανός εμπνεύστηκε και συνέγραψε με ασυγκράτητη έμπνευση τις μεγάλες του ποιητικές συλλογές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το μοναδικό κτίσμα που υπάρχει πάνω στο νησί είναι το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου. Το εκκλησάκι αυτό, που σχεδόν φιλά τη θάλασσα, γιορτάζει την πρώτη Κυριακή μετά τις 10 Μαΐου, την ανάμνηση της διέλευσης του Ιερού σκηνώματος του Αγίου Νικολάου από τη Λευκάδα το 1087. Λίγο μετά (καθώς οι σχετικές πηγές αναφέρουν την ύπαρξη ναού στο νησάκι λίγο πριν το 1100) χρονολογείται και η ίδρυση του πρώτου ναού.
Γιατί ο Άγιος Νικόλαος στη Λευκάδα ονομάζεται νησί του Άγγελου Σικελιανού
Σε αυτό το κομμάτι γης λειτουργούσε το τελωνείο του νησιού πριν από αιώνες. Το εκκλησάκι χτίστηκε στα ερείπια αρχαίου ναού αφιερωμένου στην Αφροδίτη. Αποτελούσε και αποτελεί αγαπημένο σημείο ξεκούρασης για τους ψαράδες.
Σε αυτό το μαγικό μέρος, ο Άγγελος Σικελιανός πήγε με την σύζυγό του Εύα Πάλμερ και τον νεογέννητο γιο τους. Η Εύα, σύμφωνα με το aromalefkadas, λάτρεψε το μέρος και θέλησε να το αγοράσει, χωρίς όμως επιτυχία. Πάνω σ’ αυτόν τον παράδεισο με τους ευωδιαστούς «κρίνους της Εύας» έζησαν μετά το γάμο τους (1907) μια γαλήνια και ωραία εποχή με το γιο τους Γλαύκο και με τους φίλους τους, τους αγνούς εργάτες της θάλασσας, με τους οποίους κυρίως ήθελε ο Άγγελος να συζητά και να ξεκουράζει το πνεύμα του. Σε αυτό το νησάκι, ο Άγγελος Σικελιανός, μέσα στο κέντρο του πελάγου, κάτω από το στοργικό και γαλήνιο βλέμμα του Αγίου Νικολάου, εμπνεύστηκε και έγραψε με ασυγκράτητη πνευματική ορμή τις μεγάλες του ποιητικές συλλήψεις».
Για τη ζωή του ποιητή και της Εύας στο νησάκι, έγραψε ο Τ. Μαμαλούκας το 1951 (έτος που πέθανε ο Σικελιανός) στην τοπική εφημερίδα «Λευκάς»
Περισσότερες πληροφορίες για τον Άγιο Νικόλαο Λευκάδας, το νησί του Άγγελου Σικελιανού
«Ο Σικελιανός με τη γυναίκα του ζούσαν χειμώνα καλοκαίρι σε μια σκηνή μια ζωή ροβινσώνων. Μια ανιψιά του Σικελιανού, μια υπηρέτρια, 3-4 ψαράδες – ιπποκόμοι και ένας μαύρος ήταν η συντροφιά και το προσωπικό τους. Ψάρεμα με τα δύο μονόξυλα, κυνήγι στην απέναντι Ακαρνανία και έφιπποι περίπατοι πάλι στην Ακαρνανία με τα δυο ταχύτατα Σέρβικα άλογά τους.
Η Εύα δεινή αμαζόνα, αληθινή της εποχής εκείνης αμαζόνα με τη χλαμύδα της που κυμάτιζε στον αέρα. Γιατί η Εύα ζούσε σαν αρχαία Ελληνίδα και έτσι ντυνότανε. Χλαμύδα που κρατούσε μια πόρπη στη μέση, σανδάλια και τα πλούσια κόκκινα μαλλιά της συγκρατούσε μια ταινία με μαιάνδρους. Ο κόσμος τους αγαπούσε και τους σέβονταν, μα όταν περνούσε η Εύα η περιέργεια κατανικούσε το σεβασμό και τρέχανε όλοι να την δουν. «Τρεχάτε η «ζόρκα» (γυμνή)».
