Σε έκταση 8.500 στρεμμάτων, ανοιχτά της Μεθώνης, η νήσος Σαπιέντζα διαθέτει μοναδικό στη Μεσόγειο βοτανικό πλούτο, με πλατύφυλλα που ενώ στην ελληνική επικράτεια απαντώνται σε μορφή θάμνου, στο νησί είναι δένδρα που ξεπερνούν ακόμη και τα 12 μέτρα! Και φυσικά είναι προστατευμένος τόπος και ενταγμένος στο πρόγραμμα NATURA 2000.
Σαπιέντζα θα πει σοφία. Κατά τους Ενετούς, ήταν η αρετή που έπρεπε να έχει κάθε ναυτικός για να μπορέσει να ταξιδέψει με ασφάλεια στα νερά ανοιχτά της Μεθώνης. «Navigare con sapienza» σημείωναν στους χάρτες της εποχής. Και η λέξη «σοφία» έπεφτε πάνω στο νησάκι. Ετσι πήρε και το όνομά του.
Από την αρχαιότητα ήταν ναυτικό πέρασμα, καθώς εκεί περνούσε ο ναυτικός δρόμος που ένωνε την Ιταλία με τη Μέση Ανατολή. Από την αρχαιότητα και στα χρόνια του Βυζαντίου και της τουρκοκρατίας το νησί αποτελούσε αγκυροβόλιο για τους στόλους. Μετά την υπογραφή της «συνθήκη της Σαπιέντζας» το 1209 το αγκυροβόλιο ανέλαβαν οι Βενετοί. Σήμερα στον βυθό της θάλασσας κείτονται δεκάδες ναυάγια πλοίων, που χτύπησαν στα απότομα βράχια κατά το πέρασμα τους από το νησί. Ανάμεσα τους και γερμανικά καράβια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που βυθίστηκαν από το περίφημο υποβρύχιο «Παπανικολής». Μάλιστα, η τοποθεσία «Καράβια» πήρε την ονομασία της από τα πλοία που βύθισε το θρυλικό υποβρύχιο.
Τα πιο εντυπωσιακά είναι το ναυάγιο των «Κιόνων» και το ναυάγιο των «Σαρκοφάγων». Οι κίονες ανακαλύφτηκαν το 1920 στον βυθό της Σαπιέντζας και πιθανόν προέρχονταν από το περιστύλιο που είχε χτίσει ο Ηρώδης στην Καισαρεία της Παλαιστίνης. Ήταν κατασκευασμένοι από γρανίτη και είχαν φορτωθεί στα πλοία από τους Βενετούς για να τους μεταφέρουν στην Ευρώπη μετά τη καταστροφή της πόλης. Τελικά δεν κατάφεραν να φτάσουν στον προορισμό τους καθώς βυθίστηκαν στα νερά της Σαπιέντζας.
Η νήσος Σαπιέντζα μαζί με τη Σχίζα και την Αγιαμαριανή (Αγία Μαρίνα) συγκροτούν τις πελοποννησιακές Οινούσσες, στο νοτιοδυτικότερο άκρο της Πελοποννήσου. Ακόμη και σήμερα, τα νερά αυτά θεωρούνται δύσκολα. Θαλάσσια ρεύματα, άνεμοι και δύσκολα βράχια αναγκάζουν τους ναυτικούς να προσέχουν όταν πλέουν στη άκρη της Μεσσηνίας.
Η Σαπιέντζα είναι ακατοίκητο νησί και προσφέρει φιλοξενία σε σπάνια πουλιά και ζώα τα οποία βρίσκονται σε ειδικό καθεστώς προστασίας. Το δασαρχείο Καλαμάτας ελέγχει τον αριθμό τους και ορίζει κάθε χρόνο με αυστηρούς όρους την δυνατότητα για κυνήγι.
Στο νησί υπάρχει δάσος με κουμαριές, το οποίο αποτελείται από δέντρα που ξεπερνούν τα 12 μέτρα, κάτι ιδιαίτερα σπάνιο για το είδος στην Ελλάδα. Ανάμεσα στην πυκνή βλάστηση βρίσκεται η Σπαρτόλακκα, μια κόκκινη κοιλάδα που οφείλει το χρώμα της στην απολιθωμένη γύρη των φυτών. Τα πιο ιδιαίτερα ζώα είναι οι κρητικοί αίγαγροι, γνωστά και ως κρι-κρι, τα οποία εισήχθησαν στο νησί το 1986.
Τα σπάνια πουλιά στον φάρο της Σαπιέντζας απολαμβάνουν το τοπίο. Στην είσοδο του νησιού βρίσκονται τα Δύο Αδέρφια. Eτσι λέγονται τα δυο νησάκια που από ψηλά μοιάζει να έχουν σχήμα καρδιάς. Στο ένα βρίσκεται και ο φάρος του νησιού.
Σήμερα δεν έχει φαροφύλακα και φωτοβολταϊκά συστήματα τον ηλεκτροδοτούν όλο τον χρόνο. Χτίστηκε το 1886 με διαταγή της βασίλισσας Βικτωρίας της Αγγλίας, η οποία επιστράτευσε τους καλύτερους αρχιτέκτονες μηχανικούς της εποχής για να τον κατασκευάσουν.
Ο φάρος ήταν ο δυνατότερος της Μεσογείου, αφού η εμβέλειά του έφτανε γύρω στα 50-55 ναυτικά μίλια. Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι πρώτοι που ανέβηκαν στο νησί ήταν οι Ιταλοί κατακτητές, οι οποίοι για να ξεγελάσουν τις νηοπομπές μείωσαν την εμβέλειά του. Σήμερα ο φάρος πραγματοποιεί τρεις αναλαμπές στα 17 δευτερόλεπτα.
