Πώς να μιλήσεις για αυτά που θαυμάζουν τα μάτια αλλά δεν φτάνουν τα λόγια;
Να βρεις κουβέντες που να λένε για τόπους, όπου τα χάσματα των βουνών τα ενώνουν καλλίγραμμα πέτρινα γεφύρια και οι νότες τραγουδάνε «Καπέσοβο που ΄χεις το κρυονέρι και κορίτσια όμορφα που είναι γλυκά σαν μέλι».
Εκεί που αλλάζεις τα βήματά σου στην απέναντι ομορφότερη υπαίθρια σκάλα του Βραδέτο για να οδηγηθείς στο πανύψηλο ομώνυμο χωριό κι από το «Μπελόϊ» να αγναντέψεις τη βαθύτερη χαράδρα του Πλανήτη;
Να ξυπνάς νύχτα, γιατί ο στόχος σου είναι μεγάλος και μακρύς και η κοντή οκτωβριανή μέρα, να μην φτάνει να τον βγάλεις πέρα.
Να μοιράσεις τα μέσα της μεταφοράς σου στην αφετηρία του μεγάλου Μονοδενδρίου αλλά και στο τέλος της επίπονης διαδρομής που η κατάληξή της είναι το χωριό που πάνω του ορθώνονται οι Πύργοι της Αστράκας και είναι μικρό σαν Πάπιγκο.
Να προσκυνάς στην αυλή της Αγίας Παρασκευής, πριν αλέκτωρ λαλήσει, μέσα στην αχλή του φθινοπωρινού πρωινού.
Μονή/βεράντα του φαραγγιού και τα μάτια σου να μετράνε το από κάτω χάος που σε περιμένει να γίνεις ο επισκέπτης του.
Στο ξεκίνημα να γεμίζουν τα πνευμόνια σου από το οξυγόνο του βουνού και στην κοίτη να μυρίζεις την υγρασία του ξεροχείμαρρου και των αποσαρθρωμένων κορμών.
Να πορεύεσαι στα περίτεχνα καγκέλια του καλιγωμένου με πέτρα μονοπατιού, μαζί με λογής ανθρώπους που ενώ δεν μιλάνε την γλώσσα σου, ωστόσο έχουν και εκείνοι τον σκοπό σου.
Εκεί που ανακαλύπτεις ότι ο στόχος σου δεν είναι μόνο τοπικός, δικός σου, αλλά διεθνής. Διάσχιση του φαραγγιού του Βίκου, που το 1997 καταγράφτηκε στο βιβλίο Guinness, ως η βαθύτερη χαράδρα του κόσμου με βάθος 900 μέτρα και άνοιγμα 1100 μέτρα.
Να βρίσκεσαι στην αγκαλιά της παρθένας φύσης που όταν τα νερά του χειμάρρου φουσκώσουν γίνεται απροσπέλαστη στο πόδι του ανθρώπου, μένοντας στην δική της μοναξιά που της δίνει ζωή… αιώνια.
Σε κάθε βήμα σου να βρίσκεσαι μπροστά στην φροντίδα των ντόπιων, εφόσον όλα τα παλιά βοηθήματα της πεζοπορίας αντικαταστάθηκαν από στιβαρές κατασκευές εναρμονισμένες και φιλικές στο περιβάλλον.
Σκαλοπάτια, ιμάντες, ζαρζανέτια, σε βοηθούν να κατακτήσεις τον στόχο σου νωρίτερα και με ασφάλεια. Λίγα μέτρα παρακάτω να σε υποδέχεται για ολιγόλεπτη στάση, το κελάρυσμα του νερού από τον Μέγα Λάκκο, που μαρτυράει ότι είναι ακόμα ένυδρος.
Να μπαίνεις στο δάσος με τα ποικίλα δέντρα, βλέποντας τον επιμένοντα και σχεδόν καλοκαιρινό ήλιο, να ρίχνει, εδώ κάτω, στο πάτο του φαραγγιού, μια από τις αχτίδες του και να λαμπυρίζει στα φθινοπωρινά φύλλα του Σφένδαμου.
Μέχρι να φτάσεις σε ζαφειρένια και παγωμένα νερά που αναβλύζουν κάτω από ρίζες πλατάνων και να πάρεις την χαρά, που μοιράζουν στον κόσμο οι πηγές του Βαϊδομάτη.
Τα πόδια σου να ανακουφίσεις, μεσ΄ τα κρύα τα νερά , που σ΄ έφτασαν μέχρι εδώ βαδίζοντας για πέντε συνεχείς ώρες…
Να αναζωογονηθείς στην κοίτη του καθαρότερου ποταμού της Ευρώπης πίνοντας το νερό του και να λάβεις δύναμη για την μεγάλη μεσημεριανή ανηφόρα που θα σε βγάλει κατά πρόσωπο με τα Πάπιγκο . Μικρό και Μεγάλο, το ίδιο όμορφα στις πλαγιές της Τύμφης.
«Στο Πάπιγκο, στο μαχαλά, είναι μια κρύα βρύση, ποιος έχει ντέρτι στη καρδιά ας πάει να πιει, να σβήσει…» .
Τι να γράψεις για τα χωριά που τις υποδομές τους δεν τις έφτιαξε το απρόσωπο δημόσιο αλλά οι επώνυμοι δωρητές τους, αναδεικνύοντας μια εξαιρετική αλληλεγγύη με την κοινωνία τους και μια ιδιαίτερη αγάπη για την γενέτειρά τους.
Ζαγοροχώρια: τι να γράψεις για βραχοτόπια που τα σμίλεψε ανθρώπου χέρι κατασκευάζοντας σαράντα έξι πανέμορφα χωριά, που εδώ και αιώνες, τιμούν την πέτρα;