Ο Σικελιανός έζησε τα καλύτερά του χρόνια στο ερημικό αυτό νησάκι. Ξαπλωμένος πολλές φορές μέσα στη ρηχή θάλασσα, και με τα χέρια ακουμπισμένα στη ξηρά, σ’ ένα σανίδι-πινακίδα έγραφε τα ποιήματά του. Τις βροχερές μέρες και τα ατελείωτα βράδια του χειμώνα στη σκηνή του κλεισμένος με την Εύα, διάβαζε και έγραφε πάντα.
Εκεί στον Άϊ-Νικόλα γεννήθηκε και το μοναδικό τους παιδί. Ο Γλαύκος. Ολίγων μηνών, πριν μάθει να περπατά, έμαθε κολύμπι. Γι’ αυτό δεν το δυσκόλεψαν ποτέ τα ρούχα του γιατί ήταν πάντα ολόγυμνο. Μια μικρά αποικία ερημιτών ζούσε τη ξεχωριστή ζωή της. Βασιλιάς στο μικρό του βασίλειο, ο Σικελιανός, δε δέχθηκε ποτέ επισκέψεις, εκτός από ελάχιστους συγγενείς του και ζούσε με τις ιδέες του, την αγάπη της Εύας και τη λατρεία του προσωπικού του, που σαγήνευε με την καλοσύνη της ψυχής του και υποχρέωνε με τη γενναιοδωρία του.
Πληροφορίες για το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου που υπάρχει στη Λευκάδα
Η πρώτη ιστορική αναφορά στον Άγιο Νικόλαο στο νησάκι γίνεται στο Βιβλίο της Κουγκέστας (1334-1341) και σύμφωνα μ’ αυτήν γύρω στο 1230 μ.Χ. αρχίζουν οι ιστορικές καταγραφές για το εκκλησάκι. Το 1865 μ. Χ. με πατριαρχικό θέσπισμα ο Ναός της Παναγίας στη Γύρα έγινε Σταυροπηγιακό μοναστήρι και ο Άγιος Νικόλαος έγινε μετόχι του. Σήμερα είναι παρεκκλήσιο του Ενοριακού Ιερού Ναού της Ευαγγελίστριας Λευκάδος. Ο σημερινός ναός, που δεν έχει ιδιαίτερη αρχιτεκτονική αξία, δεν είναι ο πρώτος που φτιάχτηκε. Οι σεισμοί, που τόσο αγαπούν το νησί μας, φρόντισαν γι’ αυτό. Είναι ένα κλασικό δίκλινο κτίριο, που το 1743 χρησίμευε ως λοιμοκαθαρτήριο για τους ασθενείς της πανώλης(3).
Το τέμπλο και οι εικόνες είναι έργα του Λεωνίδα Σίδερη, γνωστού Λευκαδίτη αγιογράφου. Από τις εικόνες του τέμπλου, οι τρεις είναι αφιέρωμα Θ. Μωραΐτη και η εικόνα του Αγ. Νικολάου είναι δωρεά Γερ. Θάνου.
Από το έτος 1988 την πρώτη Κυριακή μετά τις 10 Μαΐου γίνεται λιτάνευση της ιερής εικόνας του Αγίου σε ανάμνηση του περάσματος των ιερών του λειψάνων. Έχει μείνει στη μνήμη πολλών προσκυνητών η λιτάνευση από τον καλλίφωνο αρχιμανδρίτη, Ιωαννίκιο Σβορώνο, τον αξέχαστο παπα-Ρόλο. Οι ευλαβείς Λευκάδιοι, αλλά και όλοι οι θαλασσινοί και αλιείς της περιοχής, τιμούν τον Άγιο που τους προστατεύει, και «καταγράφουν στις μυστικές μεμβράνες της μνήμης τους πολλά γεγονότα της δικής τους ζωής(4)» καθώς περνούν ατέλειωτες ώρες μετά τη Θεία Λειτουργία, καθισμένοι στα μικρά πεζούλια ανασαίνοντας τον ήσυχο φλοίσβο με την απαλή αλμύρα(5).